Hieronder tien waanzinnig goeie films, stuk voor stuk historisch verantwoord. Onder het mom: lees niet het boek, volg niet de les, maar kijk de film.

Noem het een spoedcursus film voor de beginnende filmkijker (jij dus, puber). We doen het chronologisch en duiken niet verder dan een eeuw de geschiedenis in.

1. Gandhi

Historische context: Gandhi (1869-1948) was die ene Indiase kerel met dat brilletje en die witte lakens. Hij joeg -geweldloos natuurlijk- de Britten uit India. Vlak na WOII (in 1947) werd India onafhankelijk. Een jaar later werd Gandhi vermoord. De bijpassende film:

Gandhi (1982) (IMDB-rating: 8.1)

Over de film: Oké ik weet het, de trailer is enorm oldskool. Maar als je de film ziet, ga je huilen (altijd goed, toch?). En hij houdt je aandacht vast, alle 191 minuten lang.

2. Tweede Wereldoorlog

Historische context: Kort samengevat: Hitler vs. de joden (1939-1945), al is dat wel heel kort door de bocht. Hitler verloor, maar de joden wonnen ook weer niet echt. Wat is nou de aller- aller- allermooiste film over WOII? Dat is een mini-serie, namelijk:

Band of Brothers (2001) (IMDB-rating: 9.6)

Over de film: Tien delen, alle tien goed. Tom Hanks en Steven Spielberg volgen een groep Amerikaanse soldaten vanaf de voorbereiding op de VS, via D-Day tot en met de bevrijding van Nederland. Waargebeurd, gebaseerd op interviews met de soldaten die het overleefden. Dit is echt zo'n serie die ik terug zou moeten kijken, maar dat doe ik dan uiteindelijk nooit.

Ook leuk: Minder historische waarde, wel geweldige film: Saving Private Ryan (1998, 8.5) en The Thin Red Line (1998, 7.6). En The Pacific (2010, 8.3): de opvolger van Band of Brothers, maar dan aan het Oostfront (waar de Geallieerden tegen de Japanners vochten).

Dat er later een parodie-pornofilm uit kwam met als titel Shaving Ryan's Privates, vond ik erg komisch.

3. Jodenvervolging

Historische context: De Jodenvervolging: de getto's, concentratiekampen en Endlösung waren toch wel het meest gruwelijke onderdeel van WOII. Ook al had mijn oma het ook niet bepaald lollig in het Jappenkamp, er zijn vooral veel goeie films over de Jodenvervolging verschenen.

En zoals Henny Huisman zou zingen, er kan er maar één de beste zijn:

The Pianist (2002) (IMDB-rating: 8.5)

Over de film: Na het zien van deze film was ik stil. Mijn stelling: als je stil bent na het zien van een film, is het een goeie film. Niet te veel verklappen, gewoon kijken. En huilen, zeker als je een meisje bent.

Ook leuk: Dat ik in dit lijstje geen plek heb voor La vita è bella (1997, 8.5) en Schindler's List (1993, 8.9) doet pijn aan mijn filmhart. Maar we moeten doorrrrr.

4. Burgerrechtenbeweging in de VS

Historische context: De Amerikaanse burgerrechtenbeweging (1955-1968) maakte een einde aan de rassenscheiding (apart toilet, zitplaats in bus, tafel in restaurant voor negers). Maar helaas ging dat niet zonder slag of stoot. Zie bijvoorbeeld:

Mississippi Burning (1988) (IMDB-rating: 7.8)

Over de film: Waargebeurd verhaal (1964) waarin FBI-agenten in een dorpje in Mississippi de strijd aan gaan met de ongezellige types van de Ku Klux Klan, die totaal geen reden zien om negers gelijk te behandelen als blanken.

Ook leuk: kijk de biopics The Hurricane (1999, 7.4) en Malcolm X (1992, 7.7), grappig genoeg allebei met Denzel Washington in de hoofdrol.

5. Vietnamoorlog

Historische context: In Vietnam wilden de communisten aan de macht komen. Het Amerikaanse leger probeerde daar een grondig stokje voor te steken en de Vietnamoorlog (1957-1975) die daar het gevolg van was was een levende hel. Voor de Vietnamezen. Voor de Amerikaanse soldaten. Als je al die films over deze oorlog ziet, denk je: oorlog is niet leuk. Echt totaal niet. Gek genoeg zit Amerika nu toch het kunstje nog eens dunnetjes over te doen in Irak.

De allerbeste Vietnamoorlogfilm is eigenlijk Platoon (1986, 8.2), maar het is leuker om een fragmentje te laten zien uit:

Full Metal Jacket (1987) (IMDB-rating: 8.4)

Over de film: 'Me love you long time', zegt de Vietnamese hoer tegen de Amerikaanse soldaten. Klassieke filmquote. Verder is Full Metal Jacket een film waar je buikpijn van krijgt. Of depressief van wordt. Relaxt he? Toch kijken, want het is een steengoeie film.

Ook leuk: de Vietnamfilm-klassiekers: Apocalypse Now (1979, 8.6) (duister), Hair (1979, 7.2) (die oorspronkelijke musical, prrrachtig oldskool) en Born on the Fourth of July (1989, 7.2) (met Tom Cruise in een rolstoel). Casualties of War (1989, 7.0) mag ook niet ongenoemd blijven.

Waarom zijn alle films over de Vietnamoorlog depressief? Omdat de Vietnamoorlog depressief was. Bij WOII had je tenminste nog een echte evil motherfucker die gekilld moest worden, in Vietnam was het zinloos en een grote faal.

6. Watergateschandaal

Historische context: Richard Nixon was president van Amerika en dat bleek best wel een kwajongen. Als twee journalisten erachter komen dat Nixon op weg naar de presidentsverkiezingen (1972) stiekempjes afluisterapparatuur heeft laten installeren bij zijn concurrenten van de democratische partij, begint er een balletje te rollen en wordt uiteindelijk de president afgezet. Lelijk.

Over het journalistieke onderzoek dat hieraan vooraf ging is een ijzersterke film gemaakt:

All the President's Men (1976) (IMDB-rating: 8.0)

Over de film: Die trailer is trouwens wel vet ouderwets he? My god. Maar de film is goed. Plus: als je je geschiedenisleraar vertelt dat je deze film hebt gezien, dan gaat hij / zij intens veel van je houden. Zou je dat willen? Laten we doorgaan.

7. Genocide in Cambodja

Historische context: Terwijl de Vietnamoorlog op z'n einde loopt, slaat de vonk over naar buurland Cambodja. Tussen 1975 en 1979 is de Rode Khmer van Pol Pot aan de macht, die het voor elkaar krijgt in vier jaar tijd een derde van de bevolking tot sterven te brengen. Welke film?

The Killing Fields (1984) (IMDB-rating: 8.0)

Over de film: Een New York Times-verslaggever moet geëvacueerd worden, zijn behulpzame Cambodjaanse gids blijft alleen achter. Waargebeurd. Shocking.

8. Apartheid

Historische context: In Zuid-Afrika was van 1948 tot 1994 in de ban van de apartheid. Daarna werd Nelson Mandela president en dat bleek veruit de allerrelaxte president ooit ter wereld. De mooiste film hierover? Zonder twijfel:

Cry Freedom (1987) (IMDB-rating: 7.3)

Over de film: Hej, zien we daar Denzel Washington weer? Nu speelt hij de anti-apartheidsstrijder Steve Biko en heeft-'ie een gekkig Zuid-Afrikaans accent. Vlak na Biko's dood ontstond de Opstand in Soweto in 1976: waarbij circa 20.000 middelbare scholieren(!) dansend en klappend een spontaan protest tegen het apartheidsleger startten. Het antwoord van het leger? Gewoon met scherp een heleboel van die scholieren doodschieten. Da's wat anders dan die waterkanonnen die LAKS-stakers op hun broek krijgen.

Ook leuk: Invictus (2009, 7.4), Goodbye Bafana (2007, 7.0) en District 9 (2009, 8.1).

9. Het communisme

Historische context: Karl Marx hield er nogal van, maar na de val van de Berlijnse muur in 1989 was het voor iedereen wel duidelijk: de communisten zijn dombo's, de kapitalisten rule! Sindsdien eet iedereen Big Mac's.

Over hoe het leven achter het IJzeren Gordijn was, zijn ijzersterke films verschenen.  De allerleukste is:

Good Bye Lenin! (2003) (IMDB-rating: 7.8)

Over de film: Ook wel eens leuk: gewoon een film om vrolijk van te worden! Het verhaal speelt zich vlak na de val van de muur af. Een moeder ontwaakt uit een jarenlang coma, zoonlief moet een hartaanval bij zijn kwetsbare moeder voorkomen. Maar moeder was een zeer gelovig communist, dus de boodschap dat de muur is gevallen moet ten koste van alles geheim blijven. En dat blijkt best lastig. Haha.

Ook leuk: Ik heb in dit lijstje helaas geen plek voor de Oscarwinnende Duitse film Das Leben der Anderen (2006, 8.5). Maar ook die mag je van mij gewoon kijken, ook al staat-'ie niet in deze lijst.

10. Rwandese Genocide

Historische context: Misschien wel in jouw geboortejaar (1994) waren in Rwanda (Afrika) de Hutu's helemaal klaar met de Tutsi's en gematigde Hutu's. Even uitpraten was duidelijk geen optie meer. In honderd dagen tijd werden tussen de vijfhonderdduizend en een miljoen moorden gepleegd. Waarvan een groot deel met kapmessen. Ook van de volgende film werd ik stil:

Hotel Rwanda (2004) (IMDB-rating: 8.4)

Over de film: Het is het waargebeurde verhaal van een hoteleigenaar in de hoofdstad van Rwanda, die met gevaar voor eigen leven van zijn hotel een vluchtelingenkamp maakt. Hartverscheurend verhaal.

Ook leuk: als Afrika je ding is, kijk dan ook eens Black Hawk Down (2001, 7.7), The Last King of Scotland (2006, 7.8), Lord of War (2005, 7.7).

Samenvattend

De dominante thema's in bovenstaand historisch verantwoord filmlijstje zijn duidelijk: oorlog en genocide. Waarom zou je je daar in verdiepen als je ook naar The Voice of Holland kan kijken?

1. Je kan leren van de fouten van vroegah.
2. Je begrijpt -en waardeert- de vrede van nu beter.
3. Het zijn onwijs spannende films en je krijgt een gratis IQ-verhoging van tien punten per film.

PS. Aanvullingen, verbeteringen, toejuichen en kritiek: graag in de reacties.

Van het merendeel van deze films hebben we een filmverslag beschikbaar. Gebruikt de zoekbalk bovenaan en gij zult vinden.