De 62.666 leerlingen die zich vanmiddag op het vmbo-examen Nederlands stortten, hadden verwacht een brief of e-mail te moeten schrijven, maar het werd een artikel. "Ik moest echt even omschakelen", vertelt Jesse van der Zee (16) ons. Maar over het algemeen was het examen, waarin het veel over smartphones ging, goed te doen.
Voor Natasja Kruithof (15) was dit haar eerste examen. "Ik vond het zo spannend dat ik er pijn in mijn buik van kreeg. Ik moet echt nog even wennen aan die stress. Ik dacht zelfs dat ik te laat zou komen, terwijl ik altijd gewoon op tijd ben." Uiteindelijk viel het gelukkig mee. "Het was niet per se een moeilijk examen."
Ook docent Gerjanne Wallet-Donkervoort van het Vathorst College in Amersfoort was blij verrast met dit examen. "Mijn leerlingen lieten weten dat het ze meeviel. Ook ik ben vrij positief. Bij de tekst over Unicef was het tekstdoel makkelijk te vinden en het onderwerp van de laatste tekst over mobieltjes in de klas was 'kat in het bakkie'. Wat wel opviel, is dat er geen vraag was waarin de leerlingen werd gevraagd om een maximaal aantal woorden aan te houden."
Uitersten
Zola Beumer (15) vertelt dat er wel wat lastige woorden in het examen voorkwamen. "Je moest twee uitersten noemen, maar het woord 'uitersten' was niet goed te vinden in het woordenboek." Ook Natasja Kruithof (15) had moeite met dit woord. "Ik had 'uitersten' opgezocht, maar in het woordenboek stond dat het 'negatief' betekende. Daar kon ik niet zo veel mee."
Geen brief maar een artikel
De leerlingen waren er eigenlijk van uitgegaan dat ze een zakelijke brief of een e-mail moesten schrijven, maar hier werden ze verrast. "Mijn docent had vóór het examen gezegd dat we ons vooral moesten voorbereiden op het schrijven van een zakelijke brief, maar nu vroegen ze om een artikel", vertelt Jesse. "Gelukkig wist ik wel hoe ik een artikel moet schrijven, maar een aantal andere leerlingen raakte wel in paniek." Ook Natasja had dit niet verwacht: "Op het schrijven van een artikel had ik me niet echt voorbereid. Gelukkig ging het over telefoontassen voor je mobieltje. Die hebben wij ook in de klas, dus ik wist gelijk wat ze bedoelden."
Voor Wallet-Donkervoort kwam deze schrijfopdracht niet als een verrassing. "Je weet van tevoren nooit welke schrijfopdracht de leerlingen krijgen. Ik bereid ze daarom echt op alle soorten teksten voor. Ook al komt een van de teksten niet voor in examens van eerdere jaren."
Smartphones in de les
Het onderwerp van de schrijfopdracht, een goed telefoonbeleid op scholen, vond Jesse best ingewikkeld. "Het was echt even slikken. We moesten ons eigen standpunt over de mobiele telefoon in de klas onderbouwen met argumenten. Daarvoor moest je er best wat informatie bij verzinnen."
Bij Tess de Bruin (15) gaan de schrijfopdrachten normaal gesproken wat minder goed, maar dat was nu niet het geval. "Meestal ben ik beter in lezen, maar nu ging het schrijven juist beter." Toch vond ze het lastig om over de mobiele telefoons en de telefoontassen in de klas te schrijven. "Wij moeten op school onze telefoons altijd in de kluisjes laten, dus ik herkende het thema niet helemaal." Zola begreep het onderwerp wel, maar vroeg zich wel af of alleen scholieren te veel op hun schermpjes kijken. "De surveillant zat zelf de hele tijd op zijn telefoon. Hij lette niet eens op!"
Niet relaxt
Terwijl Tess relaxt het examen doorkwam en nu rustig van het weekend gaat genieten, ging het examen bij Zola wat minder soepel. "Eerst begon iemand het grasveld naast de examenzaal te maaien, daarna kwamen er toeterende auto's langs en alsof het niet erger kon, liet een jongen voor me een scheet." Ook het materiaal werkte niet echt mee. "Ik had vier pennen mee, maar drie gingen leeg tijdens het examen. De vierde viel uit elkaar, maar die heb ik nog weten te repareren gelukkig."
Inmiddels zijn er zo'n 1100 klachten binnen over het examen. "Veel klachten gaan over vraag 12. Hier lijkt het maximaal aantal woorden te zijn vergeten", vertelt Bibi Reiniers, klachtencoördinator van het LAKS.
