Argumenteren is handig in veel situaties: voor het debatteren of betogen schrijven in de Nederlandse les, maar ook om de discussie met je docent of ouders te kunnen winnen. Maar waar moet je allemaal op letten als je jouw standpunt goed wil onderbouwen? Ik geef je een aantal tips, zodat je straks kunt argumenteren als een pro.

Tip 1: maak duidelijk hoeveel argumenten je hebt
Volgens Else van Nieuwkerk van het Nederlands Debat Instituut gaan scholieren op een aantal punten vaak de fout in. ''Wanneer je meerdere argumenten hebt tijdens een mondeling betoog, is het belangrijk dat je dit ook duidelijk aangeeft. Een goede manier om dit te doen is door drie keer te zeggen wat je gaat vertellen.'' Dat klinkt ingewikkeld, dus even een voorbeeldje:

''(1) Ik heb daarvoor twee argumenten, het milieu en het voedseltekort. (2) Allereerst het milieu.. Ten tweede het voedseltekort... (3) Dus vanwege het milieu en vanwege het voedseltekort zouden we dit niet moeten doen.''

Zoals je hierboven ziet maak je wel drie keer jouw argumenten duidelijk. Doordat je ze ook duidelijk aangeeft, blijft het overzichtelijk. Een ander voordeel hiervan is dat je het ook netjes afrondt. 

Tip 2: sexi argumenteren
Bedoel je niet 'sexy'? Nee, 'sexi' is iets anders. Want: hoe zorg je er dan nog meer voor dat je jouw standpunt goed onderbouwd hebt? Daar is er een handig ezelsbruggetje voor, sexi argumenteren. Sexi staat voor: state (standpunt), explain (uitleg) en illustrate (uitbeelden). Ik leeg hieronder uit wat deze dingen betekenen:

• State: je kiest natuurlijk eerst jouw standpunt. We nemen even als voorbeeld: ''In mijn buurt moet een voetbalveld komen.''

• Explain: vervolgens is het belangrijk dat je je standpunt uit gaat leggen. Dit doe je heel simpel door de waarom-vraag te beantwoorden. Nu kan je natuurlijk eindeloos ''waarom'' blijven doorvragen, je kunt er zo diep op in gaan als je wilt. Maar bedenk ook: hoe meer antwoorden, hoe uitgebreider je uitleg is. Voorbeeldje: ''Want door te voetballen vermaak ik mij buiten schooltijd (antwoord) en dan verveel ik me niet (nog een antwoord).''

• Illustrate: met de laatste stap versterk je je argumenten. Dit kan je doen door bijvoorbeeld onderzoeksresultaten, quotes of citaten te gebruiken. Denk hierbij aan iets als: ''33% van de scholieren verveelt zich buiten schooltijd.''

Tip 3: bronnen gebruiken
Zoals ik al even bij het kopje 'illustrate' aanstipte, zijn onderzoeksresultaten belangrijk. Nu zijn cijfertjes altijd heel leuk om mee te nemen in je argument, maar let er wel op dat je deze altijd controleert. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je altijd weet waar het onderzoek vandaan komt. Wie heeft het onderzoek uitgevoerd, wat voor 'n belangen heeft diegene en wanneer is het onderzoek uitgevoerd? Een onderzoek van vijf jaar terug is niet relevant meer. Let er ook op dat één bron geen bron is, vergelijk daarom meerdere onderzoeken met elkaar. Dan sta je veel sterker.

Tip 4: kies een structuur
Wanneer je al je argumenten op een rijtje hebt is het natuurlijk handig om structuur in je argumentatie te hebben. Dit is niet alleen voor jezelf handig, maar ook voor je luisteraar: die weet dan ook meteen waar je bent gebleven. Structuur aanbrengen in je argumentatie kan op vier manieren.

• Enkelvoudige argumentatie: bij deze vorm onderbouw je jouw standpunt met één argument. 
  Standpunt: Scholieren moeten hun docent kunnen beoordelen.
  Argument: Dit verbetert de kwaliteit van de lessen.
   
• Meervoudige argumentatie: de naam zegt het eigenlijk al, dit keer gebruik je meerdere argumenten die los van elkaar staan.
  Standpunt: Scholieren moeten hun docent kunnen beoordelen.
  Argument 1: Dit verbetert de kwaliteit van de lessen.
  Argument 2: Leerlingen weten goed wat er beter kan in de lessen.
   
• Onderschikkende argumentatie: bij een onderschikkende argumentatie ondersteunt een argument het voorgaande argument.
  Standpunt: Scholieren moeten hun docent kunnen beoordelen.
  Argument 1. Leerlingen weten goed wat er beter kan in de lessen.
  Argument 1.1: Aangezien zij wekelijks de lessen van een docent ervaren.
   
• Nevenschikkende argumentatie: de laatste manier om structuur aan te brengen is de nevenschikkende argumentatie. Hierbij zijn de genoemde argumenten vaak een aanvulling op elkaar. Je kan het herkennen aan woorden zoals 'bovendien', 'daarnaast', 'een reden temeer om'.
  Standpunt: Scholieren moeten hun docent voortaan beoordelen.
  Argument 1: Het kost geld om een andere docent te laten oordelen.
  Argument 1.1a: Dat geld kunnen wij als school niet missen.

Tip 5: alle stappen nogmaals doorlopen
Wanneer je de bovenstaande stappen hebt gevolgd zit je argumentatie in principe goed in elkaar. Wil je helemaal zeker weten dat je goed zit, vraag een ander dan om er nog even naar te kijken. Wat voor jou logisch in je hoofd zit, hoeft voor een ander niet logisch te zijn. Is het duidelijk voor de ander? Dan ben je klaar om de discussie aan te gaan! Succes!

Op ons videoplatform zijn ook verschillende video's te vinden over argumenteren. Bekijk ze hier, of een voorbeeld hieronder.