Haar haren zijn lang en blond en glanzen in het koperkleurige licht van de spotlights die op haar woorden gericht staan.

Hier staat Joanne Hoekstra, 17 jaar en de eerste Jonge Dichter des Vaderlands. Als Joanne een spreekbeurt voor de klas moet houden, veranderen haar knieën in plumpudding.

Maar op het podium dicht ze zonder haperen, zonder verfrommeld klef papiertje in haar handen. Ze dicht recht vanuit haar hart.

Gelukkig maar, want Joanne zal het komende jaar nog heel veel gaan voordragen. Ik spreek haar als ze bezig is met de voorbereiding voor een poëzieavond in Leeuwarden. "Ik weet nog niet precies wat ik ga voordragen, meestal bedenk ik het op het laatste moment. Maar ik wil in elk geval niet telkens hetzelfde doen, dus daarom ben ik nu ook nog nieuwe dingen aan het schrijven."

Geen spreekbeurt

Ze is niet zenuwachtig, ze vindt het geweldig. "Voordragen voor een groot publiek, met allemaal mensen die ik niet ken, maakt me minder zenuwachtig dan mijn spreekbeurt in de klas," legt ze uit. Dat blijkt wel als Joanne me vertelt dat ze binnenkort voor de derde(!) keer dezelfde presentatie op school moet proberen te geven.

Joanne vertelt me dat ze het veel fijner vindt om voor onbekende mensen te spreken, daar heeft ze namelijk geen band mee. Haar klasgenoten, familie en vrienden weten soms waar haar gedichten over gaan, herkennen een situatie of een gevoel. Dan komt het wel erg dichtbij. Dichten is blootgeven, en dat hoeven opa en oma niet altijd te weten, vindt ze.

Overwinningsgevoel

En hoe komt zo'n gedicht tot stand? Joanne schrijft korte zinnetjes op in haar Action-boekje, dat ze altijd bij zich draagt. Willekeurige dingen die ze op straat hoort, ziet, voelt en absorbeert in haar hoofd. De beelden verstoffen niet meer zoals vroeger in haar bureaulaatje, maar krijgen vorm op papier. De inkt om al haar spinsels te beschrijven is eindeloos, vlekt niet, maar krult zoals overwinningsgevoel in je buik.

Vaak schrijft ze dan een heel verhaal achter zo’n zinnetje en begint ze dan te schrappen. "Schrappen is erg belangrijk als je wilt dichten," vindt Joanne. Zo vindt ze de stiftgedichten van Dimitri Anthonissen heel inspirerend: gedichten die verschijnen als je bepaalde woorden uit een krantenartikel naast elkaar zet.

Dyslexie

De gedichten van Joanne zijn niet na één nacht slapeloosheid klaar.  Er wordt geschreven, geschrapt en herschreven. Dan blijft de essentie over. "En ik heb dyslexie, dus ik laat mijn moeder en mijn oud-lerares Nederlands mijn gedichten controleren op spelfouten."

Joanne heeft ook een coach, Tsead Bruinja, die Joanne kan helpen door met een ander perspectief naar haar poëzie te kijken. "Want soms schrijf je iets, maar komt het helemaal niet over zoals je het bedoelde." Ook wil Joanne iets doen aan het suffe imago dat poëzie onder jongeren heeft. Ze hoopt door haar titel poëzie wat nieuw leven in te blazen en te laten zien dat het hartstikke leuk kan zijn. "Dat het over alledaagse dingen kan gaan, dat je het kunt begrijpen."

Zoals het volgende gedicht, wat Joanne vanavond schreef:

twaalf jaar

De te jonge jongen,
Broek op half 7,
rugzak zelfs op kwart over 6.

Hij zuigt de sigarettenrook
alsof hij cola drinkt
zijn lichaam binnen.

Voor hij zich omdraait
en de lucht met rook
vermengt, richting de hemel spuugt.

Een hoestje ingehouden.
Hij is al wat eerder opgehouden
net twaalf jaar te zijn.

De 8 officiële JDDV-gedichten die Joanne de komende twee jaar zal schrijven, publiceert ze ook op Scholieren.com. Wij zijn namelijk mediapartner van de JDDV en verrijken jullie lieve scholiertjes graag met mooie dingen. Scholieren.com wenst Joanne waanzinnig veel succes bij het zetten van de eerste stappen in haar Poëziecarriere.