"Het is beter zo, denk ik", zei ik vorige week tegen een vriendin van me. Het was uit met haar vriend. Ik had gezucht en 'eindelijk' gefluisterd toen ze het me vertelde. Na twee jaar ruziën, bedreigen en bedriegen was het over. Hun relatie was 'toxic' geweest. Ik vertelde dat aan mijn oma en ze vroeg wat dat betekende. Ik vroeg me hetzelfde af. Veel van mijn vrienden gebruiken het en zeker in het Engels is het een alledaags woord. Maar waar komt de term 'toxic' vandaan? In deze blog zoek ik dat uit.

Het woord komt uit het Engels en betekent letterlijk 'giftig'. Amerikanen gebruiken het al jaren, in Nederland is het relatief nieuw: daar gebruiken, in mijn ervaring, vooral (linkse) mensen die veel op het internet zitten de term. Het slaat op een bepaald soort mensen, of op een bepaald soort interactie tussen mensen. 

Wanneer is iemand toxic? 
Soms passen mensen niet bij elkaar. Dan is er geschreeuw en gehuil of gewoon heel veel stilte. Soms geven ze het op, soms blijven ze bij elkaar in de hoop dat ze ooit wel bij elkaar passen. De zanger Khalid zei ooit: "Maybe you weren't the one for me. But deep down I wanted you to be." Dat is hoe het kan voelen, in zo'n relatie. Soms geeft de één meer dan de ander. Dan heb je het gevoel dat je jezelf in brand steekt om de ander warm te houden, of dat je jezelf al maanden niet op de eerste plek hebt gezet. In zulke situaties gebruik ik het woord 'toxic'. 

Wanneer iemand écht toxic is, is een beetje vaag. Volgens de website Science Of People zijn er bepaalde eigenschappen van toxic mensen: egoïsme, telkens in een slachtofferrol kruipen, liegen en weigeren hun eigen fouten onder ogen te zien. Toxic mensen zijn mensen die je manipuleren voor hun eigen gewin, volgens psycholoog Roel Blok. Het kunnen narcisten zijn, schrijft hij.

Een relatie kan toxic zijn door een interactie tussen mensen, spanningen en ruzies, en iémand is toxic wanneer diegene manipuleert en ravage om zich heen veroorzaakt. 

Een harde term
Het is tegenwoordig best makkelijk om mensen 'toxic' te noemen. Zo noemde iemand die ik ken mij laatst toxic omdat ik twee uur niet had gereageerd op zijn appjes. Hij had me toen meteen geblokkeerd. Het is nogal makkelijk om mensen op die manier uit je leven te verwijderen. Hoewel ik op zich een voorstander ben van het idee dat je niemand iets verschuldigd bent, dat je vriendschappen mag opzeggen wanneer ze niet goed voor je zijn, heb ik het idee dat het een gevoel van loyaliteit ondermijnt. Iemand is, naar mijn mening, niet per definitie 'toxic' bij een kleine, oplosbare ruzie, maar pas als iemand je echt continu ongelukkig maakt, mag je in mijn ogen het woord gebruiken. 

Als iemand wel echt toxic is, is het belangrijk om actie te ondernemen: het contact zo veel mogelijk te vermijden en zo zakelijk mogelijk te houden en openlijk te communiceren over wat je wil (dat geldt ook bij kleine ruzies).