Criminaliteitsbestrijding, immigratie/integratie en politiek

A

aansprakelijk = financieel verantwoordelijk voor schade

achterban = leden van een partij of vakbond

afromen = door hoge belastingen verminderen

algemene beschouwing = commentaar van alle fractievoorzitters op voorgenomen regeringsbeleid

alibi = bewijs dat je op een andere plek was tijdens een misdrijf

allochtoon = van oorsprong buitenlands, met buitenlandse ouders

amnestie = kwijtschelding van straf aan een hele groep

antisemitisme = racisme gericht tegen joden

assmimileren = volledig Nederlander worden en oorspronkelijk nationale gebruiken opgeven

autochtoon = van oorsprong Nederlands en van Nederlandse voorouders

B

bij verstek veroordelen = bij afwezigheid veroordelen

billijk= rechtvaardig en redelijk

binoculair gezichtsvermogen = via 2 beelden (ogen) afstanden kunnen schatten

braindrain = wegtrekken van hoger opgeleiden uit ontwikkelingslanden naar geïndustrialiseerde landen

C

chauvinisme = overdreven vaderlandsliefde

conservatief = identiteits- of welvaartsbehoudend

contaminatie = twee woorden of uitdrukkingen verkeerd gecombineerd

cratie = staatsvorm

D

dagvaarding = oproep om voor de rechter te verschijnen

delinquent = misdadiger

demagogie = volksmennerij

democratisch = stemmen, de meerderheid heeft gelijk

doctrine = leer

drogreden = reden zonder goed argument

E

economische vluchteling = iemand die om economische reden zijn vaderland verlaten heeft 

een proefballonnetje oplaten = door het doen van een uitspraak de mening van anderen peilen

een strafblad hebben = al eerder veroordeeld zijn

eerwraak = wraak om de familie-eer te herstellen

elite = hoogste klasse

escaleren = steeds complexer worden zodat het uit de hand dreigt te lopen

exterieur = buitenkant

F

formateur = samensteller van een kabinet 

fundamentalisme = teruggaan naar de basis van een geloof en alles wat daarvan afwijkt, streng afwijzen

G

gastarbeider = arbeidskrachten waarvan de overheid verwachtte dat ze na enkele jaeren zouden terugkeren naar hun eigen land

gedetineerde = gevangene

gedogen = oogluikend toestaan

gezinshereniging = gastarbeiders die hun gezin permanent naar het gastland halen

globalisering = wereldwijd maken

gratie = kwijtschelding van straf

H

halal = voor moslims toegestaan

hechtenis = gevangenisstraf

het gros = het merendeel

hypothese = veronderstelling, verwachting

I 

imam = hoofd van een moskee of mohammedaanse rechtschool

in beroep gaan = herziening van een vonnis vragen bij een hogere rechtbank

inburgeren = burger van een land worden, intergreren

informateur = politicus die onderzoekt of een kabinet kans van slagen heeft

in het gedrang komen = er op achteruit gaan

intergratie = opgaan in de Nederlandse samenleving, qua woonplek en gebruiken

interruptie = het onderbreken van iemand die aan het woord is

J 

-

K

kaasschaafmethode = iets financieren door kleine bezuinigingen op vele onderdelen

kanttekening = kritische opmerking

kiezersbedrog = de in het partijprogramma beloofde vernieuwingen niet doorvoeren

klepto = stelen

klokkelluider = iemand uit een organisatie die misverstanden binnen die organisatie naar buiten brengt

koehandel = afspraak waarbij de ene partij de ander tegemoetkomt, op voorwaarde dat de andere partij dat ook doet.

L

legaal = wettelijk, rechtmatig

legitiem = wettelijk

lijstduwer = iemand die als stemmentrekker op een kieslijst wordt gezet, maar die niet verkozen wil worden

lijsttrekker = de eerste op de verkiezingslijst van een partij

lik-op-stuk = het direct gezegt krijgen als je iets fout gedaan hebt

liquideren = vermoorden

M

maffia = misdaadorganisatie

mediation = bemiddeling

mullticulturele samenleving = samenleving waarin verschillende groepen met een eigen identiteit vreedzaam naast elkaar leven

N

nationalisme = eigen land en volk bevoordelen

nepotisme = familie en vrienden bevoordelen bij benoemingen

O

openbaar ministerie = rechterlijke macht samen met rechters

openbare aanklager = officiet van justitie die vertelt tijdens de rechtzaak de aanklacht

op hetersdaad betrappen = betrappen tijdens het plegen van een misdaad

oppositiepartij = politieke partijen die niet in de regering zitten

P 

parlementaire enquete = onderzoek naar een belangrijk onderwerp ter informatie van de Tweede Kamer

participatie = deelname

petitie = schriftelijk verzoekn van een grote groep

placentazoogdier = ongeboren dier dat voedsel via baarmoeder krijgt

plausibel = geloofwaardig

pleidooi = betoog in het voordeel van iets of iemand

pluk-ze-actie = afpakken van de winst uit misdrijven door rechterlijke macht als strafmaatregel

polarisatie = scheiding

poldermodel = maatschappijvorm waarin over alles door alle betrokkenen wordt overlegd

postcommunistisch = na het communisme

postoperatief = na de operatie

premier = Minister-President

Q

-

R

radicaliseren = in een bepaalde opvatting zó ver gaan, dat geweld gebruikt kan worden om je doet te bereiken

ramadan = negende maand van het mohammenaanse jaar waarin gevast wordt

recidicist = iemand die zich schuldig maakt aan herhaling van misdrijven

reclassering = organisatie die ex-gevangenen begeleidt bij de terugkeer in de maatschappij

remigratie = terugkeren naar land van herkomst

requisitoir = betoog van off.v. Justitie waarin hij de rechter zijn mening vertelt en een straf eist

S

seculier = wereldlijk, onkerkelijk

segratie = rassenscheiding

seponeren = de rechterlijke vervolging gaat niet door

sepot = de beslissing om een zaak te seponeren

speerpunten = onderwerpen waaraan op dit moment het meeste belang wordt gehecht

sterke arm = politie

T

taakstraf = werkstraffen voor niet commerciële instellingen of leerstraffen (curcus sova)

TBS = terbeschikkingstelling, dwangverpleging van psychisch gestoorde verdachte

Ter berde brengen = naar voren brengen, zeggen

tenlastelegging = opsomming van feiten waarvoor een verdachte terecht moet staan

tolerantie = alles mag, niemand klaagt over wat anderen doen, verdraagzaamheid

totalitair = 

transactie = boete betalen of taakstraf uitvoeren om rechtzaak te voorkomen

U

-

V

vervolgen = iemand in een strafzaak betrekken

voorarrest = voorlopige hechtenis

W

willens en wetens = opzettelijk en bewust

witteboordencriminaliteit = criminaliteit bedreven door burgers van achter hun bureau

witwassen = zwart geld legaal maken door inverstering

X

xenofobie = angst voor buitenlanders

Y 

-

Z

-