Het gedrag van middelbare scholieren is dit jaar ongewoon. Ze zijn onrustiger, brutaler, en aanzienlijk lastiger aan het werk te krijgen dan in de jaren vóór de coronacrisis, schrijft BNR. Schoolbestuurders laten tegenover Trouw weten er niet per se van op te kijken dat de resultaten van de eerste 'normale' proefwerk- of toetsweek dit schooljaar tegenvallen. 

En eerlijk: de scholieren merken dit zelf ook, blijkt uit een rondgang door Scholieren.com.

Niet meer gemotiveerd

"Ik herken dit heel erg", geeft Britt toe (17, vwo-5). "Ik merk het in mijn klas ook. We zijn allemaal gewoon niet aan het werk te krijgen, mensen maken hun huiswerk niet en de toetsweekcijfers zijn ook niet echt denderend."

Tobias (15, vwo-5) heeft daar ook last van: "Ik haalde voor de twee schoolsluitingen ruime voldoendes en was enorm gemotiveerd. Aan het eind van vwo-3 stond ik zelfs een 8,5 gemiddeld. Maar corona heeft mijn motivatie weggenomen en laat mij ook inzien dat er dingen zijn die belangrijker en leuker zijn dan school. Zoals afspreken met vrienden of een avondje uit. Sinds de vorige lockdown haal ik magere zesjes - vaak nog lager - en maak ik regelmatig geen huiswerk. Op school let ik op zich wel goed op, maar daarbuiten doe ik eigenlijk niets. Hierdoor haal ik zware onvoldoendes en heb ik laatst zelfs gefraudeerd tijdens een toets, iets wat ik dacht nooit te doen."

Onrust

"De toetsperiode in november is doorgaans niet de beste van het jaar", weet rector Jan-Paul Beekman van het Amsterdamse Spinoza Lyceum. Maar wat hij nu meemaakt qua leerhouding van vooral zijn tweede- en derdeklassers is ongekend, zegt hij tegenover Trouw. "Normaal hebben we in deze klassen de periode van groepsvorming al achter de rug: ieders plek is bepaald en er kan rustig worden gewerkt. Maar nu zitten onze leerlingen er nog volop in. Ze zijn totaal niet bezig met leren."

"Dit is het derde bijzondere schooljaar op rij", zegt voorzitter Daniëlle Woestenberg van vakbond CNV Onderwijs tegenover BNR. Volgens haar zoeken leerlingen, vooral in de tweede en derde klassen, de grenzen op. Ze noemt het gedrag "ongekend". "Over basale dingen die normaal werden gevonden, moeten nu gesprekken en discussies gevoerd worden." De voorzitter noemt zaken als eten en appen in de klas en ziet gedrag structureel veranderen.

Minder focus

"Scholieren hebben een vrijere periode gehad thuis", voegt psycholoog Steven Pont toe. Hij denkt dat de onrust een effect kan zijn van de coronacrisis en het thuisonderwijs. "Ze konden lessen volgen vanuit bed, makkelijker zelf beslissen om even wat te eten tussendoor. Nu ze weer terug naar school moeten, is het lastiger om weer in dat ritme te komen."

"Niet iedereen wil de hele dag stilzitten in een lokaal en naar dingen luisteren die je nul interesseren, terwijl je thuis allemaal dingen kon doen die je wél leuk vindt", vertelt Britt. Mirte (15, havo-4) merkt dat iedereen nu makkelijker over school denkt. "Vorig jaar gingen we ook makkelijker dan normaal over. Misschien komt het ook doordat jongeren meer stress hebben - niet alleen vanwege school - en we ons daardoor minder goed kunnen focussen."

Eindexamen

Scholieren die eindexamen moeten doen, hebben in zo'n geval een nóg groter probleem. Rixt (17, vwo-6) vindt wel dat haar klas nog redelijk is gemotiveerd, maar "veel mensen missen wel een bepaalde basis, zeker bij de stapelvakken. Daarom komen ze minder goed mee en raak je alsnog gedemotiveerd. Op school zijn ze nu in rap tempo ondersteuningslessen aan het opzetten voor examenleerlingen waar je je voor kan inschrijven."

Of de onrust ook weer kan verdwijnen, ligt volgens Pont sterk aan de toekomst. Jongeren moeten zich verbonden voelen met school. "Dat gaat lastig als het zomaar kan voorkomen dat je weer drie weken thuiszit. De duur en hevigheid van de komende coronaperiode zullen bepalen hoe dit probleem zich zal ontwikkelen."

Lees ook
Gratis bijles voor scholieren om ongelijkheid tegen te gaan