Manipulatie
Komende week heb ik een van de meest nare dingen in het scholierenschap: toetsweek. Aangezien ik dit weekend ‘belangrijke dingen’ moest doen (slapen, sporten en winkelen…) is het leren er ‘per ongeluk bij ingeschoten…’ Toen ik vanmiddag lamlendig op de bank lag, besprong me plotseling een schuldgevoel van jewelste en besloot ik aardrijkskunde te gaan leren. Helaas maakte mijn pc subtiel lokkende geluidjes en al snel was ik verwikkeld in een spannend potje patience.
Mijn familieleden konden echter ieder moment binnenvallen om de pc te claimen, dus startte ik de internetexplorer en zocht wat intelligente artikelen als alibi om op de computer te zitten. Al dwalend op de wondere wereld van het wijde web viel mijn oog op een site met de nogal vreemde tekst: ‘stoppen met roken, doe het met subliminale perceptie!’. Hoewel ik niet rook en het ook niet van plan ben te gaan doen, interesseert het hele gedoe eromheen mij in zekere mate toch wel. Ik klikte de site open, en leerde het geheim achter de vage kreet: subliminale boodschappen. Ik ontkom nu helaas niet aan wat tekst en uitleg omtrent dit onderwerp. Vrij vertaald betekent ‘subliminaal’: onder het waarnemingsniveau. Waar het om draait is dat een zekere psycholoog genaamd James Vicary volgens de theorie van Packard in de jaren ’50 een experiment heeft gedaan met verborgen beelden in een bioscoopvoorstelling. Door af en toe heel kort een tekstje (ogenschijnlijk niet waarneembaar) tussen de filmbeelden te laten zien, werd onopgemerkt door de kijkers reclame gemaakt voor Coca Cola (hoe kan het ook anders). Volgens de overlevering zou in de pauze de verkoop van dit drankje spectaculair zijn toegenomen. Psycholoog is niet de verleden tijd van psycholieg, maar of het allemaal waar is? Het feit dat het in Amerika afspeelde en dat de naam Coca Cola opduikt zegt denk ik al genoeg. Maar goed. Het komt er dus op neer dat je met korte, niet waarneembare teksten op je beeld, aangestuurd door speciale software, je gedrag onbewust zou kunnen manipuleren, bijvoorbeeld stoppen met roken.
De constant-op-de-achtergrond-van-mijn-brein-zeurende-gedachte aan de toetsweek vermengde zich met een geniaal plan; ik zou wel eens de pc’s van de docenten in de lerarenkamer kunnen hacken en wat ludieke subliminale boodschappen kunnen programmeren… Die heimelijk verliefde lerares Nederlands zou dan echt eens toegeven, die leraar Scheikunde zou spontaan trakteren en als klap op de vuurpijl, alle leraren zouden na de toetsweek zomaar voldoendes gaan uitdelen…!
Ik schrok op uit mijn dagdroom en bedacht me dat ik nog 3 toetsen had te leren. Laat ik het toch maar volgens de ‘old-fashioned way’ doen, want zo groot is mijn vertrouwen in subliminale perceptie nou ook weer niet.
Gepubliceerd op 15 maart 2004