De overhaaste en doorgedraaide maatschappij heeft slachtoffers gemaakt. Niet alleen de grote mensen, maar ook onschuldige scholieren ontmoeten de burn-out. Columnist en historicus Rutger Bregman (25) ziet in dat de samenleving ook anders ingericht kan worden. Daarom is hij mijn held.

We leven tegenwoordig in een burn-out gerichte samenleving: de kwantiteit heeft het overgenomen van de kwaliteit van leven. Ik merk om me heen dat excellentie de norm is geworden. Ook op school is de druk hoog. Alles moet sneller, beter en slimmer. Lang niet iedereen kan dit aan: veel mensen zijn inmiddels de intensive care ingeslagen door de man met de hamer.

Stuck in the system

Als zoveel mensen kapot gaan door deze manier van werken en leven, waarom gaan we er dan mee door? Niet zozeer omdat er geen oplossing voor te vinden is. Het gaat zo goed met onze welvaart dat we geen échte ellende meer hebben om aan te pakken in Nederland. Tel maar na: er is in Nederland genoeg voedsel, amper armoede en met onze gezondheid gaat het goed. We zijn in onze decadentie hogere eisen gaan stellen en als gekken achter het hoge tempo aan blijven hollen. In alle hectiek zijn we een beetje vergeten hoe we kritisch naar een systeem moeten blijven kijken.

Utopisch denken

Als het aan Rutger Bregman ligt stappen we over op het 'utopisch denken', zodat we deze samenleving kunnen veranderen. Hij heeft mij laten inzien dat de gehele maatschappij niet vanzelfsprekend is en dat we ervoor moeten openstaan dat systemen ook omgegooid kunnen worden.

Hierbij gaat het er niet om dat je een paar mensen in een loods kwakt en dan wacht op de nieuwe samenleving. Dit 'Utopia' van John de Mol blijkt uiteindelijk dikke GTST-bullshit. We hoeven niet naar het mammoettijdperk te wederkeren. Nee, Rutger ziet het anders. Volgens hem zien we, door onze fixatie op kwantiteit en prestatie, iets belangrijks over het hoofd: ons eigen leven.

Zouden we dit niet moeten verbeteren in plaats van het voorzien in onze hebzucht? Ohja...

Mensvriendelijke maatschappij

Misschien moeten we het allemaal wat rustiger aandoen en inzien wat écht belangrijk is. Even eerlijk: moet een goede economie per se allemaal prullaria uitkotsen, om goed te zijn? Nee. Waarom zouden we daar dan onnodig hard voor moeten werken?

Rutger is dan ook van mening dat als we minder werken, we meer tijd voor onszelf over hebben. Meer tijd om een vriendin te zoeken, postzegels te verzamelen en au naturel op het balkon de krant te lezen. Klinkt geweldig, toch?

Het is heus niet vreemd dat je jezelf soms een schop onder de kont moet geven om iets te bereiken. Wel, moeten we er ons alleen bewust van worden dat het leven meer waarde heeft dan nodeloos meer uren draaien in een prullariafabriek. "Gewoon" goed kan namelijk ook prima zijn! Ik zie niet in waarom alles beter, sneller en slimmer moet als dit ten koste van ons welzijn gaat.

Oké, minder werken klinkt inderdaad gek, vooral omdat school ons zo voorbereidt op een geslaagde rol in de maatschappij. Waarom zouden we dit dan doen?
Nou. Ook wij, scholieren, moeten ons beseffen dat het leven meer is dan werken op kantoor, zoveel mogelijk geld verdienen en spullen vergaren.

Bregman=cool

Rutger weet me met deze theorieën keer op keer te inspireren. Hij zet me aan het denken en laat me de mogelijkheid inzien dat dingen ook anders kunnen; ik kijk met een kritischere blik naar de wereld en denk na over wat van waarde is in mijn leven.

Als ik in een minuut terugkijk op de verstreken jaren, wil ik tevreden zijn met wat ik heb gedaan. Niet uit dwang van de maatschappij, maar vanuit eigen levenslust en principes wil ik iets bereiken. Het besef dat zowel luiheid als een burn-out, niet het ideale evenwicht vormen, heb ik aan de heer Bregman te danken.