Toen ik afgelopen zomer mijn boek voor Nederlands opensloeg had ik er zowaar zin in. In het boek stonden veel nuttige onderwerpen zoals presenteren, debatteren en het schrijven van goede brieven. Maar, toen ik in de eerste week van het nieuwe schooljaar de planner zag, werd ik weer met mijn neus op de feiten gedrukt: net zoals ieder jaar bestond het programma uit spelling, formuleren, leesvaardigheid en woordenschat. Doodsaai.

Ik ben niet de enige die dit vindt: een tijdje terug vroeg Scholieren.com in een poll wat meer aandacht zou moeten krijgen binnen het vak Nederlands. 'Eigen verhalen kunnen schrijven' stond bovenaan. 'Werkwoordspelling' belandde op de laatste plaats met 1 procent van de stemmen…

De oplossing? Combineren maar!

Wat heb je in je verdere leven nou aan het verschil tussen een lijdend en een oorzakelijk voorwerp. En als jij niet weet waarom zowel prostitué als prostituee correct is, word je ook niet meteen met brandende hooivorken Nederland uitgejaagd. Waar je wél wat aan hebt, zijn skills zoals leesvaardigheid, debattechnieken en het kunnen schrijven van een goedlopend verhaal. Precies de dingen die ik dit jaar NIET op school ga leren.

Begrijp me niet verkeerd: ik vind niet dat we de saaie onderdelen meteen uit het curriculum moeten schrappen. Lezen zonder een goede woordenschat, argumenteren zonder kennis van argumentatiestructuren en schrijven zonder het kennen van de werkwoordspelling wordt immers heel lastig. Een combinatie van de verschillende onderdelen lijkt me daarom ideaal: één les in de week theoretische vaardigheden (spelling, grammatica en formuleren) en een andere les praktische handvatten (zo schrijf je een sollicitatiebrief).

Een probleem

Er is alleen één klein probleempje: opdrachten zoals debatteren, schrijven en presenteren zijn moeilijk objectief te beoordelen. De ene docent zal het prachtig vinden als jij je tegenstander probeert te verslaan met 'feiten' die niet helemaal lijken te kloppen (had de tegenstander maar onderzoek moeten doen...), terwijl de andere docent je foutieve argumentatie afstraft met een dikke onvoldoende.

Het schrijven van een artikel is ook iets wat heel verschillend beoordeeld kan worden. Ik kan een interview grappig, gevat en nuttig vinden, terwijl mijn docent het misschien een bijeengeraapt zooitje aan onsamenhangende citaten vindt. Tuurlijk, er zijn wel vaste regels en richtlijnen voor het beoordelen, maar de smaak van de docent telt bij een debat of een persoonlijk verhaal sowieso meer mee dan bij het beoordelen van werkwoordspelling. 

In mijn ogen moet moet er echt iets gebeuren aan de lessen Nederlands. De leerlingen vragen erom en het aantal studenten dat Nederlands gaat studeren na de middelbare school loopt al jaren achteruit. Er moet veel meer aandacht komen voor skills als presenteren, debatteren en schrijven. Daar hebben scholieren in de toekomst tenminste echt wat aan. Het is nog een beetje stoeien met de details, maar ik vermoed dat scholen binnen tien jaar de focus hevig gaan verleggen. Het nieuwe Nederlands komt eraan!