Dit is onderzoek! 2.4

Steekproef

Onderzoek met een kleine groep met de bedoeling dat de resultaten gelden voor een soortgelijke grote groep

Representativiteit

mate waarin iets representatief is

Onderzoekseenheden

de personen/objecten/hypothesen waarover in de onderzoeksvragen een uitspraak wordt gedaan en die in het onderzoek worden betrokken

Steekproefkader

Het steekproefkader is de concrete lijst van elementen (personen, huishoudens, bedrijven enz) waaruit de steekproef wordt getrokken anders gezegd: de administratieve weerspiegeling van de populatie

Representatief

Letterlijk: vertegenwoordigend. Een steekproef is representatief als hij een goede afspiegeling is van de populatie waaruit hij getrokken is.

Aselect

Een keuze op basis van willekeurigheid. Een steekproef is aselect als alle personen uit de totale populatie evenveel kans hebben om voor een marktonderzoek te worden uitgenodigd. De steekproef is select (of: scheef) als bepaalde groepen uit de totale populatie onder- dan wel oververtegenwoordigd zijn

Random number generator

Een programma die willekeurig nummers kiest.

Aselecte enkelvoudige steekproef

In deze wijze van steekproeftrekking krijgt ieder element uit de populatie een getal toegekend. Vervolgens stopt de onderzoeker al deze getallen bij wijze van spreken in een hoge hoed, schudt het flink door elkaar en trekt blindelings een aantal getallen uit deze hoed.

Birthday rule

De persoon die het eerste jarig is in het huishouden wordt dan gevraagd om mee te doen aan het onderzoek.

Getrapte steekproef

Bij een getrapte steekproef worden eerst huishoudens getrokken in de steekproef, en vervolgens wordt uit elk huishouden een persoon getrokken. Dit kan ook gebeuren bij bijvoorbeeld een universiteit. Eerst worden dan bijvoorbeeld aselect universiteiten getrokken, vervolgens aselect verschillende studies te kiezen, en ten slotte aselect mensen binnen de studie selecteren.

Weging

Wanneer de respondenten binnen een steekproef geen juiste afspiegeling vormen van de totale populatie kan dit gecorrigeerd worden door middel van een weging. (Groepen van) respondenten die oververtegenwoordigd zijn in de steekproef krijgen een lager gewicht toegekend bij het berekenen van de resultaten.

Random digit dailing

Hierbij worden er telkens telefoonnummers gegenereerd door de computer. Deze worden een voor een afgebeld, en als er niet wordt opgenomen wordt er weer een nieuw telefoonnummer gegenereerd. Dit gaat door totdat de steekproef is gehaald.

Uitzonderlijke groepen

Bijvoorbeeld voetballende meisjes, zij zijn in de minderheid in de populatie voetballende kinderen. Wanneer je een aselecte steekproef zou trekken zouden meisjes in de minderheid zijn, terwijl dit misschien niet de bedoeling is. Bij een gestratificeerde steekproef wordt de populatie dan verdeeld in verschillende 'strata'. Hier zou het zijn: de jongens en de meisjes. Uit beide strata wordt dan een steekproef getrokken.

Gestratificeerde steekproef

Bij het gebruik van een gestratificeerde steekproef is er sprake van uitzonderlijke groepen. Bijvoorbeeld voetballende meisjes, zij zijn in de minderheid in de populatie voetballende kinderen. Wanneer je een aselecte steekproef zou trekken zouden meisjes in de minderheid zijn, terwijl dit misschien niet de bedoeling is. Bij een gestratificeerde steekproef wordt de populatie dan verdeeld in verschillende 'strata'. Hier zou het zijn: de jongens en de meisjes. Uit beide strata wordt dan een steekproef getrokken.

Non-respons

Non-respons is het verschijnsel dat u van iemand die in de steekproef is getrokken de gewenste informatie niet krijgt. De vragenlijst blijft leeg.

Verlegenheidssteekproeven

Een verlegenheidssteekproef wordt getrokken omdat men meestal niet anders kan. Voor sommige populaties is nou eenmaal geen bestand beschikbaar. Denk aan de populatie 'mensen met problemen met hun computer'.

Gemakssteekproef

Het gaat er dan niet om dat het precies een juiste steekproef is. Je wilt bijvoorbeeld alleen je vragenlijst testen. Bij een Gemakssteekproef pik je de eerst de beste klanten eruit en vraag je of ze meedoen aan het onderzoek.

Quotasteekproef

De quotasteekproef kan vergeleken worden met de (aselecte) gestratificeerde steekproef.  De populatie wordt ook hier in een aantal elkaar onderling uitsluitende subgroepen verdeeld op basis van bepaalde kenmerken (cf. de verschillende strata bij de gestratificeerde steekproef).  Per subgroep wordt dan een quotum voor het vereiste aantal respondenten vooropgesteld.  Dit gebeurt om de populatie zo representatief mogelijk voor te stellen, bijvoorbeeld door een minimum aan respondenten te selecteren per geslacht en leeftijdsgroep.

Sneeuwbalsteekproef

Gestart wordt met één of enkele personen van wie bekend is dat zij, op grond van één of meer kenmerken, deel uitmaken van de beloofde populatie. Aan deze personen wordt gevraagd of zijn ook één of meer mensen kennen met dezelfde kenmerk.

Doelgerichte steekproef

Een doelgerichte steekproef wordt door de onderzoeker bewust samengesteld, er wordt dus niet random geselecteerd. Dit is het geval bij een webpanel, waar panelleden worden geworven via verschillende manieren alvorens het deelnemen aan een onderzoek.

Webpanel

Webpanels houden vaak rekening met de Gouden Standaard om zo de representativiteit van hun onderzoeken te vergroten. Toch blijft er dan nog veel kritiek bestaan op de internetonderzoeksbureau's. De Gouden Standaard is ontwikkelt door het CBS.

Steekproefomvang

Het aantal onderzoeksobjecten in de steekproef. Van belang voor de betrouwbaarheid van de waarnemingen in de steekproef.

Onbetrouwbaarheidsmarge

het percentage in twee steekproeven uit de onderzoeksgroep(en). Je zult zien: hoe groter de steekproef, hoe groter de betrouwbaarheid van je conclusie.

Verzadigd of saturatie

De onderzoeker kan op het punt van verzadiging of saturatie stoppen met het verzamelen van gegevens. Dit is als er uit de analyse van de nieuw geselecteerde gevallen geen informatie meer komt.

Doelgerichte steekproef

Een doelgerichte steekproef wordt door de onderzoeker bewust samengesteld, er wordt dus niet random geselecteerd. Dit is het geval bij een webpanel, waar panelleden worden geworven via verschillende manieren alvorens het deelnemen aan een onderzoek.

Steekproef met extremen

Deze steekproef wordt gebruikt bij kwalitatief onderzoek. Het wordt vooral gebruikt wanneer er een grote interesse is in emotionele motieven. Je voert hierbij gesprekken met de mensen die extreem vóór en extreem tegen een bepaald standpunt zijn.

Casestudie

Casestudie (casestudy, gevalsstudie) is onderzoek bij slechts één onderzoekseenheid. Dat is hét kenmerkende onderscheid met kwalitatief en kwantitatief onderzoek.

Dit is onderzoek! 3.1+3.2

Abstracte complexe kenmerken

Operationaliseren

Omzetten van iets abstracts in meetbare kenmerken

Variabele

Grootheid met een waarde die niet constant is maar variabel

Definiëren

Kort en duidelijk noemen wat iets is

Toeval

Gebeurtenis die plaatsvindt zonder bedoeling, terwijl die er wel lijkt te zijn

Topiclijst

Een topiclijst is een leidraad en geheugensteun voor een onderzoeker, waarin de belangrijkste onderwerpen en focuspunten voor de uitvoering van een onderzoek zijn gerangschikt.

Randomised-responsetechniek

Randomised response is een methode voor het meten van de prevalentie van sensitieve meningen, attitudes of gedrag, zoals bijvoorbeeld wetsovertredingen, het drugs- en alcoholgebruik en seksualiteit. Vragen over dit soort onderwerpen worden door de respondenten vaak als bedreigend ervaren waardoor zij de neiging hebben om sociaal wenselijke antwoorden te geven. Randomized response is een methode die speciaal ontworpen om het bedreigende karakter van de vragen te minimaliseren en zo meer de validiteit van de antwoorden te verhogen.

Respondentenbederf

Verminderde acuratesse van de verzamelde gegevens als gevolg van 'bederf' door respondenten. Dus als de mensen die je ondervraagt foute antwoorden geven.

Bestaand materiaal

Dingen die al bestaan
Deskresearch

Deskresearch is onderzoek doen naar al beschikbare gegevens ten behoeve van een probleemstelling.

Datatriangulatie

Driehoeksmeting vooral ten behoeve het in kaart brengen van data.