De eindexamens. Tijdens deze drie lange, stressvolle weken zit je in de gymzaal de belangrijkste toetsen van de middelbare school te maken. Nog één keer laten zien wat je in huis hebt, en dan maar hopen dat een paar weken daarna de vlag mag worden uitgehangen.

Maar hoe zit het eigenlijk in andere landen? Hebben ze daar net zoals in Nederland ook eindexamens of wordt de middelbare school heel anders afgesloten?

Just like in the movies?

We kennen allemaal wel de high school-films uit Amerika: een grote kantine met allemaal ongezond eten, naast de school een groot sportveld en cheerleaders die tijdens sportwedstrijden de spelers aanmoedigen. Maar hoe zit het daar eigenlijk met het onderwijs?

In Amerika heb je in tegenstelling tot Nederland geen centrale eindexamens. Amerikaanse scholieren ronden hun vakken af met de laatste toets die daarvoor op de planning staat. Hoewel dit dus misschien niet zo heel spectaculair lijkt, is de diploma-uitreiking wel weer extravagant. Misschien heb je dit ook weleens in een film gezien. Grote groepen leerlingen die allemaal een soort toga en een hoedje dragen. Dit hoedje gooien ze in de lucht op het moment dat ze allemaal hun diploma hebben ontvangen.

Hoge druk en stress in China

China is dan meteen weet het andere uiterste. De eindexamens zijn daar mega belangrijk. De gaokao, de Chinese versie van het eindexamen, is voor scholieren (en hun ouders) allesbepalend voor hun toekomst. Dit examen bepaalt of je naar de universiteit mag, iets wat zeer belangrijk is voor de toekomst van scholieren. Met een universitaire opleiding heb je in China simpelweg veel meer kans op werk.

Daarnaast oefenen de ouders van scholieren ook nog veel druk uit: hoe hun oude dag eruit ziet, is afhankelijk van het succes van hun kinderen. Dit zorgt voor veel stress en hoge druk op scholieren. Ook omdat onderwijs in China nogal duur is. Veel ouders kunnen niet nog een jaar onderwijs betalen als hun kind zakt voor het eindexamen.

Bijzondere Deense gewoontes

De scholieren van Denemarken gaan van hun zesde tot zestiende naar de zogenaamde ‘folkeskole’. Deze heeft negen klassen. Na de negende klas is het niet meer verplicht om naar school te gaan. Ze kunnen ervoor kiezen om naar de tiende klas te gaan of naar een gymnasium, dat drie jaar duurt. Hier krijg je ook eindexamens die bijna allemaal in de vorm van een mondeling worden afgenomen. Alleen de vakken Deens en wiskunde worden schriftelijk afgenomen.

Meteen na zo’n mondeling examen krijg je voor dat vak een cijfer. Na je laatste examen weet je dus gelijk of je geslaagd bent of niet. Als je het gehaald hebt, gebeurt er iets best bijzonders: je krijgt een wit hoedje met een rode band en een zwarte klep, en op de achterkant is je naam erop geborduurd (in gouden letters nog wel). Op deze manier kan iedereen op straat zien dat je geslaagd bent. Ook is het traditie om je laatste cijfer in de binnenkant van je hoedje te schrijven. Mocht je dus in Denemarken op vakantie gaan en zie je opeens een stoet jongeren met gekke hoedjes voorbij komen, dan weet je nu waarom.

Het Caribisch gebied

Hoewel de eilanden Curaçao, Sint-Maarten en Aruba zelfstandig zijn, behoren ze nog wel tot het Koninkrijk der Nederlanden. Deze eilanden bepalen hun eigen onderwijs, maar omdat veel scholieren doorstromen naar hoger onderwijs in Nederland, lijkt het veel op het Nederlandse onderwijs. Op de Nederlandstalige scholen worden dan ook Nederlandse examens afgenomen.

Bonaire, St. Eustatius en Saba zijn 'bijzondere gemeenten' van Nederland en hier geldt ook de Nederlandse onderwijswetgeving. Daarom zijn de eindexamens hier - op een paar aanpassingen na - hetzelfde als bij ons. Het is zelf zo dat ze op precies hetzelfde tijdstip als wij de examens maken. Wel wordt bij vakken zoals aardrijkskunde en geschiedenis rekening gehouden met de lokale context.

Al met al gebeuren er rond onze eindexamentijd in het buitenland ook best bijzondere en stressvolle dingen. Nog even blokken en dan zijn de eindexamens klaar. Dan maar hopen dat we na het verlossende telefoontje een vlag met een tas eraan buiten mogen ophangen. Wat de rest van de wereld, als je er eens goed over nadenkt, vast ook vrij bijzonder vindt.

Dit wil je ook lezen:

Zo kijken jongeren in het buitenland naar Nederland