Wat als een rechter besluit dat jouw thuissituatie niet veilig genoeg is? Dan zou het kunnen dat er wordt besloten je uit huis te plaatsen. Dit is een ingrijpende gebeurtenis waar veel mensen niet zomaar over beginnen. Maar als ik Jayden (17) vraag of hij wat wil vertellen over zijn ervaringen, staat hij daar meteen voor open.  

Een kind moet een veilige plek hebben om op te groeien. Tenminste: dat is het idee. Toch kan dat niet altijd, bijvoorbeeld als ouders ernstig ziek zijn, kampen met een verslaving of als er sprake is van huiselijk geweld. Dan kan het zo zijn dat er wordt besloten dat het niet meer veilig is om thuis te wonen en er moet worden overgegaan tot een uithuisplaatsing.

Bij een vrijwillige uithuisplaatsing zijn ouders het ermee eens dat een kind tijdelijk ergens anders woont. Bij een gedwongen uithuisplaatsing besluit de kinderrechter dat. Een kind wordt dan onder toezicht geplaatst van jeugdzorg. Soms is dit tijdelijk, bijvoorbeeld voor een paar maanden. Maar het kan ook veel langer duren.

Onduidelijkheid

De zeventienjarige Jayden groeit op in Rotterdam met twee zussen en een broertje. Hij is zeven als hij uit huis wordt geplaatst. "De uithuisplaatsing was erg plotseling. Het was avond en er stond ineens politie voor de deur. Mijn zussen, broertje en ik wisten niet wat er gebeurde, we begrepen niet waarom dit nodig was. We hadden niet het idee dat we thuis slecht werden behandeld, het enige wat we nodig hadden was hulp en steun." Jayden ervoer die hulp niet. "We werden uit huis getrokken en naar een geheime locatie gebracht. Ik wilde niet mee, maar de agenten dwongen me. Er was geen tijd om gedag te zeggen." 

Die verwarring over de situatie blijft lang aanhouden. "We mochten niet weten wat er aan de hand was." Samen met zijn zussen en broertje ging hij van woonplek naar woonplek. "Deze plekken waren vooral ingericht om ons op te voeden zonder ouders. En dat terwijl een kind vooral liefde nodig heeft, geen onrust."

Woonplek

Waar een kind gaat wonen, is afhankelijk van de situatie. Als er een fijne woonplek is binnen de familie (bijvoorbeeld bij een tante of opa en oma), kan een kind daarnaartoe. Anders kan er gekozen worden voor een pleeggezin buiten de familie of een gezinshuis. Als er ook sprake is van psychische problemen, kan een kind ook op een (gesloten) leefgroep worden geplaatst. In praktijk gebeurt dit ook bij kinderen waarbij er geen sprake is van psychische problematiek. Dit komt onder andere door een tekort aan pleeggezinnen.

Over het algemeen wordt er geprobeerd om broertjes en zusjes bij een uithuisplaatsing bij elkaar te houden. Dat gebeurt echter niet altijd, zo ook niet bij Jayden. "Ik kan me goed herinneren dat ik niet wilde dat mijn zussen en broertje weg zouden gaan, maar dit gebeurde wel. Het voelde alsof mijn familie werd gewist en ik een nieuw leven kreeg. Ik verloor mijn familie, en daarmee ook een deel van mijn identiteit."

'Het heeft me sterker gemaakt'

Hoe heftig deze gebeurtenissen ook waren, Jayden laat zich er niet door tegenhouden. Hij barst van de ambities. "Ik wil mijn passie achterna gaan. Zo ben ik dol op muziek en zie ik mezelf wel als radiopresentator, of als talkshowhost op televisie. Na mijn havo wil ik naar de dansacademie of wil ik journalistiek studeren. Ik schrijf graag en wil meer ervaring opdoen met spoken word. Ook wil ik een autobiografie schrijven."

"Ik laat me niet beperken door wat er is gebeurd", besluit Jayden. "Mijn verhaal wil ik graag vertellen en ik denk dat de dingen waar ik doorheen ben gegaan, mij sterker hebben gemaakt. Ik heb zoveel harde lessen geleerd die ik later in mijn leven kan toepassen."

Foto door Marcel Krijgsman

Dit wil je ook lezen:

Nienke strijdt voor beter onderwijs in de gesloten jeugdhulp