Sleuteloog door Hella S. Haasse

Het boek en de manier van schrijven maakte me niet nieuwsgierig, ook al was de sleutel kwijt de inhoud van de kist werd toch wel verteld.

Ik zag ook geen duidelijke verhaallijn, het sprong van gebeurtenis naar gebeurtenis, die van verleden naar heden gingen enz. Ik vond het verhaal dus ook een beetje onsamenhangend omdat je elke keer andere stukjes ziet. Dat moet je zelf maar tot een verhaallijn maken en dat vind ik lastig.

Het verhaal zet me niet aan het denken. Ik lees het boek, maar verdiep me er verder niet in of leef niet mee met een van de personen.

Ik kon niet echt in het verhaal komen en dat was moeilijk lezen, ik was snel afgeleid en kon m’n gedachten en moeilijk bijhouden. Ik vond het dus niet echt een heel leuk boek.

Informatie over de auteur Hélène Serafia Haasse werd op 2 februari 1918 geboren in Batavia (het toenmalige Nederlands-Indië). Haar moeder, Katherina Diehm-Winzenhöhler, was pianiste en haar vader, Willem Hendrik Haasse, inspecteur van financiën bij het Gouvernement.

Als ze een jaar oud is gaat het gezin voor een twee jaar durend verlof naar Nederland. Hella verblijft bij haar grootmoeder in Heemstede en vervolgens in een kinderpension in Baam.

In 1928 gaan ze weer terug naar Batavia. Hella bezoekt het lyceum en maakt kennis met de Nederlandse literatuur. Ze bracht veel tijd door met het lezen van historische romans en het schrijven en opvoeren van toneelstukken.

Na haar eindexamen (1938) besluit ze naar Amsterdam te gaan en studeert ze Scandinavische Taal- en Letterkunde. Toen bleek dat ze haar belangstelling voor Scandinavische en Germaanse heldensagen deelde met de bezetter, brak ze deze studie af.

In 1941 geeft ze haar studie op om naar de Amsterdamse Toneelschool te gaan waarvoor ze in 1943 examen deed.

In 1944 beëindigde ze haar toneelloopbaan en wijdde ze zich bijna volledig aan het schrijven. In datzelfde jaar trouwde ze met Jan van Lelyveld, bij wie ze twee dochters zou krijgen.

Hella debuteert in 1945 met de gedichtenbundel ‘stroomversnelling’. Naast poëzie en romans schrijft Hella novellen, toneelstukken en reisbeschrijvingen.

De novelle ‘Oeroeg’ was haar grote doorbraak. Hella Haasse won hiermee de novelle-prijsvraag die de CPNB in 1948 uitschreef. Hierna zouden nog veel literaire prijzen volgen, zoals de Constantijn Huygensprijs in 1981 en de P.C. Hooftprijs in 1984 vijf jaar later gevolgd door het Eredoctoraat in de Letteren.

Van 1981 tot 1990 woonde Haasse met haar man in Frankrijk. Daar schreef ze de
documentair-historische romans. (bijvoorbeeld de roman ‘Heren van de thee’, die haar wereldwijde bekendheid zouden geven. Met name door de klassieke historische roman ‘Het woud der verwachting’ (1949), over het leven van Charles d’Orléans, verwierf ze in 1989 internationale bekendheid. Transit, de in 1994 verschenen jeugdroman, schreef Haasse oorspronkelijke ter gelegenheid van de Boekenweek.)

Plaats in de literatuurgeschiedenis
Het werk is voor het eerst gepubliceerd in 2002, dus in de tijd waarin wij leven. Dit werk is typerend voor de schrijfster, want het gaat over Nederlands-Indië, waar ze al eerder boeken over heeft geschreven, waaronder Oeroeg.

Hélèna Serafia van Lelyveld-Haasse wordt op 2 februari 1918 geboren in Batavia. Als ze een jaar oud is gaat het gezin voor een twee jaar durend verlof naar Nederland. Hella verblijft bij haar grootmoeder in Heemstede en vervolgens in een kinderpension in Baam. In 1928 gaan ze weer terug naar Batavia. Hella bezoekt het lyceum en maakt kennis met de Nederlandse literatuur. Na haar eindexamen besluit ze naar Amsterdam te gaan en studeert ze Scandinavische Taal- en Letterkunde. In 1941 geeft ze haar studie op om naar de Amsterdamse Toneelschool te gaan.

In 1944 trouwt ze met Jan van Leliënveld. Hella debuteert in 1945 met de gedichtenbundel stroomversnelling. Naast poëzie en romans schrijft Hella novellen, toneelstukken en reisbeschrijvingen. In 1981 ontvangt ze de Constantijn Huygensprijs. In datzelfde jaar gaat Hella met haar man in Frankrijk wonen. Twee jaar later ontvangt ze de P.C. Hoofdprijs, vijf jaar later gevolgd door het Eredoctoraat in de Letteren.

nrc handelsblad, 08-11-2002, janet luis, hella haasse schreef een roman waar alles in zit.

Kalm en weloverwogen: die indruk weet Hella Haasse nu al bijna zestig jaar lang te wekken. Achter die evenwichtige facade verbergt zich vermoedelijk een rusteloze geest, die altijd op zoek is en steeds opnieuw terug wil kijken, om te zien of er iets veranderd is en of het beeld liet bijgesteld moet worden. Er moet iets zijn, iets overkoepe-lends, dat zin kan geven aan dat leven. En omdat zij niet in een god kan geloven, is zij, in haar boeken, al vroeg haar eigen god geworden: alleen in een roman lijkt de wereld nog enigszins kloppend gemaakt te kunnen worden.. Ze werpt een hoop verhaalstof op dat tegen het eind in min of meer regelmatige patronen weer neerdwarrelt, maar ze laat ook de nodige pluizen en draadjes liggen. Rusteloos en relativerend. Met de ene hand laait zij iets overhoop dat huiver en nieuwsgierigheid wekt, met de andere lekt zij de zo ontstane mols- of puinhopen weer quasi-geruststellend toe. Indië is voorgoed geschiedenis geworden, een voorbije periode, die aan het onderzoekende Haasse-oog onderworpen kan worden. Het gevolg daarvan is een onthullend en wonderlijk goed geslaagd verhaal. Sleuteloog is een verhaal waar alles in zit: drama, spanning, intrige, huwelijksbedrog, verbroken vriendschap en veel botsingen tussen Indië en Holland. Droogkomisch is het verhaal soms ook, bijvoorbeeld wanneer het gaat om zoiets als stille kracht.

vrij nederland, 30-11-2002, jeroen vullings, ebbenhouten kist zonder inhoud

In aanleg zit er een groot menselijk drama in \'Sleuteloog\'. Maar Hella S. Haasse heeft haar best gedaan dat naar de achtergrond te redeneren. De vragen, zoals tot wie richt ik me dan? zullen bedoeld zijn om spanning op te voeren. Om het verhaal waarin het geheim rond Dee Mijers geleidelijk onthuld wordt tergend te onderbreken en te vertragen. Die verteltruc dient hetzelfde, suspensegenererende doel als het gedoe met die terug te vinden sleutel en met de te openen kist. Maar op identieke wijze schieten beide kunstgrepen hun doel voorbij: wat doet het ertoe of die kist open of dicht blijft als we tóch te horen krijgen wat erin zit? En de gedateerde problematiek rond Dee en Herma verkrijgt niet opeensurgentie of een contemporain belang doordat zij broksgewijs opgedist wordt. Hoogstens vestigt het de aandacht op het harde, gewetensvolle zwoegen dat Haasses proza zo merkbaar aankleeft. Maar dat ze er niet in slaagt om haar in het nabije verleden verkerende personages binnen de lezersbeleving naar het levende heden over te hevelen, stemt moedeloos. Sleuteloog bezit menselijk drama genoeg: Herma verried de rebel Dee aan de Indonesische autoriteiten, omdat ze de minnares van Herma\'s man was. Een verhaal over verraad en liefde met Casablanca-potentieel en met The English Patient-tragiek. Maar doordat Haasse in haar roman constant op de waarde van de herinnering hamert blijft dat grote menselijke verhaal in een literair onaantrekkelijk clair-obscur. ook toont Sleuteloog Indië als een multiculturele samenleving, met bijbehorende problemen. maar dat valt wel mee. Ook Haasses stijl werkt niet mee om de lezer in vuur en vlam te zettenHaar met omhaal van woorden en galmende adjectieven gepresenteerde geduldige proza komt daarmee niet in een ander licht te staan. En dat, met alle respect, riekt naar literaire bezigheidstherapie

In aanleg zit er een groot menselijk drama in \'Sleuteloog\'. Maar Hella S. Haasse heeft haar best gedaan dat naar de achtergrond te redeneren. De vragen, zoals tot wie richt ik me dan? zullen bedoeld zijn om spanning op te voeren. Om het verhaal waarin het geheim rond Dee Mijers geleidelijk onthuld wordt tergend te onderbreken en te vertragen. Die verteltruc dient hetzelfde, suspensegenererende doel als het gedoe met die terug te vinden sleutel en met de te openen kist. Maar op identieke wijze schieten beide kunstgrepen hun doel voorbij: wat doet het ertoe of die kist open of dicht blijft als we tóch te horen krijgen wat erin zit? En de gedateerde problematiek rond Dee en Herma verkrijgt niet opeensurgentie of een contemporain belang doordat zij broksgewijs opgedist wordt. Hoogstens vestigt het de aandacht op het harde, gewetensvolle zwoegen dat Haasses proza zo merkbaar aankleeft. Maar dat ze er niet in slaagt om haar in het nabije verleden verkerende personages binnen de lezersbeleving naar het levende heden over te hevelen, stemt moedeloos. Sleuteloog bezit menselijk drama genoeg: Herma verried de rebel Dee aan de Indonesische autoriteiten, omdat ze de minnares van Herma\'s man was. Een verhaal over verraad en liefde met Casablanca-potentieel en met The English Patient-tragiek. Maar doordat Haasse in haar roman constant op de waarde van de herinnering hamert blijft dat grote menselijke verhaal in een literair onaantrekkelijk clair-obscur. ook toont Sleuteloog Indië als een multiculturele samenleving, met bijbehorende problemen. maar dat valt wel mee. Ook Haasses stijl werkt niet mee om de lezer in vuur en vlam te zettenHaar met omhaal van woorden en galmende adjectieven gepresenteerde geduldige proza komt daarmee niet in een ander licht te staan. En dat, met alle respect, riekt naar literaire bezigheidstherapie