Terwijl het buiten steeds zonniger wordt komt de maand mei steeds dichter bij: de eindexamenmaand. Scholieren.com probeert de stress te verlichten en je te helpen bij de voorbereidingen met superhandige examentips voor elk vak. Prent ze in je hoofd en je loopt straks vol zelfvertrouwen die sporthal in!

In dit blog geeft docent Duits Bram van der Velden een aantal handige tips zodat jij je examen iets chiller in kunt gaan. Hij geeft ook eindexamencursussen die worden georganiseerd door de Universiteit Leiden en de Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL).

Tip 1: Je hoeft niet de hele tekst te begrijpen

Is je Duitse vocabulaire na al die jaren nog steeds om te janken? Gelukkig wordt er niet van je verwacht dat je de hele tekst begrijpt. Het gaat erom dat je de stukken tekst begrijpt waar je je antwoord uit moet halen.

Oké, dat scheelt. Maar wat nou als je echt geen flauw idee hebt waar die hele tekst over gaat? Bram: "Als je de grote lijn van een tekst wilt begrijpen, kijk dan heel goed naar de titel, het plaatje en de ondertitel. Dan is het vaak al duidelijk. Vooral de ondertitel is erg handig. Houd die dus in je achterhoofd bij het lezen van de tekst."

Populaire vragen op het Duits examen zijn bijvoorbeeld wat de hoofdgedachte van een bepaalde alinea is, of wat je uit een alinea kunt concluderen. "Je weet vaak niet meteen welk deel van de alinea het belangrijkst is. Het is handig om vooral op de eerste en laatste zin te letten. Maar, goed nieuws: het 'bewijs' voor het antwoord staat vaak op meer dan één plek."

Tip 2: Gebruik het woordenboek slim

Doe jij er ook een eeuwigheid over om woorden op te zoeken? Bram vertelt dat het beter is dat zo min mogelijk te doen. "Je hebt tweeënhalf uur voor je examen. Er zijn vijftig vragen, dus omgerekend heb je maar zo'n drie minuten per opgave. In die tijd moet je de vraag en de mogelijke antwoorden lezen én je eigen antwoord bedenken, dus je kunt maar een paar woorden opzoeken."

Gelukkig heeft Bram een mooi lijstje opgesteld van woorden die het wél waard zijn om opgezocht te worden:

• woorden die in de vraag staan (maar alleen als ze onmisbaar zijn om de vraag te begrijpen) + woorden die in het antwoord staan, zoals invulopties van gatenvragen. Het is namelijk best handig om de vraag goed te snappen, als je hem wilt beantwoorden.
• woorden die veel blijven terugkomen in de tekst en woorden in de tekst waar je het 'bewijs' voor je antwoord verwacht. Aan de context en de woorden die je wel kent, kun je zien of een 'vreemd' woord bewijs voor het antwoord kan bevatten.

​Vergeet niet dat het woordenboek alleen de basisvormen van woorden vermeldt. Bij werkwoorden is alleen het hele werkwoord opgenomen en bij zelfstandige naamwoorden alleen het enkelvoud.

Tip 3: Signaalwoorden zijn je beste vriend

"Als je een tekst wil begrijpen heb je veel aan signaalwoorden, omdat ze het verband aangeven tussen zinnen," zegt Bram. Het Cito stelt vaak vragen over de functies van bepaalde alinea's. Ook zitten er in elk examen wel een paar gatenvragen, waarbij je een signaalwoord op een open plek moet invullen om zo aan te geven wat het verband is. "Verder blijkt dat zinnen met signaalwoorden vaak 'bewijs' voor een goed antwoord bevatten."

En wat nou als je een twijfelmomentje hebt bij een gatenvraag? Bram: "In zo'n vraag is het niet eens zo belangrijk wat de signaalwoorden precies betekenen, maar welk verband ze aangeven. Bij Duits komt het eigenlijk niet voor dat twee signaalwoorden in de antwoordopties hetzelfde uitdrukken. Lees dus zin vóór en na het gat in de tekst heel goed en bedenk welk verband er het beste bij past."

Docent Bram

Kortom: van buiten leren, die signaalwoorden. Tuurlijk ken je de simpelste wel, maar ze zijn lang niet allemaal zo easy. Bram: "Aber en und gaan nog wel, maar het blijkt dat signaalwoorden als außerdem, jedoch en allerdings vaak relatief onbekend zijn bij eindexamenkandidaten. Het is dus handig een lijstje met signaalwoorden te leren voor het examen. Dat is vaak effectiever voor je cijfer dan gewone woordjes stampen.

Goed, signaalwoorden leren dus. Het zijn er veel, maar ik durf het toch te vragen. Welke zijn echt het aller-allerbelangrijkste om te kennen? Bram: "Eigenlijk allemaal natuurlijk. Maar als ik ze dan toch moet gaan noemen: auch, außerdem, nicht nur... sondern auch (reden/oorzaak), denn, weil, indem (tegenstelling), aber, doch, jedoch, allerdings, obwohl, während, zwar...aber (gevolg/conclusie), daher, deshalb en also. Mocht je het niet meer weten op het examen: zoek ze dan op."

Voorafgaand aan de eindexamens publiceert Scholieren.com drie keer per week examentips op Scholieren.com. De tips zijn voor zowel het havo- als vwo-examen te gebruiken. Meer eindexamentips en -artikelen? Klik hier.