Identificatieplicht

Veilig, veiliger, veiligst

Na de aanslagen van 11 september 2001 werd er druk gediscussieerd over de veiligheid van de Nederlandse bevolking. Er werden vele ideeën geopperd om onze veiligheid te vergroten. Een daarvan was het invoeren van een algemene identificatieplicht in Nederland. Sinds 1 januari 2005 geldt deze plicht voor iedereen in Nederland ouder dan 14 jaar. Je moet een identiteitsbewijs bij je dragen en tonen als er een bevoegde ambtenaar om vraagt. Doe je dit niet, dan riskeer je een boete van vijfentwintig tot vijftig euro. Tijdens nieuwjaarsnacht heeft een veertienjarig meisje uren in een politiecel gezeten omdat ze geen identiteitsbewijs bij zich droeg. Het laatste woord over deze identificatieplicht is nog niet gezegd. Is deze identificatieplicht wel goed? Draagt de identificatieplicht werkelijk bij aan onze veiligheid? Nee, deze identificatieplicht is niet nuttig en draagt zeker niet bij aan de veiligheid.

Ten eerste wordt iedereen door de identificatieplicht het recht op privacy ontnomen. De overheid kan altijd en overal in Nederland controleren waar iemand zich bevindt. De overheid is niet per definitie betrouwbaar en zou de informatie dus kunnen misbruiken. Dit gebeurde bijvoorbeeld in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bevolking werd gedwongen zich te identificeren. De overheid wist daardoor waar Joden ondergedoken zaten, met alle gevolgen van dien.
Daarbij komt dat de slechte regelgeving rondom het vragen naar een identificatiebewijs zorgt voor willekeurige controles, waarbij allochtonen het meest hun identificatiebewijs gevraagd zal worden. Volgens de website van het ministerie van Justitie mag een bevoegde ambtenaar alleen controleren als dat nodig is om zijn of haar taak goed te kunnen uitvoeren. Wanneer het vragen nodig is om zijn of haar taak goed uit te voeren is niet duidelijk. Regels voor het vragen naar een identiteitsbewijs zijn dus vaag.Allochtonen kunnen zich gediscrimineerd voelen zoals in Brixton, daar zijn in 1981 rassenrellen uitgebroken door de veelvuldige politiecontroles.
Daarnaast zullen voorstanders van de identificatieplicht de veiligheid van het volk als argument aanvoeren. Maar de identificatieplicht draagt niet bij aan onze veiligheid of aan bestrijding van terrorisme of criminaliteit. Frankrijk en België kennen al jaren een identificatieplicht. Volgens het Engelse rapport International comparisons of criminal justice statistics is de criminaliteit in Frankrijk en België van 1997 tot 2001 anderhalf keer zo snel gestegen dan in Nederland in dezelfde periode. Ook zullen de meeste terroristen en criminelen hun papieren goed voor elkaar hebben. Mocht dat niet zo zijn, dan loont het voor illegalen en criminelen door identificatieplicht nog meer de moeite om identiteitsbewijzen te vervalsen of te stelen. Doordat veel burgers wel geloven dat ze veiliger zijn door de identificatieplicht, zorgt deze plicht voor een vals veiligheidsgevoel.

Het mag duidelijk zijn dat de identificatieplicht slecht is en niet bijdraagt aan de veiligheid van de bevolking. Het is onacceptabel dat burgers hun recht op privacy verliezen en de overheid precies te weten kan komen wie zich waar bevindt. De identificatieplicht helpt niet onze veiligheid te verbeteren en zorgt voor een vals veiligheidsgevoel. Helaas kunnen we niet meer onder de identificatieplicht uit. De regels voor het controleren van identificatiebewijzen zal in ieder geval flink bijgesteld moeten worden, willen we voorkomen dat deze onzinnige maatregel zorgt voor grote problemen.