‘Oké dan, maar niet je echte naam gebruiken, hè? En geen foto’s van jezelf plaatsen.’ De 9-jarige ik was in de wolken. Ik mocht eindelijk Hyves aanmaken van mijn moeder! Ik was bang dat het niet zou mogen, om mijn privacy te beschermen. Het blijkt echter dat dit niet meer van deze tijd is.

Waar mijn ouders zich vroeger zorgen maakten over wat er allemaal van mij op Het Internet kwam, lijken de volwassenen nu zélf alles van hun kroost online te gooien. Zo kwam ik laatst op YouTube een ‘familievlog’ tegen: een half uur durende video van een jong gezinnetje dat de dag met elkaar doorbracht. Net een soort homevideo die mijn ouders ook maakten, maar dan gedeeld op het internet en bekeken door miljoenen vreemdelingen. Zoiets kan ik me niet voorstellen.

Ik besloot op een paar van zulke video’s te klikken. Papa en mama, een typisch stelletje, volgen hun kleine kinderen terwijl ze buiten spelen, snoep eten en naar een dierentuin gaan – kinderdingen, dus – de camera non-stop op hun snotterige, lachende gezichtjes gericht. Leuk om terug te kijken voor het gezinnetje natuurlijk, maar iets aan deze familievlogs zit me helemaal niet lekker.

Cameraklaar

Het aanbod homevideo’s dat er van mijn gezin bestaat is best schaars. We filmden korte, onsamenhangende stukjes video hier en daar, vooral tijdens familie-uitjes of vakanties. Toch is het leuk om zo nu en dan terug te kijken naar de tijden dat bodywarmers helemaal hip waren en mijn broers nog schattig deden. Ik kan me alleen niet voorstellen hoe het zou zijn om constant zo’n camera op me gericht te hebben. En al helemaal niet om als peuter een internetsensatie te zijn.

Nadat ik heel wat Engelse vlogs had gekeken, wilde ik weten of het fenomeen van familievlogs in het nuchtere Nederland ook bestond. Ik vond de 333.000 Youtube-abonnees tellende ‘vlogfamilie’ Bellinga, die zeven dagen in de week video's uploadt. Van valongelukjes tot verjaardagen en zwemles; het is allemaal te vinden op hun YouTube-kanaal. Elke gebeurtenis wordt gefilmd. De vlogs zijn de primaire inkomstenbron van de familie.

Toestemming

Leuk, voor de ouders. Die hebben later meer dan genoeg nostalgiemateriaal om zich aan te verkneukelen. De kinderen? Die zullen wellicht anders piepen. Wat in mijn ogen te veel over het hoofd wordt gezien bij deze vlogs is in hoeverre  die kinderen wíllen meedoen.

Ik denk niet dat zulke jonge kinderen überhaupt in staat zijn om aan te geven of ze wel zo intiem gefilmd willen worden. Het zijn papa en mama die achter de camera staan en die vertrouwen ze immers het meest. Ze hebben geen besef van wat een 'vlog' is, laat staan van hoeveel mensen hun hele leven volgen. Het zijn hun ouders die ze aansporend toelachen en die het geld van de vlogs zien binnenstromen. 

De kijkers

Uit de reacties die te vinden zijn op dergelijke familievlogs, wordt duidelijk dat vooral moeders en jonge vrouwen enthousiast worden van de video’s. De kinderen zijn schattig, de ouders charismatisch en de situaties herkenbaar.

Dat het leven als familievlogsensatie niet allemaal zonneschijn is, bleek toen een Amerikaanse vlogmoeder erachter kwam dat de video’s van haar kinderen gedeeld werden op pedofielenforums. Ze haalde alle video’s offline. Ik vind dat dit ter herinnering moet dienen voor alle familievloggers; dat het gemak van content delen op het internet ook zulk onguur publiek kan trekken.

Ongezond

Familievlogs maken me erg ongemakkelijk. Als je 'gezellig met de kinderen zijn' een full-time job kan maken, is dat als ouder natuurlijk erg aantrekkelijk. Mij lijkt het geen gezonde verhouding om met je kinderen te hebben. De financiële status van het gezin hangt volledig af van hoe leuk de kinderen zijn om naar te kijken. En die kinderen snappen niet eens wat er aan de hand is. Het gezin móet daardoor gezellig zijn, het móet leuk blijven. En we weten allemaal dat dat een onrealistische verwachting is om van een gezin te hebben.

Ik ben niet in de positie om te zeggen of het daadwerkelijk schadelijk is. Bovendien zijn familievlogs een recent fenomeen, dus de effecten zijn sowieso moeilijk meetbaar. Mij lijkt het vreselijk als mijn hele leven in de openbaarheid zou liggen. Je vrienden kunnen je zien huilen in je zompige luier, je toekomstige baas kan zien hoe je zakte voor je zwemdiploma. Ik pas hier vriendelijk voor.