In deze adviesrubriek kan jij - ja, jij! - al je prangende en niet prangende vragen stellen. De redacteuren van Scholieren.com en Studenten.com reageren met goede raad.

De vraag van vandaag: "Ik twijfel heel erg over mijn profielkeuze, omdat ik geen idee heb wat voor opleiding ik wil doen. Hoe kan ik het beste een keuze maken?"

Lotte (17, vwo-5)

"Als je moeite hebt met het kiezen van een profiel: geen stress. Dat heeft iedereen. Ik zou niet kijken naar welke studie je later wil doen. Je hebt nu vast nog geen idee wat je wil studeren en hoeft daar ook nog even niet over na te denken. Als je nu al wel iets weet, zal dit gegarandeerd de komende jaren veranderen als je je verder ontwikkelt en de eindeloze mogelijkheden gaat onderzoeken. 

Kijk naar de vakken die je interesseren. Want als je nu de vakken gaat volgen waar je de meeste interesse in hebt, zul je later vanuit die richting wel een studie vinden. Dit hoeven niet per se de vakken te zijn die je het makkelijkst af gaan. Ik heb zelf een paar vakken gekozen die me niet gemakkelijk afgaan, maar die ik toch ontzettend interessant vind. Hierdoor vind ik het niet erg dat ik er extra werk in moet stoppen."

Eva (17, eindexamenleerling vwo)

"In de derde klas vond ik het heel lastig welke profielkeuze ik moest maken. Ik vond alle vakken wel leuk en haalde ook overal goede cijfers voor. Hoewel ik vakken als maatschappijleer en geschiedenis nog altijd het meest interessant vond, ging ik maar voor het vakkenpakket waarmee ik nog de meeste opties voor studies open liet: Natuur en Techniek, met biologie, Latijn en Grieks. Veel mensen om mij heen zeiden dat dat een goede keuze was. Ik was zogenaamd 'te slim' voor een C&M-pakket. 

Later heb ik heel veel spijt gehad van mijn keuze. Daarom heb ik in mijn allerlaatste jaar scheikunde en natuurkunde laten vallen, en biologie omgewisseld voor geschiedenis. Na de zomer wil ik Nederlands of politicologie studeren. Ik vind het jammer dat ik in de derde te erg naar meningen van anderen heb geluisterd. Uiteindelijk lijkt mij het  beste om iets te doen waar je je zelf echt goed bij voelt."

Elise-May (18, examenleerling vwo)

"Net als jij had ik heel veel moeite met het kiezen van mijn profiel. Ik wist nog niet welke richting ik op wilde, maar ik wist wel uit welke vakken ik voldoening haalde of goed in was. Onder meer aardrijkskunde en tekenen. Daarnaast was ik van een aantal vakken zeker: geschiedenis en wiskunde A zou ik sowieso kiezen. 

Over een aantal vakken twijfelde ik. Zo moest ik nog kiezen tussen biologie of economie en Frans of Duits. Ik was véél beter in Duits, maar vond Frans mooier. Biologie en economie lagen me beide niet, maar ik moest hoe dan ook kiezen, dus heb ik gekozen voor het vak waar ik gemiddeld het hoogste voor stond.

Mijn tip: luister naar je ouders - en docenten! Zij zien jou vanuit een ander perspectief. Bij mij was dit vooral het geval bij Frans; m’n moeder zag dat m’n talent bij Duits lag en niet bij Frans. Toch was ik eigenwijs en ging ik voor Frans. 

Het feit dat je nog niet weet welke studie je wil doen, is niet zo erg. Kies vooral de vakken waar je goed in bent, je zal ook een studie gaan doen waarvan je weet dat je het kan! Dat scheelt je heel veel stress in de hogere jaren, geloof me. Had ik maar naar m’n ouders geluisterd…"

Mathilde (17, eindexamenleerling vwo)

"Bij twijfel over je profielkeuze, moet je nagaan over wat je echt zelf leuk vindt. Dus niet wat je vrienden leuk vinden, of wat je ouders graag willen. Zelf twijfelde ik bijvoorbeeld heel erg tussen C&M en N&T, want ik ben heel creatief maar ook heel erg technisch ingesteld.

Creativiteit bij techniek is iets anders dan als je creatief bent en daarnaast ook geïnteresseerd bent in cultuur. Musea en kunst konden mij niet heel veel schelen, en geschiedenis en aardrijkskunde ook niet. Toen was de keuze al snel gemaakt: Natuur en Techniek. Dat gaat me goed af. Het is dus echt belangrijk om verder te kijken dan de vakken.

De keuze wordt al makkelijker als je van jezelf weet of je meer kunstzinnig, economisch of technisch ingesteld bent. Vooral als je nog geen idee hebt wat je zou willen studeren, is het belangrijk dat je kiest wat leuk vindt. En ergens aanleg voor hebben, speelt ook mee. Vraag je docenten van alle vakken na wat zij vinden, waarom en of ze jou in hun richting van school zien. Doe online profielkeuzetestjesen praat met mensen! Je ouders,  vrienden en docenten kunnen je goed helpen. En ook al maak je de verkeerde keuze, je kan ook nog een vak wisselen, erbij doen of zelfs van profiel wisselen. Succes!"

Heb je nou ook een vraag waar je wel wat advies bij kunt gebruiken? Stuur je vraag (het liefst een beetje uitgebreid) naar de DM van @scholieren op Instagram, TikTok of Twitter, of mail naar jorieke@scholieren.com. Vergeet niet je voornaam, leeftijd en studie/klas te noemen. Als je het nou écht te spannend vindt, mag je ook een pseudoniem bedenken. Is er nog iets anders wat je even wil overleggen? Zet dat er gewoon bij. Meestal bijten we niet.