The Terminal
Door Mari
Als ie 't doet, dan doet 'ie 't goed. Voor Steven Spielberg's nieuwste film The Terminal werd een hele terminal nagebouwd in een leegstaande hangar. Natuurlijk ziet het er schitterend uit. Een goed decor maakt echter nog geen briljante film.
Viktor Navorski (Tom Hanks) is een ietwat naïeve man uit het fictieve Oostblokland Krakozia. Bij zijn aankomst op JFK Airport in New York blijkt dat er een militaire coup is gepleegd in zijn land terwijl hij in het vliegtuig zat. Zijn paspoort en visum zijn hierdoor ongeldig geworden; hij mag het land niet meer uit, maar de stad ook niet in. Het kost wat tijd voor hij dit begrijpt, Viktor spreekt namelijk (nog) geen Engels. Wanneer het eenmaal tot hem doorgedrongen is dat hij gedwongen is in de terminal te blijven, past hij zich razendsnel aan zijn nieuwe leefsituatie aan. We zien hem als kijker onder andere worstelen om een slaapplek te creëeren in een leegstaande gate. Ook sluit Viktor snel vrienden met de vaste medewerkers in zijn nieuwe woonplaats. Niet alles is echter koek en ei, het bijna-hoofd van de luchthaven Frank Dixon (Stanley Tucci), wil eigenlijk zo snel mogelijk van Viktor af.
De onvermijdelijke Amerikaanse romantiek maakt voor het verhaal zoals gewoonlijk weinig uit. Viktor verpandt namelijk zijn gouden hartje aan de sterwardess Amelia (Catherine Zeta-Jones), een gekwetste schone met een obsessie voor geschiedenisboeken. Af en toe komen ze elkaar tegen in de onpersoonlijke terminal, en immer vliegt Amelia weer in de armen van haar getrouwde vriend. Wanneer ze eindelijk bij elkaar komen is de chemie tussen Tom Hanks en Catherine Zeta-Jones echter ver te zoeken. Viktor is een aardige vent en Amelia een spontane vrouw, maar een romantisch koppel? Hanks lijkt er zelf ook niet zo in te geloven.
Je zou zeggen: Hè, fijn. Eindelijk eens een film zonder een overdaad aan moraal. Behalve dan de 'wie goed doet, goed ontmoet' boodschap. Maar oorlog, ho maar. Dat zien we alleen sporadisch op de televisieschermen in de terminal, wanneer Viktor de situatie in Krakozia probeert bij te houden. Ergens is dat jammer, er had meer in gezeten. Een man die geen land heeft, een verloren ziel in deze eindeloze wereld. Afgesneden van volk en vaderland, maar niet in staat een nieuw thuis op te bouwen. Iemand die zich in de luxe wereld van een vijfsterrenterminal een beetje hetzelfde voelt als een Afghaans vluchteling. Of een Tsjetjeens vluchteling. Hij heeft honger, hij heeft het koud, en slaapt ongemakkelijk. Je begrijpt wel wat ik bedoel. Zo'n idee biedt perspectieven, genoeg zelfs. Maar toch is ervoor gekozen om het allemaal lichtvoetig te houden, hoewel Steven Spielberg mijns inziens juist de persoon is die zich kan wagen aan zo'n boodschap. In onder andere Minority Report en Jurrasic Parc gaf hij ons intrigerende en angstaanjangende toekomstbeelden, die veel discussies deden oplaaien.
The Terminal is een leuke film. Maar ook een beetje lastig. De schoen wringt ongemakkelijk op bepaalde punten. Zo wil Frank Dixon maar niet echt onaardig worden. En gaat alles wel heel erg van een leien dakje. Het is echter heel moeilijk de film niet sympathiek te vinden, Spielberg verstaat zijn vak als de beste en Hanks speelt zoals altijd de sterren van de hemel. Twee uurtjes dromen terwijl het buiten regent dus, deze herfst. Gepubliceerd op 23 september 2004