De vraag ‘En, weet je al wat je na je middelbare school wil doen?’ heb je vast al vaak gehoord. Zolang je in de onderbouw zit, kan je nog wegkomen met een ‘Nee, maar gelukkig heb ik nog een paar jaar!’ Maar daarna krijg je al snel te horen dat je toch echt een keuze moet maken, omdat het anders te laat zou zijn.

Hoewel het goed is om te weten wat je wil, geef ik je een aantal redenen waarom het ook niet erg is als je nog geen flauw idee hebt wat je vervolgstudie wordt.

Verloren jaren? Onzin.

Een studie niet afronden of wisselen van richting wordt vaak gezien als verspilling van tijd en geld. Dit zorgt voor overbodige druk. Want hoewel je misschien niets met de kennis gaat doen, heb je uiteindelijk wel nieuwe vaardigheden geleerd en ervaringen opgedaan. Daarnaast heb je waarschijnlijk nieuwe mensen ontmoet en zo je netwerk uitgebreid, wat ook waardevol is. En ook: je bent er achtergekomen wat je níet wil.

Je bent nooit te oud om te leren, dus om studietijd hoef je je geen zorgen te maken. Maar hele weekenden feesten, nachten doorhalen in de stad en na het uitgaan nog ‘even’ kapsalon halen, doe je waarschijnlijk niet tot je veertigste. Ga daarom ook voor dat studentenleven. Stressen om die ‘verloren jaren’ is alleen maar verloren energie die je hard nodig hebt om naast dat wilde studentenleven ook nog enigszins aan je studie te zitten.

Onderzoek

Uit onderzoek van de Nationale Vacaturebank onder 528 respondenten blijkt dat ruim 59 procent van de Nederlanders totaal ander werk doet dan waarvoor zij zijn opgeleid. Van de overige 41 procent geeft slechts 14 procent aan een baan te hebben die helemaal past bij hetgeen ze voor opgeleid zijn.

Je studiekeuze bepaalt dus echt niet de rest van je loopbaan en het is daarom ook helemaal niet erg als je halverwege je studie erachter komt dat je toch wat anders wil. Uiteindelijk ontdek je wel iets wat bij je past en vind je ook wel een weg om daar te komen.

Ga studeren wat je interesseert

Een studie doe je nooit voor niets, maar het is wel belangrijk om te doen wat je leuk vindt. Dit zorgt er namelijk voor dat je gemotiveerd blijft. Ga dus niet iets studeren puur voor die grote kans op een goedbetaalde baan, je vrienden die ook die studie gaan doen of de verwachtingen van je familie. Dit gaat om jouw leven en het is daarom ook van belang dat je doet waar jij achter staat.

Ik herinner me nog de fase waarin ik kinderarts wilde worden omdat je daar zoveel mee kan verdienen (en omdat ik kinderen leuk vind). Maar later bedacht ik me dat ik nooit die zes jaar geneeskunde, gevolgd door vijf jaar specialisatie zou kunnen volhouden als het me simpelweg niet genoeg interesseert. En dus besloot ik kinderarts van mijn lijstje te schrappen en mijn zoektocht naar een vervolgstudie voort te zetten.

Als je het écht niet weet

Ondanks dat je je niet te veel druk moet maken om je studiekeuze, is het zeker fijn om te weten wat je wil. Maar wat als je elke studiekeuzetest hebt gedaan, iedere docent erover hebt gesproken en nog steeds niet weet wat je volgende stap is?

Wat ik heb gedaan, is op zoek gaan naar mezelf. Je kan jezelf beter leren kennen door er simpelweg op uit te gaan; verschillende baantjes doen, nieuwe steden bezoeken, praten met anderen en je door hen laten inspireren - kom uit je comfortzone en sta open voor nieuwe dingen. Bedenk wat je waarden, prioriteiten, (levens)doelen, passies, talenten en interesses zijn. Je studiekeuze is namelijk grotendeels op deze aspecten gebaseerd.

Op die manier ben ik erachter gekomen dat mijn levensdoel is om anderen te helpen met mijn kennis en persoonlijke ervaringen. Door als uitzendkracht in de horeca te werken, heb ik ontdekt dat ik graag met mensen werk. En door toerist in eigen land uit te hangen, ben ik verliefd geworden op Amsterdam en word ik iedere dag gemotiveerd door mijn droom om daar ooit te wonen. Dus misschien raad je al wat ik wil: psychologie studeren in Amsterdam.

Als je de mogelijkheid hebt, kan het nemen van een tussenjaar ook heel effectief zijn. Het geeft je namelijk de volledige vrijheid om het bovenstaande uit te voeren. Heb je nou langer nodig dan een jaar, dan is dat ook helemaal oké. Zolang je uiteindelijk maar een keuze kan maken die op dat moment goed voelt.

Neem je tijd

Natuurlijk moet je je studiekeuze serieus nemen, maar je moet ook beseffen dat het niet de rest van je leven bepaalt en dat het niet je carrière verpest als het blijkt dat je toch iets anders wil. Neem dus je tijd en geniet ook van dat studentenleven.

Lees ook
Scholieren raden studie: "Ik had dat echt niet verwacht!"