Hoofdstuk 1

Begrippen
antisemitisme = Haat tegen de joden.

bezettingszones = Gebieden waarin Duitsland na de Tweede Wereldoorlog de geallieerden werd verdeeld en die werden bezet door Engeland, de VS, Frankrijk en de SU.

Bondsdag = volksvertegenwoordiging van de BRD.

bondskanselier = Minister-president van de BRD.

bondspresident = Staatshoofd van de BRD.

Bondsrepubliek Duitsland (BRD) = Duitse staat, in 1949 Gesticht op het grondgebied van de voormalige Engelse, Amerikaanse en Franse bezettingszones, waaraan in 1990 de DDR werd toegevoegd.

Bund deutscher Madel* (BDM) = Een gedeelte van de Hitlerjugend voor meisjes.

concentratiekampen = Gevangenkampen bestaande uit houten barakken, omgeven door prikkeldraad en wachttorens.

Derde rijk = Benaming voor de periode waarin de nationaal-socialisten in Duitsland aan de macht waren (1933-1945) onder het eerste rijk verstonden de nazi’s het middeleeuwse Duitse keizerrijk, onder het tweede het keizerrijk ven 1870 tot 1918.

Duce* = Massolini liet zich Duce noemen.

Duitse arbeidsfront* = Hier werden de werkgevers en de werknemers gereorganiseerd.

Duitse democratische republiek (DDR) =Duitse staat, in 1949 gesticht op het grondgebied van de voormalige Russische bezettingszone, in 1990 opgegaan in de BRD.

Edelweisspiraten* = Jeugdverzet in Duitsland tegen Hitler.

Einsatzgruppen* (speciale eenheden) =Speciale eenheden van de SS.

Fascime = Politieke stroming die tegen de parlementaire democratie is. Het Duitse fascisme onderscheidde zich door de opvattingen over rassenleer en leefruimte.

Führer = Benaming voor de leider van de nationaal-socialistische partij in Duitsland (Hitler).

gelijkschakelen = Het opbouwen van een ‘volksgemeenschap’ in Duitsland onder leiding van de Führer door de mensen bijeen te brengen in nationaal-socialistische organisaties en door het beheersen van het onderwijs en de media.

Gestapo = Geheime (staats)politie in nazi-Duitsland.

Hitlerjugend = Nationaal-socialistische jeugdorganisatie.

Kraft durch Freude* (kracht door vreugde) = Zorgde voor ontspanning voor alle Duitsers. Deze organisatie had veel succes.

leefruimte = Recht dat de Duits nationaal-socialisten meenden te hebben op het veroveren van nieuw grondgebied in Oost-Europa en het Duitse volk.

machtigingswet = Wet die Hitler toestond (machtigde) om te regeren zonder controle van het parlement (aangenomen op 23 maart 1933).

Nationaal-socialisme = Fascistische stroming in de politiek.

Nazi’s = Aanhangers van de NSDAP.

NSDAP = Fascistische politieke partij in Duitsland (1919-1945) onder leiding van Adolf Hitler.

Rassenleer = Opvattingen over ongelijkheid van etnische groepen in de wereld.

Republiek van weimar = Aanduiding van de Duitse staat in de periode 1919-1933.

Rijksarbeidsdienst* = Na de HJ en de BDM. Alle 18 jarigen moesten een jaar in arbeidsdienst vervullen.

Rijkscultuurkamer* = Goebbels stelde een Rijkscultuurkamer in. Iedereen die werkzaam was bij de madia of in de kunst, moest hiervan lid zijn.

rijksdag = (gebouw van) het duitse parlement.

rijkskanselier = Tot aan de BRD de aanduiding voor de minister-president in Duitsland.

SA = Partijleger van de NSDAP.

SS = Belangrijkste organisatie van de nazi’s die onder andere leiding had van de politie en de concentratiekampen.

Totalitair = Het hele leven van ieder mens willen regelen en controleren.

Vernietigingskampen = Concentratiekamp zoals Auschwitz en Sobibor die waren ingericht om zoveel mogelijk joden te vermoorden.

Waffen-SS* = Het eigen leger van de SS.

Weisse Rose* = Studenten protest tegen de nazi’s in München.

Wirtschaftswunder = Periode van grote economische bloei in Duitsland na de Tweede Wereldoorlog.

+ hiërarchie = hogere rangen die lagere landen bevelen. En langere moeten gehoorzamen

+ autarkie = zelfvoorzienend land.