Beste DUO,

De basisbeurs gaat omlaag in september. Studenten en scholieren die volgend jaar gaan studeren, mogen zich alvast voorbereiden op een lege portemonnee. Maar geen zorgen: jullie hebben besloten tips te delen om tóch rond te komen. 'Kijk je ouders lief aan' en 'Blijf thuis wonen' stond er in de mail die ruim 800.000 Nederlandse studenten een tijdje terug hebben ontvangen. Niet alleen een slechte grap, het is gevoelloos.

De 'tip' om ouders 'lief aan te kijken' voor financiële steun klinkt misschien onschuldig, maar laat ik duidelijk zijn: het is absurd en volstrekt onrealistisch om te denken dat alle ouders zomaar kunnen bijspringen qua geld. In Nederland leven meer dan 300 duizend gezinnen op of onder de armoedegrens. Voor hen zijn basisbehoeften zoals huur, voedsel en gezondheidszorg al nauwelijks te betalen. En dan komen jullie aanzetten met een advies dat neerkomt op het trekken van een lief gezicht naar je ouders?

Jullie stellen voor dat ouders misschien wel 'willen' helpen met het betalen van boodschappen of een verzekering. Maar voor talloze gezinnen is 'willen' niet eens relevant. Die ouders liggen wakker van het idee dat ze hun kinderen niet de ondersteuning kunnen bieden die ze nodig hebben. Niet een kwestie van niet willen, maar van keihard niet kunnen. Omdat hun portemonnee het simpelweg niet toelaat. Het is ronduit beschamend dat een officiële overheidsinstantie als DUO zo'n kortzichtige visie naar buiten brengt. 

Onderstaande foto is een screenshot van de tips die DUO op hun site heeft gezet.

One-size-fits-all

En dan hebben we het advies om 'thuis te blijven wonen'. Als je het mij vraagt is dit een schrijnend voorbeeld van een simplistische, one-size-fits-all-'oplossing'. Nederland is misschien klein op de wereldkaart, maar niet iedereen woont om de hoek van een universiteit of hogeschool. Voor hen is het natuurlijk een prima advies. Maar wat te denken van de student die van Maastricht naar Groningen moet, of andersom? Moet die elke dag vier uur in de trein zitten? Heen én terug? 

Of studenten die uit een thuisomgeving komen die allesbehalve stabiel is? Niet iedereen heeft het geluk van een warm en ondersteunend thuis. Voor sommige studenten is studeren een kans om een nieuw en veiliger leven op te bouwen, weg van een moeilijke thuissituatie. Het is daarom kortzichtig en ongevoelig om te suggereren dat ook deze studenten maar lekker thuis kunnen blijven wonen. Als je dat niet kunt, heb je dan pech gehad?

Tips and tricks

Maar goed, ik denk dat we het erover eens zijn dat de oorspronkelijke 'tips' niet bepaald voldoen. Hoe had het beter gekund? Allereerst zouden de tips veel praktischer kunnen zijn. Schrijf bijvoorbeeld een gedetailleerde, makkelijke handleiding over financiële planning voor studenten. In zo'n handleiding kan je niet alleen simpelweg zeggen dat je toeslagen en beurzen kunt aanvragen, maar ook hoe je een budget maakt, wat de tips and tricks zijn. 

Leg bijvoorbeeld uit hoe je een overzichtelijke begroting opstelt, wat je daarbij vooral niet moet vergeten (denk aan boeken, collegegeld, maar ook uitgaansgeld en reiskosten) en hoe je slim kunt besparen zonder dat je leven een spaarfestijn wordt. Tips over hoe je goedkoper boodschappen doet, hoe je kunt besparen op energiekosten, of waar je de beste tweedehands studieboeken kunt vinden, zouden hier niet misstaan. Dát is wat voor tips ik voor me zie wanneer de titel 'hoe andere studenten aan geld komen' luidt.

Woningen

En wat betreft de woonproblematiek met hoge prijzen als gevolg: misschien kunnen jullie wel samenwerken met universiteiten, gemeenten en campussen om betaalbare studentenhuisvesting dichter bij uni's en hogescholen te regelen. Er zijn genoeg creatieve manieren om dit voor elkaar te krijgen. Dat klinkt al een aardig stuk beter dan 'blijf thuiswonen', nietwaar?

Al met al denk ik dat ik mijn punt wel heb gemaakt. Misschien tijd om jullie volgende mails een keertje te herlezen voordat ze naar 800.000 studenten gestuurd worden?

Met vriendelijke groet,

Benjamin

Inmiddels is tip 5 veranderd naar 'vraag de aanvullende beurs aan' op de site van DUO.

Dit wil je ook lezen:

5 x gratis geld vanaf je achttiende