Niet in groep 8, maar pas in de derde klas van de middelbare te horen krijgen of je vmbo, havo of vwo gaat doen. Het klinkt misschien vreemd, maar toch zijn er verschillende onderwijsorganisaties die dit een goed idee vinden. Vandaag presenteerden zij het 'onderwijspact', waarin ze pleiten voor een brede onderbouw zonder de verschillende onderwijsniveaus. 

Het onderwijspact is opgesteld door 15 onderwijsorganisaties (denk aan scholierenorganisatie LAKS, CNV-onderwijs, de VO-raad en de MBO-raad). In het rapport staan plannen en adviezen over het onderwijs in Nederland, waaronder dus een plan voor een brede onderbouw. "Het is een heel breed gedragen pact", vertelt Pieter Lossie, voorzitter van het LAKS. 

Jij hebt vast klasgenoten die van niveau gewisseld zijn, of die op vmbo-t zitten, maar eigenlijk wel havo hadden aangekund. "Het is dan heel lastig om door te stromen", zegt Pieter. "Bij een brede onderbouw vermijd je dat probleem. Dan kan de school een kind veel beter leren kennen, voordat ze een advies geven." 

Ook gebeurt het vaak dat scholieren al op jonge leeftijd te veel prestatiedruk ervaren. Steeds meer scholieren hebben stress of krijgen zelfs een burn-out. Volgens het LAKS zijn ook leraren hier de dupe van. "Daarom stellen vakbonden en organisaties dat een brede brugklas echt goed kan werken." 

Hoe zal de brede onderbouw eruitzien? 

Nog niet alle details zijn volledig uitgewerkt, maar waarschijnlijk zal er, als het advies van dit pact opgevolgd wordt, tot de derde klas geen verschil zijn in niveau. Net als op de basisschool dus. Na de derde klas zal er onderscheid gemaakt worden tussen beroepsgerichte en academische opleidingen. 

Het plan werd vandaag gepresenteerd in Den Haag. De Tweede Kamer zal er nu naar gaan kijken. "Het wordt voor de politiek een stip aan de horizon waar ze naartoe moeten werken", vindt Pieter. "Het is geen definitief advies, maar ik verwacht dat het meegenomen wordt."

Problemen

Een van de uitgangspunten van het plan is dat scholieren die op een lager niveau terechtkomen dan ze eigenlijk aankunnen, zich kunnen optrekken aan leerlingen die een hoger leerniveau hebben. Pieter erkent wel dat dat kan betekenen dat vwo-leerlingen uitdaging missen. "Dat is lastig, maar met maatwerk goed op te lossen. Alleen met het lerarentekort is de haalbaarheid hiervan iets lager." Daar moet dus nog een oplossing voor gevonden worden. Volgens Pieter ligt dat in investeringen. Daar hoopt hij met de nieuwe verkiezingen meer van te zien. 

"Wat een goed idee"

Hasna (17) uit 5vwo vindt het een goed idee. Zij begon in een mavo/havo brugklas en is  later naar het vwo gegaan: "ik vind het jammer dat ik toen niet in een brede onderbouw heb gezeten", vertelt ze. "Het gaf me erg veel stress om die ladder op te klimmen."

Ook Nur (14) uit 3vmbo-t vindt het wel een goed idee. "Dan zou ik bij mijn vriendinnen van andere niveaus zitten. Ik denk dat ik met hen veel beter samen kan werken en dat ik me ook aan hen kan optrekken."

Yaser (18) uit 6vwo ziet niets in de plannen. "Ik vind het fijner als het gescheiden blijft. Het werkt niet goed als je vmbo'ers en vwo'ers mixt. Het niveauverschil is daarvoor echt te groot."

Chiara (15) uit 4vwo vindt de brede brugklas ook geen goed idee. "Ik heb al acht jaar op de basisschool met mensen gezeten van alle niveaus. Het is veel leuker om met mensen te praten die ook op het vwo zitten, omdat je dan ook meer motivatie krijgt om je best te doen, en omdat je op dezelfde manier denkt als die mensen."