Geen-Bezwaar systeem

Het recept voor een langer leven?

Beeld je in, een gelukkig gezin, een lieve man en een goede moeder van drie kinderen, op een dag wordt moeder ziek. Het komt wel goed zegt ze, maar een van haar organen werkt niet meer goed en ze moet daarvoor elke dag naar het ziekenhuis. Ze staat al op de wachtlijst voor een transplantatie, maar er zijn nog veel wachtenden voor haar. Ze gaat steeds meer achteruit en heeft een orgaan echt nodig, anders zal zij niet overleven. Haar echtgenoot weet niet meer wat hij moet doen, hij overlegt met een arts, en zet tijdens het gesprek een pistool op zijn hoofd en schiet zichzelf neer. Hij offert zichzelf op voor zijn vrouw, hij wilt dat zijn orgaan in haar wordt geplaatst. Het orgaan word geplaatst, moeder weet nog van niks en komt bij van de operatie. Ze is dolgelukkig en gelooft weer in het leven, maar vraagt zich wel af wanneer haar echtgenoot nou langskomt, ze moet dit geluk met hem en haar kinderen delen! Dit soort toestanden gebeuren, misschien niet vaak, en misschien niet in Nederland maar het gebeurt wel. Dat komt omdat er een groot tekort is aan organen. In België hebben ze nu het geen-bezwaar systeem. Dit systeem houdt in dat je automatisch donor bent, tenzij je via een formulier aangeeft dat niet te willen zijn. Het omgekeerde systeem als in Nederland en het aantal getransplanteerde organen is verdubbeld. Ik ben voor dit systeem, op deze manier kunnen veel mensen geholpen worden.

Zoals ik net al vermeldde, is een wachtlijst lang, voor een niertransplantaties moet je vier tot vijf jaar wachten, jaarlijks sterven er 100 tot 200 mensen terwijl ze op de wachtlijst staan. Heel erg allemaal, maar wat nog erger is, is dat er dagelijks genoeg goed werkende nieren onder de grond gaan terwijl zij er misschien niks tegen hadden als ze donor werden. Ze hadden het formulier niet ingevuld, ze waren er nog over aan het twisten, hadden geen tijd of waren er simpelweg nog niet mee bezig. Als deze mensen overlijden beslissen de nabestaanden vaak of de overledene wel of geen donor moet worden. In 80 procent van de gevallen zegt men nee, simpelweg om de reden dat ze overhaast moeten beslissen en met hun hart denken, hierdoor loop Nederland veel donoren mis. Wanneer het geen-bezwaar systeem word ingevoerd zal dit veranderen, want wanneer de overledene écht geen donor wilde worden, had hij of zij dat wel duidelijk gemaakt.

Ook kunnen wij op deze manier veel geld besparen, vooral in deze tijd is dat van groot belang. Er wordt veel bezuinigd en er zijn grote tekorten, vooral in de gezondheidszorg. Iemand met een nier die niet goed werkt, moet een paar keer per week naar het ziekenhuis om daar zijn bloed te laten zuiveren, deze behandeling kost 375 euro. Wanneer iemand vijf keer per week naar het ziekenhuis moet, kost dat 1875 euro per week. Als het lukt om 200 nierpatiënten aan een nieuwe nier te helpen, zal dat ongeveer 180 miljoen euro per jaar schelen!

Een laatste voordeel, wat voor mij heel zwaar weegt, is dat dit systeem dat wij nu in Nederland hanteren gewoonweg niet werkt. “Ondanks een miljoenen euro\'s kostende campagne, waarin de Nederlander werd opgeroepen zich te laten registreren als donor, heeft maar 37 procent een formulier teruggestuurd naar het donorregister. Van hen heeft bijna de helft te kennen gegeven donor te willen zijn, eenderde wil dat niet. De overigen hebben gekozen voor toestemming met beperking of hebben de beslissing neergelegd bij de nabestaanden.” Het is echt nodig om dit systeem te gaan gebruiken. In België is de wachtlijst met de helft verminderd sinds dit systeem is ingevoerd. Je kunt natuurlijk ook verplicht donor stellen invoeren, maar daarbij heb je helemaal geen keuze meer, en dit is een democratisch land dus dat voorstel zou nooit door de Tweede Kamer komen.

Natuurlijk zit er ook een keerzijde aan, een ander en veel voorkomend argument tegen dit systeem is dat het lichaam toebehoort aan de eigenaar, en dat niemand anders daar over mag beslissen behalve degene van wie het lichaam is, en de overheid heeft daar al helemaal niks over te zeggen. Dit vind ik een slecht argument, want bij het geen-bezwaar systeem is het nog steeds mogelijk om te weigeren om donor te worden, zonder enig probleem. De kans dat mensen gaan nadenken over het donor worden is bij dit systeem groter dan bij het Nederlandse systeem.

Een ander tegenargument is dat het hele woord doneren niet meer klopt. Doneren is iets vrijwillig geven zonder een tegenprestatie te willen. Het is dus goed bedoeld. Wanneer je het doneren verplicht maakt, kan je het geen doneren meer noemen, want het gaat niet vrijwillig. Maar ik vind niet dat dit punt zo overheersend is dat daarvoor het hele systeem niet door kan gaan. En als je wilt kan je het nog wel als een donatie zien, maar dan een donatie die al voor je besloten is.

Aan het geen-bezwaar systeem zitten veel voordelen, de wachtlijsten worden korter, het bespaart een hoop geld, en het systeem dat wij nu handhaven is al helemaal geen oplossing voor het tekort. Maar aan alles zit wel een keerzijde, mensen kunnen zich te gedwongen voelen en het woord doneren klopt dan eigenlijk niet meer. Ik vind dat de voordelen zwaarder wegen, en dat mensen wel wat socialer mogen zijn en dit systeem mogen invoeren, want als je het echt niet wilt, dan is daar respect voor en kan je dat aangeven. Maar vaak zijn mensen daar net niet goed genoeg voor overtuigd. Dus, lang wachten op een transplantatie, geholpen worden, herstellen en nog even leven, of even wachten op een transplantatie, geholpen worden en herstellen en daarna weer lekker verder leven, zou dat niet geweldig zijn?

De Volkskrant, (2003). Tweederde van de bevolking steunt geen bezwaarsysteem donatie. Geraadpleegd op 23 juni 2006, http://www.wordorgaandonor.nl/actueel/nieuws/nieuwsdetail.cfm?nieuws_id=95
Kouwenberg, H. (2004). Meer donoren bij geen-bezwaar-systeem. Geraadpleegd op 23 juni 2006, http://www.jongedemocraten.nl/index.php?id=342