Kortsluiting door Lieneke Dijkzeul

A. De titel van het boek is: Kortsluiting. De naam van de auteur is: Lieneke Dijkzeul. Het boek is in 1996 uitgegeven door Lemniscaat b.v. Rotterdam en in 2000 door Wolters-Noordhoff in de serie penta basics.

B. Ik heb het boek gekozen omdat het me een heel leuk boek leek. Het onderwerp sprak me heel erg aan. Ik hou altijd wel van boeken over jongeren met problemen enzo.

C. Mijn eerste indruk op het boek was dat ik gewoon heel erg spannend en leuk vond. In het begin had ik nog wel zoiets van waar gaat dit over maar dat wordt ietsje later al weer duidelijk. Ik vond het een heel leuk boen omdat het over een jongen van mijn leeftijd gaat en die ook gewoon naar school gaat en problemen heeft. Ik vond het ook leuk omdat er best veel in het verhaal gebeurt. Ik vond het ook heel leuk omdat het verhaal gewoon heel werkelijk is. Soms heb je ook van die boeken die in het echt nooit kunnen gebeuren maar dit zou in het echt heel goed kunnen gebeuren. Ik vond het ook heel zielig voor Daniël wat hij allemaal mee gemaakt heeft vroeger met zijn moeder, en dat Marieke hem niet aardig vond. Ik vond het ook spannend toen Marieke thuis zat na de ruzie met Daniël en dat ze haar moeder belde en het hele verhaal vertelde en je niet wist waar Daniël zat. Ik vond het einde ook heel leuk dat hij Marja opbelde om weer naar huis te gaan.

D. Het boek gaat over Daniël Bax een jongen van 14 jaar. Hij heeft heel veel problemen gehad met z’n moeder, die was alcoholverslaafd en heeft hem vroeger heel erg verwaarloosd. Het verhaal begint dat hij zit te wachten op zijn nieuwe pleegvader Jesse, die komt wat later omdat hij in de file terecht is gekomen. Als hij er dan eindelijk is gaan ze met de auto naar huis. Daar maakt hij kennis met Marja, de moeder, Marieke, de dochter en Pim, het zoontje. Marieke heeft vanaf de eerste dag al een hekel aan Daniël omdat hij de zolderkamer heeft gekregen die haar beloofd was. De volgende dag moet hij naar school voor een kennismaking gesprek. Hij wordt in de brugklas geplaatst omdat hij al zo veel gemist heeft doordat hij nooit nar school is geweest en het schooljaar is ook al bijna afgelopen. Als hij die middag samen met Pim zijn boeken gaat kaften geen Pim hem zijn geluksknikker. De volgende dag gaat hij dan voor het eerst naar school. Hij snapt er helemaal niks van en vindt zichzelf dom dat zegt hij ook tegen zijn pleegmoeder Marja. Op zijn kamer schrijft hij een brief naar Rosy, zijn moeder. Als hij er de volgende dag uitgestuurd wordt omdat hij zin huiswerk niet afhad denkt hij dat hij van school is getrapt. Hij gaat rond zwerven. Als Marieke tijdens het eten zegt dat ze hem niet gezien heeft tijdens de pauze bedreigt hij haar tijdens de afwas en hij sloopt een sjaaltje en een casette bandje van haar. De vijfde dag zwerft hij weer over straat omdat het regent gaat hij naar de bibliotheek en leest een boek in een keer uit. Als hij thuis komt verteld hij Marja dat hij van school is getrapt. Hij is bang voor straf en het verbaasd hem dat ze niet boos wordt. Ze is alleen maar blij ze was heel ongerust want ze was door de school gebeld dat Daniël er al 5 dagen niet was. Een paar dagen later krijgt Daniël ruzie met de conciërge en geeft hem een kopstoot. Hij wordt 2 dagen geschorst. Daniël reageert zich thuis af. Marja en Jesse blijven rustig. Marja gaat een trui voor Daniël breien. Als hij weer op school komt krijgt hij van zijn klasgenoten een nagemaakte bokshandschoen en hij mag in het voetbalteam spelen. Hij krijgt voetbalschoenen van Marja en Jesse. Als het dan redelijk goed gaat thuis belt Marieke haar moeder opeens op en verteld dat Daniël haar gitaar heeft gesloopt omdat zij de brieven aan zijn moeder stond te lezen. Ze weten niet waar hij is en gaan hem zoeken. Ondertussen zwerft Daniël een beetje rond met het kleien beetje zakgeld wat hij nog heeft. Hij gaat een man helpen in zijn moestuin en ’s avonds als de man slaapt gaat hij stiekem in de schuur liggen. De man ontdekt het en vraagt of hij niet liever in een bed wil slapen. De man zit dan aan Daniël en zegt voor wat hoort wat. Daniël vlucht weg. Hij slaapt nog een paar nachten stiekem op zolder bij twee oude vrouwen en gaat dan op zoek naar Mick de vroegere vriend van zijn moeder. Mick weet niet waar zijn moeder is en Daniël belt naar huis. Marja neemt op en zegt dat zijn trui klaar is…

E. Bespreking van de volgende verhaalaspecten: Fictie en werkelijkheid. Het boek kortsluiting is fictie want het gaat niet over iets dat werkelijk gebeurd is. Het verhaal is wel heel erg werkelijk omdat er dagelijks dingen gebeuren als de dingen die zich in het boek afspelen. Er zijn zat kinderen die ouders met een alcoholverslaving hebben en die bij een pleeggezin wonen en zich daar niet echt op hun gemak voelen omdat ze weten dat bijv. in dit boek de dochter je helemaal niet ziet zitten. Er zijn ook zat kinderen die van huis weglopen als ze het thuis niet meer zien zitten.

Spanning en open plekken. Als je in het boek begint komen er al meteen een paar vragen bij je op. Vragen zoals: Wie is Daniël? Waar zit hij op te wachten? Wie is Ton? Met wie is Ton aan het bellen? Wat zou er om 9 uur gebeuren? Waar is Daniël? Ietsjes later kom je er al achter dat Daniël een jongen is die op zijn pleegvader zit te wachten. Als Daniël brieven aan Rosy schrijft vraag je je ook af wie Rosy is en wat er voeger allemaal is gebeurd. Waarom hij het zo moeilijk heeft enzo. Je vraagt je ook steeds af hoe het met Daniël en Marieke, die een hekel aan hem heeft, afloopt. Als hij gaat rondzwerven is het ook heel spannend hoe het met hem afloopt. Of hij beluit toch weer naar huis te gaan of dat hij blijft zwerven.

Personages. Er komen best wel veel personages voor in dit verhaal: Daniël is de belangrijkste persoon, verder heb je nog: Jesse, Marja, Marieke, Pim, een paar vrienden van school, de conciërge en verder nog een paar kleine rollen. Daniël is een jongen van 14 jaar. Hij is klein en heeft een smal gezicht donker halflang haar, dat in het begin ongelijkgeknipt is. Daniël heeft vroeger veel problemen met zijn moeder meegemaakt die verslaafd aan de alcohol is en hem verwaarloosde. Daniël is erg nerveus en heeft vaak last van zijn maag. Hij doet zich groter voor dan hij eigenlijk is en wil problemen altijd zelf oplossen. Hij is niet gewend aan discipline en kan dat daarom maar moeilijk accepteren. Daniël laat niet over zich heen lopen, dat merk je ook wel in het stukje dat hij de conciërge een kopstoot geeft. Hij is ook ongelukkig door wat er vroeger allemaal gebeurd is, als hij dan eindelijk een pleeggezin gevonden heeft dan heeft de dochter weer een hekel aan hem. Daniël houdt veel van lezen en hij is ook best slim maar hij denkt zelf dat hij heel erg dom is omdat hij niks snapt van wat hij allemaal op school krijgt. Dat komt natuurlijk omdat hij nooit naar school is gegaan en pas aan het einde van het schooljaar op school is gekomen. Daniël is erg gesloten en wil niks over vroeger vertellen. Hij vindt dat het ze niks aan gaat. Misschien had hij beter wel kunnen praten, dan was het misschien heel anders gelopen.

Opbouw. Achter in het boek staat dat het verhaal logisch-chronologisch verteld is en aan de ene kant klopt dat ook wel want de gebeurtenissen spelen zich gewoon achter elkaar af in de juiste volgorde. Maar aan de andere kant kan het ook niet-chronologisch verteld zijn omdat er al het nodige is gebeurd met Daniël en door flashbacks en brieven aan zijn moeder kom je er achter wat er nou vroeger allemaal gebeurd is met zijn moeder. Dit verhaal begint in medias res omdat je midden in het verhaal begint. Het begint dat Daniël zit te wachten op zijn pleegvader en je weet helemaal niet wat er daarvoor allemaal is gebeurt. Daar kom je later in het verhaal pas achter.

Tijd. Het verhaal speelt zich gewoon in onze tijd af. Vanaf begin tot eind beslaat de vertelde tijd ongeveer 1 maand. Daardoor is er ook bijna geen tijdsverdichting in het verhaal. De verteltijd is 186 blz. Er wordt in dit verhaal veel gebruik gemaakt van flashbacks. Daniël blikt heel vaak terug naar de tijd toen hij nog met zijn moeder woonde. Hij blikt ook vaak terug in zijn brieven dan schrijft hij bijvoorbeeld weet je nog dat we altijd…… en dan de herinnering erachter. Het verhaal wordt continu verteld er is bijna geen tijdsverdichting of vertraging en versnelling. De ene dag wordt natuurlijk wel gedetailleerder beschreven dan de ander maar verder is er niet echt sprake van versnelling of tijdsverdichting.

Thema en motieven. De motieven in dit verhaal zijn dat Daniël vaak last van zijn maag heeft en dat hij steeds brieven schrijft naar zijn moeder Rosy. Hij denkt ook heel vaak terug aan vroeger. Ik denk dat het thema van het verhaal is dat als je vroeger veel problemen hebt gehad dat je dat dan niet zomaar in je eentje kan verwerken maar dat samen met andere mensen moet doen. Je moet andere mensen ook de kans geven je te helpen.

Vertelsituatie. Het verhaal is verteld in de alwetende vertelsituatie. Je ziet de meeste dingen door de ogen van Daniël, wat hij denkt en doet. Maar je ziet de dingen ook door de ogen van Marja, Pim, Jesse en Marieke. Je kan ook hun gedachtes over Daniël lezen. Daarom is het de alwetende vertelsituatie. De schrijver geeft van alle personen de gedachten weer.

Ruimte. Het verhaal speelt zich gewoon in een stad en in deze tijd af. Er gebeuren veel dingen op school, in het huis, in het centrum, in de bieb, in het park, in een cafetaria of gewoon op school.

F. Grondige beschrijving van leeservaring. Het onderwerp van het boek sprak me heel erg aan omdat het over een jongen van ongeveer mij leeftijd gaat die allemaal problemen heeft. Dat soort boeken lees ik het liefst. Ik heb nooit heel erg nagedacht over het onderwerp pleegouders. Het boek heeft me laten zien dat het heel erg moeilijk kan zijn om in een pleeggezin terecht te komen. Dat je je daar helemaal niet op je gemak voelt. Ik ben door dit boek wel anders over het onderwerp gaan denken omdat ik eerst altijd dacht zo van nou die pleegkinderen moeten nu toch gelukkig zijn dat ze in een pleeggezin terecht zijn gekomen, maar dat kan ook juist helemaal niet zo zijn. Ze kunnen zich er ook heel erg ongelukkig voelen. Het verhaal bevat zeker genoeg gebeurtenissen om je te blijven boeiend. Daniël wordt de les uit gestuurd en denkt dat hij van school gestuurd is, dan bedreigt hij zijn pleegzus Marieke, hij krijgt verkeerde vrienden, hij gaat iets jatten, hij sloopt de gitaar van Marieke omdat zij zijn brieven aan zijn moeder heeft gelezen, hij loopt weg. Dat zijn al heel veel gebeurtenissen. De gebeurtenis die het meeste indruk op mij heeft gemaakt is dat Daniël na een heftige ruzie met Marieke weg is gelopen, omdat je toch bang bent dat er iets met hem zal gebeuren. Je weet helemaal niet wat hij van plan is. Als hij dan een man helpt inde tuin en hij krijgt er geld voor en hij blijft die nacht stiekem in de schuur van de man slapen wordt hij betrapt en mag hij in een bed slapen. De man wil dan meer van hem en Daniël vlucht. Dat maakt wel een grote indruk op mij. Je weet dan ook meteen weer dat je niet zo snel iets van vreemden aan moet nemen. De hoofdpersoon is geen held waarop ik zou willen lijken. Daniël heeft vroeger heel veel problemen gehad en hij heeft nu nog steeds heel veel problemen met het pleeggezin, daarom zou ik niet op hem willen lijken. Je komt het meeste over Daniël te weten. In het begin weet je nog helemaal niks van hem alleen dat hij in een pleeggezin zit. Als je verder doorleest kom je steeds meer over hem te weten door de brieven aan zijn moeder en door herinneringen van hem. Je komt genoeg over Daniël te weten om zijn gedrag te begrijpen. Alles hangt goed met elkaar samen omdat er steeds iets gebeurt waardoor Daniël bijvoorbeeld heel boos of verdrietig wordt. Alles wordt ook duidelijk door de brieven aan zijn moeder en door de flashbacks. Ik vond het een heel spannend verhaal omdat er heel veel in gebeurde en het is ook niet langdradig ofzo het is gewoon heel boeiend verteld en spannend gehouden met allerlei problemen en gebeurtenissen. Het verhaal is niet moeilijk om te lezen omdat er gewoon makkelijke taal gebruikt wordt en als er dan een moeilijk woord in voorkomt dan wordt dat wel uitgelegd.

G. Een verwerkingsopdracht naar keuze. Als verwerkingsopdracht heb ik gekozen om een brief naar de hoofdpersoon te schrijven.

Utrecht, 04-06-2001
Beste Daniël,

Ik vind het heel erg naar voor je wat er vroeger allemaal is gebeurd met je moeder en ook dat je zo veel problemen had thuis met je pleegzus Marieke. Ik kon het best begrijpen dat je zo boos werd op je mentrix toen ze zei dat je je huiswerk niet had gedaan, terwijl je het niet had gezien. Het is dan niet verstandig om een grote bek te geven want dan heb je natuurlijk kans om eruit gestuurd te worden en maak je niet zo’n goede eerste indruk. Het is ook niet zo verstandig dat je dan 5 dagen achter elkaar gewoon een beetje rond gaat zwerven iedereen is natuurlijk heel ongerust als je niet weet waar je bent. Het was ook niet erg verstandig om die conciërge een kopstoot te geven daardoor werd je 2 dagen geschorst. Ik snap wel dat je boos was omdat hij je steeds Danny noemde terwijl je dat niet wilde en omdat hij je gewoon uitdaagde. Maar ik zou hem dan nooit slaan ofzo. Ik zou het niet een durven!! Ik snap ook best dat je de gitaar van Marieke hebt gesloopt omdat zij in je brieven zat te lezen en ze moet gewoon uit je spullen blijven. Ik vond het eigenlijk wel goed voor haar omdat ze altijd al zo bot tegen je deed en een hekel aan je had alleen maar omdat jij de zolderkamer kreeg. Het is helemaal niet verstandig dat je wegliep en zomaar bij vreemde mensen in de schuur ging slapen. Je hebt nu gezien wat er ging gebeuren. Ik vond het wel heel goed dat je toen je Mick gevonden had je pleegouders weer opbelde. Ik wens je nog veel sterkte in het pleeggezin en vooral met Marieke.