Een jaar sneller klaar zijn na het MBO en dat zonder VMBO-diploma? Als het aan Jet Bussemaker en Sander Dekker, minister en staatssecretaris van onderwijs ligt, is dat in de toekomst straks mogelijk. Het is namelijk een mogelijke goede oplossing voor latere uitval in het MBO.

Het plan is door Bussemaker en Dekker bedacht om het ´zomerlek´ en uitval in het eerste jaar van het MBO tegen te gaan. Elk jaar begint namelijk meer daopleidingn 2% van alle geslaagde VMBO´ers niet op een MBO-school na de zomer: het zomerlek dus. Daarnaast stopt ook nog eens 6,2% van de MBO´ers in het eerste jaar met hun opleiding. Zonder minstens een MBO niveau 2 diploma slinkt de kans op een baan alleen enorm.

Makkelijker beginnen, sneller klaar

De twee belangrijkste redenen voor deze grote uitval van VMBO´ers en MBO´ers zijn dat de overstap naar het MBO te groot is en dat er qua lesstof teveel overlap is tussen het laatste jaar VMBO en het eerste jaar MBO.

Met het nieuwe plan komt hier een oplossing voor: scholieren die een basis- of kaderrichting volgen op het VMBO, gaan in hun laatste VMBO jaar al werken aan MBO stof. Het MBO duurt voor deze groep meestal twee jaar en omdat zij in vier VMBO al op MBO niveau leren, kunnen zij daarna binnen een jaar het MBO afronden. De voordelen zijn dat VMBO basis- en kaderleerlingen al op de middelbare school kunnen wennen aan het MBO en ook sneller klaar zijn met hun opleiding.

Nieuw plan en nieuwe problemen

De idee van het ministerie krijgt bijval van de VO-Raad en scholen die een soortgelijke route naar het MBO als proef hebben uitgetest. Volkan Tasdan, docent maatschappijleer en filosofie voor o.a. het VMBO, is echter een stuk kritischer over het voorstel. Hij geeft les op RSG ´t Rijks in Bergen op Zoom, een school die zich ook erg bezighoudt met de overstap van het VMBO naar het MBO voor leerlingen.

Het plan kan volgens hem zorgen voor nieuwe problemen: ¨Leerlingen van het praktijkgerichte onderwijs gaan via deze route sneller aan het werk, maar daardoor kan er bij hen veel eerder twijfel gaan ontstaan over de keuze voor hun beroep. Ik vraag me af of al die leerlingen wel genoeg bagage meekrijgen vanuit hun opleiding als ze al zo snel klaar zijn. ¨

Ambitieverlies en andere manieren

Daarnaast kan het voor verlies van ambitie bij die leerlingen zorgen, vertelt Volkan: ¨Met deze verkorte leerweg wordt er meer nadruk gelegd op de verwachting dat deze VMBO´ers MBO gaan doen en niets anders. Daardoor kunnen leerlingen die misschien naar de havo en uiteindelijk het HBO willen overstappen hun ambitie verliezen. Dat zou zo jammer zijn, want ik zie bij VMBO´ers vaak zo veel potentie en intelligentie die niet maximaal benut wordt.¨

Als het plan wordt ingevoerd, moet dat dus weloverwogen gebeuren, concludeert Volkan: ¨Niet elke leerling is klaar en/of geschikt voor zo´n snelle doorstroom. Ook besteden scholen al veel tijd aan de overstap: op ´t Rijks is er bijvoorbeeld mavo+ klas om leerlingen voor te bereiden op het MBO of te motiveren voor de havo. Het ministerie is geschrokken van de cijfers over het MBO-uitval, maar overhaast hervormingen invoeren maakt dit misschien zelfs erger.¨

¨Beste Bussemaker: kom zelf kijken!¨

Volkan heeft daarom zelf een voorstel voor de minister: ¨Ik nodig mevrouw Bussemaker uit om op het ´t Rijks te komen kijken: onze school is een voorbeeld van zoveel scholen die veel moeite steken in hun leerlingen om de overstap naar het MBO of HBO zo goed mogelijk te laten verlopen. Het snel invoeren van dit plan gaat voor problemen zorgen. Bussemaker moet echt de risico´s afwegen tegen de winst en daarvoor moet zij zelf zien hoe scholen het probleem nu aanpakken.¨