Iedereen heeft er last van: studiekeuzestress. Niet zo gek als je bedenkt dat er alleen al in Nederland meer dan 400 soorten HBO-studies en universitaire opleidingen zijn. Daar de perfecte studie uitpikken levert dus aardig wat stress op, geven ruim 1.000 havo- en vwo-scholieren aan uit de bovenbouw. De belangrijkste oorzaken? Twijfels over je eigen kwaliteiten en de druk om in één keer goed te kiezen.

Studiekeuze123 wilde weten hoe het ervoor staat met studiekeuzestress onder havo- en vwo-scholieren. Ze vroegen Stemmingmakers, het onderzoeksbureau van Scholieren.com, om een peiling te doen. De uitkomsten van de peiling geven een beeld van de manier waarop scholieren hier tegenaan kijken en bieden aanknopingspunten voor verder onderzoek. Meer dan 25 procent van de scholieren die meededen aan de peiling, gaven hun stresslevel een 7 op een schaal van 1 tot 10. Gemiddeld lag het stressniveau op 5.8. Meisjes ervaren trouwens meer stress dan jongens.

Wat ons stress geeft

Die stress wordt vooral veroorzaakt door drie belangrijke factoren. Ten eerste heeft meer dan de helft van de scholieren twijfels over wat bij ze past en wat ze leuk vinden (circa 57 procent). Daarnaast betwijfelt meer dan de helft van de scholieren of ze de studie écht leuk genoeg vinden (circa 57 procent). Tot slot hebben veel scholieren het idee dat ze in één keer goed moeten kiezen (56 procent).

Daar komt nog bij dat een groot deel van de scholieren zich druk maakt om de kosten van studeren. Voor 40 procent van de scholieren is dit een big deal. Niet verrassend; de overheid heeft immers het leenstelsel ingevoerd en dat voelt onze generatie flink in de portemonnee. De verwachtingen van ouders of verzorgers spelen ook mee en in mindere mate de verwachtingen die scholieren van zichzelf hebben.

Wat kiezen moeilijk maakt

Kiezen is sowieso vrij moeilijk, maar bij zo'n belangrijke keuze als je vervolgopleiding wordt het extra spannend. Het is vooral moeilijk om erachter te komen waar je goed in bent en wat bij jou past, geven scholieren aan. Niet verrassend dus dat 74 procent van de ondervraagde scholieren zegt dat het kiezen makkelijker zou zijn als ze daar een beter beeld van zouden hebben. 

Scholieren hebben bovendien hoge verwachtingen van hun ideale studie. Één van de scholieren zegt het als volgt: "Ik wil ervoor zorgen dat ik iets kies wat ik écht leuk vind, waar ik genoeg mee verdien om een vrij leven mee te leven, en mijn kwaliteiten in kan zetten voor een ander en de wereld en dat te combineren." Ook een afweging maken tussen een studie waar je goed mee kunt verdienen of een studie die je heel leuk vindt, vinden scholieren lastig. "Ga je jouw passie volgen of ga je met de markt mee?" vraagt een deelnemer zich af. 

LOB-lessen scoren mager zesje

Als het goed is, word je in de bovenbouw geholpen met het maken van je keuze. Daarvoor worden lessen loopbaanoriëntatie (LOB) aangeboden. 27 procent van de scholieren geeft echter aan deze lessen (nog) niet gehad te hebben. De scholieren die deze lessen wel gehad hebben, geven de LOB-lessen gemiddeld een 5,8. Niet bepaald hoog dus.

De positieve punten van LOB-lessen vonden de scholieren de persoonlijke gesprekken met een mentor of decaan, de ervaringsverhalen van oud-leerlingen of docenten en de verplichting om naar open dagen te gaan. 

Meer aandacht

Een suggestie voor verbetering geven de scholieren ook. Ze zouden bijvoorbeeld heel graag zien dat er binnen deze lessen veel meer persoonlijke aandacht en individuele gesprekken komen. Verder willen scholieren leren waar ze goed in zijn en waar hun kwaliteiten liggen en weten waar je op moet letten bij het kiezen.

Ook werd er vaak genoemd dat leerlingen graag antwoorden zouden willen op praktische vragen over bijvoorbeeld studentenleven, lenen bij DUO, reizen met ov en studeren in het buitenland. Genoeg tips dus, voor alle LOB-docenten.