Regelmatig komt het voorbij: nieuwsberichten van jongeren die na het uitgaan vermist raken of zelfs verdrinken en overlijden. Je oriëntatievermogen en reflexen nemen bij dronkenschap af, terwijl je zelfvertrouwen toeneemt. En dat blijkt een gevaarlijke combinatie. 

Hoeveel mensen verongelukken of vermist raken, is niet bekend, maar een snelle rondgang langs jongeren leerde ons dat bijna elke student weleens een ongeluk(je) heeft gehad tijdens dronkenschap of iemand kent waarbij dat is voorgekomen. Wij spraken voor dit artikel met Dale (18) en Daan (20).

Dale (18) – Had een schedelbreuk nadat hij dronken tegen een paal fietste

"Mijn vrienden nodigden me uit om samen te gaan drinken. Zij waren al een uurtje bezig, dus ze hadden al meer gedronken dan ik, waardoor ik het gevoel had dat ik ze in moest halen. Ik was toen zestien jaar en op die leeftijd wil je op zo'n moment vet doen, maar ik had die avond niet gegeten en bovendien gesport, waardoor de alcohol hard aankwam. Na afloop fietste ik met een vriend naar huis. Onderweg stopte ik onder een viaduct en ging ik om de één of andere reden op de grond liggen.

Later fietste ik verder en ging ik het heuveltje van een fly-over af op mijn e-bike. Vervolgens verloor ik mijn balans en botste ik in volle vaart tegen een paal aan. Ik braakte bloed en de vriend die meefietste moest me in stabiele zijligging leggen. De politie, ambulance en een traumahelikopter kwamen en ze brachten me van een dorpje bij Haarlem naar het UMC in Amsterdam.

De volgende ochtend werd ik wakker in het ziekenhuis en had ik geen idee waarom ik er lag. Ik wist niet veel meer van die avond – het is me achteraf verteld door vrienden. Uiteindelijk kwam ik ervan af met zes hersenbloedingen en een schedelbreuk. Dat is over gegaan door veel rust en pijnstilling. Gelukkig heb ik er geen permanente klachten aan overgehouden."

Dit wil je ook lezen:

Schaamte, neerslachtigheid en malende gedachten: de mentale kant van een kater

Daan (20) – Was zo dronken dat hij niet door had dat hij gewond was

"Toen ik 18 was ging ik een keertje indrinken bij mijn buurjongen. Ik voelde de alcohol nog niet echt, dus besloot ik een adtje te nemen van een red cup die vol was gegoten met alle restjes sterke drank van die avond. Toen ik daarna weg wilde fietsen, viel ik met een biertje in mijn kontzak van mijn fiets af.

Ik was zo lam dat ik gewoon doorfietste naar een tentfeest vijf kilometer verderop. Onderweg viel ik nog een paar keer van mijn fiets. Ik weet weinig meer van die avond, behalve dat ik rond drie of vier uur ’s nachts staand wakker werd in een toiletgebouw. Ik wilde daarna naar huis, maar ik had mijn fiets niet op slot gezet, dus die was gestolen. Ik besloot om de 2,5 uur durende tocht naar huis te lopen, maar gelukkig kon ik uiteindelijk meerijden met een vriendin die een taxi had besteld.

De volgende ochtend werd ik wakker met een grote snee op mijn been. Ik moest toen naar het ziekenhuis om gehecht te worden. De hele tijd dat de arts bezig was, had ik braakneigingen."

Dit wil je ook lezen:

Het is slecht, maar tóch doen we het: de tol van het (niet) meedoen aan de alcoholcultuur

Tips om veilig thuis te komen

Floor Bakkum is woordvoerder van alcohol- en drugs expertisecentrum Jellinek en noemt een aantal verklaringen voor de ongelukken door alcohol: "Als je onder invloed bent, is je reactievermogen minder, waardoor mensen bijvoorbeeld niet op tijd kunnen remmen als er iets gebeurt. Daarnaast voelen mensen zich overmoedig, waardoor ze hun eigen vermogens overschatten en toch deelnemen aan het verkeer. Tot slot krijg je een tunnelvisie; je gezichtsvermogen aan de zijkanten van je blikveld zijn beperkt."

Aan de hand van tips van Jellinek en een rondgang langs jongeren, hebben we een aantal tips verzameld:

Stap niet dronken op de fiets. Dat autorijden met alcohol geen goed plan is, weten veel studenten al, maar ook fietsen lijdt tot gevaarlijke situaties. Uit onderzoek blijkt dat 76% van de mensen op de spoedeisende hulp die onder invloed van alcohol en/of drugs waren fietsers betrof. Bovendien kan het je ook nog een fikse boete opleveren, want officieel ben je net zoals een automobilist een bestuurder. Is je promillage boven de 0,54? Dan kan je rekenen op een boete van 200 euro. "Als dronken bestuurder breng je ook anderen in gevaar," voegt Floor van Jellinek hieraan toe.

Maak een plan voor je terugreis. Floor ziet het te vaak gebeuren dat mensen pas ter plekke gaan nadenken over hun vervoer: "Bedenk een paar opties om naar huis te komen. Deel bijvoorbeeld een taxi met vrienden of check van tevoren de tijden van het OV. Ga je met de auto? Regel dan een Bob." 

Ga nooit alleen plassen aan de waterkant. Het is een bekend scenario: een jongen plast na het uitgaan nog snel even in de gracht en valt er vervolgens voorover in. De helft van de te waterrakingen waarvoor hulpdiensten ingeroepen worden vindt plaats op zaterdag- en zondagochtend tussen middernacht en 06.00 uur. De te waterrakingen kunnen komen door verminderde motoriek door alcohol, maar het kan ook een fysiologische oorzaak hebben. Bij alcoholconsumptie zetten de bloedvaten uit. Bij het plassen kan de bloeddruk nog verder dalen met flauwvallen tot gevolg. Wil je toch persé in het water plassen? Zorg dan dat je een plasbuddy hebt die je in geval van nood kan redden. 

Maak afspraken met vrienden. "Let goed op elkaar als je uitgaat," vertelt Floor. "Bedenk met wie je weggaat en houd elkaar in de gaten. Zie je dat iemand niet meer rechtuit kan lopen? Bel dan een taxi voor diegene of begeleidt hem of haar naar huis." Je kan ook afspreken om voor het uitgaan elkaars live locatie te delen, zodat je kan controleren of iemand ook daadwerkelijk thuis is aangekomen.

Pas op voor water en kou. Omdat alcohol verdooft, werken je reflexen minder goed. Als je in het water valt, kan een dronken persoon daarom snel gedesoriënteerd raken en verdrinken. Zeker bij plekken waar het moeilijk is om uit het water te komen, zoals bij hoge grachtenwallen, is een val in het water al snel fataal. Ook kou kan een gevaar vormen, vertelt Floor van Jellinek. "Door alcohol krijg je een warm gevoel, waardoor je de kou minder snel merkt. Dat kan leiden tot onderkoeling." 

Beperk je alcoholinname. Wellicht is dit een open deur, maar Floor drukt studenten op het hart om zich niet te laten verleiden om meer te drinken dan ze van plan waren. "Het is makkelijk om met je vrienden mee te blijven drinken, zelfs als je dat niet van plan was. Bewaak daarom goed je eigen grenzen." Om je alcoholinname te beperken kan je bijvoorbeeld na elk glas alcohol een glas water drinken. "Je zal jezelf de volgende ochtend dankbaar zijn," besluit Floor.

Dit wil je ook lezen:

Wat weet jij over alcohol? (QUIZ)