De hype achter semaglutide
Inleiding
Al jaren proberen mensen gewicht te verliezen; van koolhydraat-arme, vetrijke ketogene diëten[1] tot intermittent fasting[2]. Het volslanke schoonheidsideaal uit de tijd van Peter Paul Rubens is ligt een tijdje achter de rug.
Wat?
Wat is semaglutide & de hype erachter?
Wat is semaglutide juist? Semaglutide (verkocht onder de naam Ozempic[3], is een door de FDA[4] goedgekeurd medicijn dat wordt gebruikt bij patiënten die lijden aan diabetes om het regelen van bloedsuiker te controleren, ook verlaagd het de kans op ernstige cardiovasculaire voorvallen & een toename aan het verlies van lichaamsgewicht.
Dankzij het toename aan verlies van lichaamsgewicht, werd het medicijn populair bij veel mensen en werd het off-label[5] gebruikt puur en alleen voor het verliezen van gewicht.
Het farmaceutisch bedrijf achter Ozempic (Novo Nordisk) besloot om de werkzame stof semaglutide te nemen, de dosis te verhogen en het op de markt te brengen als nieuw medicijn genaamd “Wegovy”, en zocht goedkeuring van de FDA als medicijn voor gewichtsverlies dat dient gebruikt te worden in combinatie met een verandering in de levensstijl van de consument, voor mensen die obees zijn, overgewicht hebben maar ook mensen die minstens 1 diagnose hebben dat een impact zijn kunnen hebben op hun gewicht (bv. verhoogde bloeddruk, hoge cholestrol etc...)
Nadat Wegovy zijn baan kroop naar sociale media, waar het al snel razend populair werd dankzij mensen die hun verhalen deelden over hun fantastische ervaringen met het medicijn, hoe ze kilo’s gewicht kwijt geraakten & hun succes in het algemeen, volgde er een stormloop naar dokters om Wegovy voorgeschreven te krijgen om hen te helpen met het verliezen van gewicht.
Uiteraard telt ook hier de derde wet van Newton. Doordat er zoveel vraag was naar het medicijn, kwam er uiteindelijk een tekort aan de voorganger Ozempic, wat van cruciaal belang is voor mensen met diabetes die dit medicijn nodig hebben om een goed leven te kunnen leiden.
Misconcepties & dingen die je moet weten
“Eet alles wat je wil, en val nogsteeds af”
De redenatie hierachter is volkomen fout, en iedereen die denkt dat dit waar is heeft geen idee van de werking achter het medicijn (semaglutide).
Semaglutide werkt als een eetlustremmer dat de maaglediging vertraagt waardoor je je vol gaat voelen, wanneer je dat in werkelijkheid niet bent & minder eetlust hebt en dus ook minder zult gaan eten wat uiteindelijk zorgt voor een verlies aan lichaamsgewicht.
Het werkt dus niet als “Ik kan 5 hamburgers eten, Wegovy nemen en de caloriëen niet opnemen” Er is dus een zéér belangrijk verschil tussen deze twee werkingen.
Wanneer iemand veel gaat eten en het medicijn gaat nemen in de hoop om niet bij te komen, wordt de maaglediging vertraagt waardoor je je wellicht slechter zult gaan voelen en dus ook meer bijwerkingen zult gaan hebben, zoals:
- Meer misselijkheid
- Meer braken
- Meer diarree en constipatie
Mensen die hun normale porties, of soms zelfs minder eten en dit medicijn in combinatie nemen hebben al klachten zoals deze, stel je dus maar eens voor wat er kan gebeuren wanneer men grotere porties zal gaan eten in combinatie met het medicijn, dat is een echte reden tot bezorgdheid.
Een groot deel van het gewicht dat je verliest, is spiermassa.
De eerste observaties hierrond kwamen van dokters die metingen deden bij hun patiënten en zagen dat ze niet alleen vet-, maar ook spiermassa kwijtgeraakten wat niet meer dan logisch is wanneer men minder gaat eten.
Wanneer iemand minder caloriëen zal gaan consumeren, zal deze vet- alsook spiermassa verliezen. Dat neemt niet weg van het feit dat mensen die een overmaat aan vet met zich meedragen meer vet- dan spiermassa zullen verliezen. Uiteraard is dit voor de gemiddelde mens niet ideaal maar met dit soort medicatie zit er nu eenmaal een limiet aan de controle die men heeft over wat een individu zal kwijt geraken.
Gelukkig is er wel een manier van controle. Eender welke goede dokter zal niet zomaar dit medicijn voorschrijven aan zijn/haar patiënt om dan de patiënt vergeten.
Een dokter hoort:
- De dosis te verlagen/verhogen aan de hand van de resultaten van de patiënt.
- De patiënt een voedingsplan aan te bieden- of de patiënt door te verwijzen naar een diëtist die de patiënt raad zal geven over wat ze moeten eten (bv. hoeveel eiwitten, vetten etc...) ongeacht het feit dat de patiënt minder caloriëen consumeert.
- Een trainingsplan aan te bieden- of de patiënt door te verwijzen naar een personal trainer die de patiënt zal begeleiden bij weerstand- en krachttraining, om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk spiermassa wordt behouden.
“Semaglutide is geweldig als een casual remedie voor gewichtsverlies voor bv. een vakantie”
Dit voorbeeld komt online veel voor, mensen die zeggen “Ik nam Wegovy voor een vakantie en verloor hierdoor 5kg, kijk hoe geweldig ik eruit zie”. Dit is niet de oorspronkelijke bedoeling van het medicijn, sterker nog, mensen die van nature al een gezond gewicht hebben die nog meer willen afvallen zijn niet de mensen waarop is getest tijdens het checken van de veiligheid en doeltreffendheid van het medicijn. Bovendien zijn deze mensen meer vatbaar voor extreem verlies van spiermassa. Dus misschien, kan inname terwijl je al een gezond gewicht hebt, leiden tot ergere bijwerkingen.
En het slechtste van al, vanzodra men stopt met het nemen van het medicijn, komt al dat verloren gewicht gewoon terug. Dit soort yo-yo dieet wordt geassocieerd met verschillende gezondheidsrisico’s, waaronder een terugkeer naar het oorspronkelijke gewicht en mogelijks daar voorbij en dus meer gewicht bijkomen dan men oorspronkelijk was.
“Wanneer je dit gebruikt, krijg je een ingezonken gezicht.”
Als je snel afvalt, kan het gebeuren dat je het onderhuidse vet in je huid verliest, vooral als je in de dertig of veertig bent. En als gevolg daarvan kun je een uitgehold gezicht krijgen. Nu, wanneer iemand Ozempic/Wegovy gebruikt zoals aanbevolen, hoort dit niet te gebeuren. Mensen die dus lijden aan een ingezonken gezicht zijn mensen die zo snel mogelijk, zoveel mogelijk gewicht zien te verliezen, en het dus niet gebruiken als voorgeschreven.
Wanneer dokters dit medicijn gaan voorschrijven, doen ze dit met een titratie mindset, dat wil zeggen dat ze starten met een lage dosis, en deze langzaam aan verhogen terwijl ze de resultaten van hun patiënten opvolgen; ze volgen op hoeveel gewicht een patiënt verliest en welke bijwerking eventueel tevoorschijn komen bij de patiënt.
Een ideaal waarnaar dokters streven is 0,5- tot 1kg gewichtsverlies per week afhankelijk van de situatie van de patiënt. Maar zeker niet 5- tot 8kg per week zoals mensen zeggen dat ze zijn afgevallen terwijl ze het medicijn niet gebruiken zoals voorgeschreven.
“Semaglutide moet voorgeschreven worden aan iedereen die af wil vallen”
Medicatie zoals deze hoort niet de eerste optie te zijn voor mensen die af willen vallen. Telkens wanneer een medicijn voor wordt geschreven hoort er een risico/voordeel ratio te zijn gebasseerd op de situatie van de patiënt, en uiteindelijk hoort de patiënt te bepalen of het medicijn de juiste keuze voor zich is.
Ongeacht dat deze medicatie heeft aangetoond dat mensen met overgewicht of obesitas 10 tot 20% van hun lichaamsgewicht kunnen verliezen, blijft het belangrijk om rekening te houden of er geen risico’s zijn bij het nemen van deze medicatie.
Er zijn nu eenmaal bijwerkingen:
- Maagdarmproblemen
- Misselijkheid
- Braken
- Diarree
- Constipatie
- Alvleesklierontsteking
- Nierproblemen
- Verhoogde kans van schildklierkanker
Dit zijn geen redenen om het medicijn niet te nemen wanneer nodig, dit zijn redenen om over dit medicijn te denken als een hulpmiddel in ons gereedschap om mensen te helpen hun gewenst gewicht te bereiken. Wanneer we spreken over een gewenst gewicht, bedoelen we dus een gezond gewicht.
Ik heb het gevoel dat we door dit hele gesprek het grote geheel uit het oog hebben verloren. Met uitzondering van een individu met een moeilijke sociaal-economische situatie, iemand met een echte medische aandoening zoals diabetes of een schildklieraandoening en vele andere die een verhoogd gewicht veroorzaken, hebben we gewichtsverlies of gewichtstoename zelf in de hand.
Er zijn dingen die we kunnen doen om iemand te helpen afvallen als het gaat om voeding, conditie, slaap, geestelijke gezondheid etc... Als ik aan de gezondheid van mensen denk, denk ik niet alleen aan hun gewicht.
Gewicht is niet de enige bepalende factor voor iemands gezondheid. En als het gaat om het verbeteren van iemands levensstijl, verlaagt men niet alleen het gewicht, maar verbeterd men ook de kwaliteit van leven, wordt het risico op bepaalde vormen van kanker en andere ziektes verlaagd en verlengen we uiteindelijk het leven.
Bronnen
1) Semaglutide – Wikipedia.org
2) Yo-yo dieting dangerous for women’s hearts, study says – cnn.com
3) Top 5 Dieet schema’s om snel af te vallen [2023] - Gezondbron.nl
4) 6 Wegovy side effects you need to be aware of – Drugs.com
6) Ozempic face: A new challenge for facial plastic surgeons – Jprasurg.com
Begrippen
[1] Ketogeen-dieet: een ketogeen dieet is een dieet waarbij weinig koolhydraten, maar veel vet wordt gegeten.
[2] Intermittent fasting: Intermittent fasting (vasten met tussenpozen) is een van de verschillende maaltijdschema's die gedurende een bepaalde periode wisselen tussen vrijwillig vasten (of verminderde calorie-inname) en niet vasten.
[3] Ozempic is een medicatie tegen diabetes
[4] De FDA is de Food and Drug Administration van de VS, ze reguleert eten en medicijnen.
[5] Met betrekking tot het voorschrijven van een geneesmiddel voor een andere aandoening dan waarvoor het officieel is goedgekeurd. "Het off-label gebruik van krachtige antipsychotische medicijnen".
REACTIES
1 seconde geleden