Huilende leraren en politie op mijn school vandaag, het Sint-Maartenscollege in Maastricht. In de lunchpauze werd namelijk bekend dat 20 leraren en andere medewerkers (deels) ontslagen worden.

Het gevolg? Complete chaos en ontregeling van de hele school. Leraren besloten zelfs geen les meer te willen geven. Een reconstructie.

Update: boze leerlingen hebben besloten dinsdag te zullen staken tegen het massa-ontslag. Meer informatie hier.

13.00 uur. Ik zit tijdens mijn tussenuur in de bieb. Opeens krijg ik een Whatsapp: "Allemaal leraren zijn ontslagen en weigeren nog les te geven." De school blijkt op z'n kop te staan. Als een ware ramptoerist besluit ik deze plek, normaal symbool voor veiligheid en orde, te bezoeken.

Geen les meer

Eenmaal aangekomen staan alle leerlingen op het schoolplein, terwijl de pauze allang voorbij is en er nooit zoveel scholieren tegelijkertijd tussenuur kunnen hebben. Tijdens de lunchpauze is omgeroepen dat de pauze met vijf minuten verlengd zou worden. Inmiddels is dit al uitgelopen tot een halfuur. In eerste instantie vinden de leerlingen dat wel relaxed - tot ze uitvinden waarom.

Ik loop de trap op en zie dat tientallen leerlingen zich hebben verzameld rondom de gang bij de lerarenkamer. Twee leraren proberen panisch de ingang te blokkeren en verbieden ons in de docentenkamer te kijken.

Nog geen enkele leraar wil me vertellen wat er aan de hand is. Als ik een docent aanklamp in de gang schudt hij zijn hoofd en zegt hij triest: "Het is al erg genoeg zo." Een woedende tekenlerares spreekt leerlingen wel toe: "Vertel thuis maar aan je ouders dat er hier een streng regime heerst. Leraren hebben niks te zeggen. "

Massaontslag door bezuiniging

Gelukkig vertelt de leraar van mijn eerstvolgende les (die wel weer doorgaat) me meer. Energie om echt les te geven, ontbreekt hem echter. "Dit is de meest trieste dag die ik ooit heb meegemaakt op deze school."

Want wat blijkt? Reden van deze ontslagen, zo legt hij uit, is een fusie van de drie grootste Maastrichtse scholen: het Porta Mosana College, het Bonnenfanten College en het Sint-Maartenscollege. Om kosten te besparen, gaan die voortaan samenwerken. Grotere klassen, minder leraren, minder gebouwen. Per vak wordt de kortst werkende leraar eruit geknikkerd. In principe maakt het dus niet uit of het een tenenkrommend slechte docent is of juist een formidabele: last in, first out.

Elk huidig schoolgebouw zal in de toekomst nog maar één niveau huisvesten: één vwo-school, één havo-school en één vmbo-school. Dag keuzevrijheid, dag gemengde vriendengroepen. Sommige vakken worden zelfs zogenaamde 'fietsvakken': een vak dat door geld- en lerarengebrek maar op één school gegeven wordt. Daar moet je voor dat uur dan naartoe fietsen.

Nieuws per mail

Maar waarom van het ene op het andere moment die complete chaos? Rond half 12 ontvingen de leraren een mail van de schooldirectrice, hoor ik. Al eerder deze week was aangekondigd dat ergens vandaag duidelijk zou worden wie mocht blijven en wie zou moeten vertrekken. Terwijl de docenten in de pauze hun boterhammetjes oppeuzelden en terloops hun mail checkten, lazen ze het definitieve nieuws.

Een golf van verdriet en woede onttrok zich door de hele docentenkamer, terwijl de directrice, die de mail getypt had, gewoon in haar kamer twee deuren verderop zat. Naar verluidt scheen dat niet alleen boosheid en frustratie, maar ook agressie op te wekken bij de leraren. Vandaar dat er blijkbaar een politieagent door de gang loopt. 

Huilende leerlingen

Na de bekendmaking zie ik overal groepjes huilende docenten. Anderen benen juist met een rood hoofd de school uit. Sommige leerlingen zijn zo aangeslagen door het nieuws, dat ook zij in tranen uitbarsten. Veel favoriete leraren moeten opeens (gedeeltelijk) weg, terwijl zij, in tegenstelling tot hun collega's die wel mogen blijven, enorm geliefd waren onder de scholieren. 

Op het schoolplein legt de conciërge alles nog eens gedetailleerd uit. Ook hij moet vertrekken. Hij krijgt een sigaretje aangeboden van de leerlingen, en wordt hierna door een paar leerlingen huilend omarmd. Die economische crisis? Die wordt mij vandaag pas echt duidelijk.

De schooldirectie van het Sint-Maartenscollege was dinsdagavond niet bereikbaar voor commentaar. Eerder vandaag legde de locatiedirecteur onderstaande verklaring af voor Dichtbij Maastricht: