Ook in Aruba staan de Nederlandstalige examens weer voor de deur. Wij belden met Ela (17, rechts op de foto) en Amaira (18, links), twee havisten die net als de duizenden Nederlandse kandidaten hopen over twee maanden met dat felbegeerde papiertje in hun handen te staan. Hoe gaan de examens bij hen eraan toe? En zijn ze van plan in de toekomst naar Nederland te komen?
Als Ela en Amaira de telefoon opnemen en er over en weer wordt gegroet, valt gelijk op hoe goed hun Nederlands is. Aruba is een eiland waarop veel verschillende talen worden gesproken. "We spreken naast Nederlands ook Papiaments, Spaans en Engels", legt Amaira uit. "Op school krijgen we de meeste lessen in het Nederlands en we doen in die taal ook het liefst examen", zo verklaren de meiden hun beheersing van onze taal. Maar als ze het Engels ook goed beheersen, dan moet het wel een dikke acht worden voor dat Engels examen? "Ja, inderdaad", beamen ze. "Maar het ligt eraan waar je woont. In San Nicolas, een plaats op Aruba, wordt veel Engels gesproken dus daar halen de meesten een hoog cijfer voor dit vak."
Woordenboek
Beide meiden hebben dus het geluk dat ze naast het Engels het Nederlands prima beheersen. Echter, waar er bij ons gedurende de examenweken een steeds dikkere laag stof komt te liggen op het Nederlands woordenboek, is 'ie voor hen cruciaal. "Leraren zeggen ook dat die heel belangrijk is om kernwoorden goed te kunnen begrijpen." Aan leerlingen die voornamelijk Spaans of Papiaments spreken is gedacht. Op Aruba mag iedereen tijdens de examens een woordenboek gebruiken van het Nederlands naar de moedertaal. "Dus stel, iemand spreekt normaal gesproken Engels, dan krijgt hij er een woordenboek Nederlands-Engels bij", verduidelijkt Amaira.
Examentijd
"Dertig graden", antwoorden de scholieren op de vraag hoe warm het is tijdens de examens. Snikheet, maar we hoeven geen medelijden te hebben met de meiden, "want we hebben een airco!" zegt Amaira triomfantelijk. De eindexamenkandidaten zitten namelijk niet met z’n allen opgepropt in een gymzaal, maar gewoon in de normale lokalen, mét airco dus.
De locatie mag dan iets anders zijn, de data en de inhoud van de meeste examens zijn op Aruba exact hetzelfde als in Nederland. Sommige dingen wijken iets af. Zo zijn alle eindexamens op Aruba standaard om half acht 's ochtends. In Nederland is het dan half twee in de middag. Zouden Nederlandse scholieren die een ochtendexamen hebben gedaan dan niet snel naar Aruba kunnen bellen en de vragen die in het examen staan doorgeven aan Arubaanse scholieren? Nee, daar is over nagedacht. De examens die in Nederland in de ochtend worden afgenomen zijn qua inhoud anders en bevatten dus niet dezelfde vragen.
Geschiedenis
Deze afwijkende vakken zijn bijvoorbeeld geschiedenis en aardrijkskunde. "Onze geschiedenisexamens hebben bijvoorbeeld ook een onderdeel 'staatsinrichting'", zegt Ela, "hierin wordt de geschiedenis van Aruba behandeld." Desgevraagd vinden de meiden niet dat wij in Nederland ook de koloniale geschiedenis van Aruba moeten behandelen in de examens. "Dat vind ik niet nuttig", zegt Ela kordaat. "Wij wonen op Aruba, dan is het handig. Maar als je in Nederland woont, heb je er niets aan."
Studeren
De kans dat Ela en Amaira zelf ook voor een tijd in Nederland gaan wonen is best groot. Beide meiden denken eraan om (deels) in Nederland te studeren. Het aantal mbo’s, hogescholen en universiteiten is op Aruba namelijk op één hand te tellen. "Ik ga eerst een jaar naar de universiteit van Aruba", zegt Ela. "Daarna ga ik waarschijnlijk naar Nederland. Jullie bieden namelijk meer stof aan." Amaira weet zelfs zeker dat ze volgend jaar naar Nederland komt, het zij voor een dansopleiding, het zij voor een opleiding tot fysiotherapeut. Mocht je haar tegenkomen, dan kan je haar groeten in het Nederlands. Of Engels. Of Papiaments.