Update woensdagmorgen 10:15 uur: het vwo-examen Frans is uitgesteld naar donderdag 13.30 uur. Alle informatie over de verplaatsing lees je hier. Onderstaand blog zal niet meer geüpdate worden.
Update woensdagmorgen 07:50 uur: het College voor Examens (CvE) en de examenmakers van het Cito vergaderen woensdagmorgen om 8 uur over de examensessie vanmiddag. Ze willen het examen graag door laten gaan, maar lopen tegen logistieke problemen aan. Rond 10 uur weten ze meer, beloven ze.
"Je zou denken dat je zo’n nieuw examen gewoon via internet kunt versturen, maar zo eenvoudig is dat niet. Het moet natuurlijk wel op de juiste manier gebeuren, met de juiste servers en voldoende beveiliging”, aldus Sadjia Safdari, woordvoerder van het LAKS. Het fysiek verspreiden van papieren examens per koerier was sowieso geen mogelijkheid meer.
Scholieren.com houdt je op de hoogte.
UPDATE dindsagavond 22.10 uur: Het College voor Examens (CvE) heeft tegen Scholieren.com bevestigd dat het uitgelekte vwo-examen Frans authentiek is. Het gaat dus inderdaad om het examen dat morgen zou worden afgenomen.
"We streven ernaar om te zorgen dat de leerlingen morgenmiddag gewoon een vervangend examen kunnen afnemen, maar we weten pas morgenochtend of dat gaat lukken. Zolang je nog niets hebt gehoord, kom dan gewoon naar school", meldt het CvE.
Woensdagmorgen zal het CvE aan scholen laten weten of er nog op tijd een alternatief examen verspreid kan worden, of dat leerlingen het op een andere dag zullen moeten maken. Dat zal dan hoogstwaarschijnlijk wel tijdens het eerste tijdvak zijn, dat officieel nog tot volgende week duurt.
En voor de duidelijkheid: het heeft sowieso géén zin om het uitgelekte examen uit je hoofd te leren. Er komt dus een andere versie. "Een oplossing zou het examen uit het tweede tijdvak zijn, maar misschien is er ook wel een alternatief."
Het lek en de brief
Dinsdagavond werd om kwart voor 7 op het forum van Scholieren.com een linkje gepubliceerd naar het complete vwo-examen Frans 2013, eerste tijdvak. De examensessie stond pas voor woensdagmiddag 13.30 uur gepland. Het linkje verscheen later ook op onder meer Fok.nl en Girlscene.nl.
De nog onbekende verspreider van het bestand beweert in zijn meegestuurde brief dat hij "van diverse (meer dan tientallen) bronnen" heeft vernomen "dat er meer dan zes vwo-examens zijn gestolen uit diverse scholen in Nederland." Hij zegt dat dit veel vaker gebeurt dan bekend is en hiermee wil laten zien hoe makkelijk het is om fraude te plegen. Ook vindt hij dat het "oneerlijk is tegenover de leerlingen die voor hun examen ploeteren, huilen, zweten, meer huilen en wensen op een wonder". Hier lees je de complete brief.
Hij (of zij) beschrijft ook een scenario waarin de examens gestolen zouden kunnen worden door leerlingen. Op een profielwerkstukavond bijvoorbeeld, in combinatie met slechte kluizen en, zoals hij het zelf noemt, "een schroevendraaier van de Gamma".
De ontdekking
Maar hoe kom je erachter of zo'n examen echt is, of gewoon een grap van iemand die goed kan photoshoppen? Scholierenvakbond LAKS kon in eerste instantie 'ontkennen noch bevestigen' dat dit inderdaad het echte examen was. "We zijn op de hoogte van het probleem. Samen met het College voor Examens en Cito zijn we op zoek naar een oplossing", meldde klachtencoördinator Sadjia Safdari een uur na de publicatie.
Scholieren.com checkte in de tussentijd het informatieformulier dat examenmaker Cito kort voor elk examen bekendmaakt. Daarop staan precies het aantal vragen, de afwisseling open/gesloten vragen, het aantal keuzemogelijkheden bij de multiple choice-vragen en de te verkrijgen punten per vraag genoteerd. De officiële Cito-informatie kwam precies overeen met het 'zogenaamde' examen.
De fotokopieën van 42 vragen en bijbehorende teksten zijn voorzien van een bijgaande brief. "Met deze tekst probeer ik het onderwijs te verbeteren", schrijft de anonieme verspreider daarin.
Kamervragen
Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing (PvdA) heeft dinsdagavond Kamervragen gesteld aan Sander Dekker, staatssecretaris van Onderwijs. Jadnanansing wil onder meer weten hoe Dekker (en daarmee het ministerie van Onderwijs, waar het CvE onder valt) nu snel voor duidelijkheid en een alternatief examen gaat zorgen en of hij overweegt aangifte te doen.
Ook vraagt het Kamerlid of het uitlekken van dit examen Frans, het vorige week deels uitgelekte digitale examen VMBO-kb Nederlands en het eerder dit jaar uitgelekte deel van de CITO-toets aanleiding zijn om de beveiliging en controle rond examens verder aan te scherpen.
