DNA databank

DNA databank

Een manager van een restaurant wordt dood aangetroffen. Op het lichaam van het slachtoffer vindt de recherche een haar van iemand anders dan de manager zelf. Door het DNA van deze haar te vergelijken met het DNA in de databank, waarin het DNA van de gehele bevolking is opgeslagen, kunnen zij de haar al gauw aan de eigenaar koppelen en hebben zij dus een verdachte in deze moordzaak. De rechercheurs kunnen na verder onderzoek bewijzen dat de verdachte ook daadwerkelijk de moordenaar is en zo is alweer een moordzaak opgelost.
Dit is slechts het script van een aflevering van de televisieserie Crime Scene Investigation en het is dus fictie. In onze oren klinkt deze manier van aanpak misschien vreemd, maar toch zou het in de toekomst wel eens de dagelijkse manier van speurwerk kunnen worden.
Wanneer wij in Nederland zo’n DNA databank zouden opzetten, zouden ook wij, net als op televisie, misdrijven sneller en vaker kunnen oplossen. En dat moet ook wel, want op dit moment ligt dat percentage erg laag.
Daarom is mijn stelling: Ook in Nederland moet een DNA databank opgezet worden.

Voorargumenten

- Het belangrijkste argument voor het invoeren van een databank is dat het percentage opgeloste misdrijven zal toenemen. Gemiddeld genomen worden slechts bij 188 duizend van de 1,6 miljoen gemelde misdrijven de daders gevonden en veroordeeld. Dat betekent dat maar één op de acht misdrijven wordt opgelost.
- Ook zullen misdrijven sneller opgelost worden na het invoeren van een databank. Bij bijna alle plaatsen delict wordt namelijk wél DNA aangetroffen. Waarom zouden we daar niets mee doen? DNA is voor ieder persoon verschillend en je kunt het daarom makkelijk koppelen aan mensen. Omdat DNA in iedere lichaamscel aanwezig is, en het daardoor al uit een huidschilfertje of een haar gehaald kan worden, is het zo goed als onmogelijk voor een crimineel om geen DNA achter te laten.
- Ook heeft de databank een preventieve werking. Dit wil zeggen dat een crimineel zeker nog een keer zal nadenken voordat hij een misdaad pleegt. Hij weet namelijk dat er zo’n databank bestaat en dat hij dus makkelijk opgespoord kan worden. Misdadigers zullen ook minder snel in de herhaling vallen nadat ze weten dat hun DNA in de databank is opgeslagen.
- De vraag of DNA wel 100% betrouwbaar is, is natuurlijk ook erg belangrijk. Wanneer er bij een DNA-test één stukje van het DNA gebruikt zou worden, is de kans dat er iemand rondloopt met precies hetzelfde DNA-profiel 1 op de 100. Deze kans is dus op zich nog behoorlijk groot. Wanneer er vier stukjes DNA gebruikt zullen worden, wordt de kans dus 1 op de 100 miljoen dat er nog iemand is met hetzelfde DNA profiel. Deze kans is zó klein dat het bijna niet mogelijk is om de verkeerde persoon te pakken. In Nederland is het dan ook verplicht om tijdens rechtszaken meerdere stukjes DNA te gebruiken, zodat de kans op een foute berechting erg dicht bij de 0% komt.
tegenargumenten
- Toch is niet iedereen het eens met het invoeren van een DNA databank. Die mensen zijn bang dat hun DNA-profielen in verkeerde handen zullen vallen. Bijvoorbeeld in die van verzekeringsmaatschappijen. Zij kunnen vervolgens iemand met een ernstige ziekte buiten de deur houden.
Maar de angst van die mensen komt voort uit onwetenheid. Het DNA-profiel bevat geen enkele informatie over erfelijke eigenschappen, maar is gebaseerd op de verschillende lengten van stukken DNA die tussen de genen in liggen. De erfelijke eigenschappen zitten in de genen, die slecht 3% van het DNA uitmaken.
Daarom is er gekozen om delen DNA te gebruiken die bij ieder persoon verschillend zijn, maar die geen erfelijke informatie bevatten. Een DNA-profiel zegt dus eigenlijk net zoveel over jou als je sofinummer.
- Ook zijn de tegenstanders bang dat de criminelen dwaalsporen zullen aanbrengen, door bijvoorbeeld een haar van iemand anders op het plaats delict achter te laten. Dit is echter geen goed argument. Want er wordt niet alleen gekeken of het DNA van het plaats delict met de persoon klopt, ze kijken ook naar het alibi en het motief van de verdachte.
Nog belangrijker is dat de meeste misdaden uit een opwelling gebeuren. En dan is er dus geen tijd om dwaalsporen aan te brengen.
- Verder zijn ze bang dat er fouten gemaakt zullen worden. Natuurlijk zullen er fouten gemaakt worden, maar dat is geen argument om het niet te doen. Nu worden er ook al veel fouten gemaakt.
Neem als voorbeeld de veroordeelde in de Puttense moordzaak die na zeven jaar toch onschuldig bleek te zijn.

Ik begrijp niet waarom wij nog steeds geen DNA databank hebben in Nederland. Het percentage opgeloste misdrijven zal toenemen, en ze zullen ook sneller opgelost worden. Ook heeft de databank een preventieve werking. En het DNA is bijna voor 100% betrouwbaar. Het zal daardoor ook veiliger worden. En dat is toch iets wat iedereen graag wil. Stel je voor dat je zus verkracht en daarna vermoord wordt. Ondanks alle verdriet wil je dan toch heel graag dat de dader gepakt wordt. Het idee dat de dader nog vrij rondloopt is dan verschrikkelijk. De DNA databank kan bij het opsporen een betrouwbaar hulpmiddel zijn. Laten we hopen dat nu snel de onwerkelijkheid van televisieseries als Crime Scene Investigation de werkelijkheid wordt!

DNA = Desoxyribo Nucleic Acid