Cloaca

Ja hoor, daar gaan ze weer. De vijf mannen van de theaterhit van vorig seizoen (Cloaca) besluiten na hun tournee er ook nog even een film van te maken. En dat deden deze vier acteurs en hun regisseur zoals ze alles doen: theatraal en goed.
Maria Goos (scenario) schrijft over vier mannen die sinds hun studententijd vrienden zijn en elkaar begroeten met de kreet “Cloaca” (leuk om te weten: 3 van de acteurs en de regisseur kennen elkaar van hun studententijd aan de toneel- academie Maastricht, en werken sindsdien nauw samen)
Binnen het verhaal, dat zich in enkele dagen afspeelt, wordt deze vriendschap danig op de proef gesteld. Maarten (Jaap Spijkers) is regisseur en neukt met de dochter van Joep (Gijs Scholten van Aschat). Tom (Peter Blok) heeft net een zware inzinking gehad maar geen van zijn vrienden had dat door. En Pieter (Pierre Bokma) heeft zijn vrienden nodig omdat hij aangeklaagd wordt maar of hij er op kan rekenen...
Cloaca was eerst een toneelstuk en dat merk je. De taal is geen filmtaal, en dat werkt fantastisch. De personages kunnen in twee zinnen zeggen waar ik twee uur voor nodig zou hebben. Hierdoor zitten er lekker veel gevatte opmerkingen tussen, en de nodige portie cynisme. In de bekken van deze steracteurs luister ik graag naar al die woorden.
En dat is ook het nadeel aan de tekst: de hoeveelheid. Toneel is voor een groot deel tekst, deze film is dat (dus) ook. Gevolg: 1 ruimte, veel close-ups, een boel gepraat en weinig echte handelingen. Zonde, want in de weinige dingen die niet gezegd maar gedaan worden zit veel kracht en humor. Bijvoorbeeld de scene waarin Tom joyrijdt in de BMW van Joep is erg grappig.
Een ander gevolg is dat er bijna geen bijrollen zijn. Het verhaal heeft een hele sterke focus op de vier mannen en dat vind ik in de film een zwaktebod. Hierdoor wordt hun leefwereld heel klein en zijn er naast hun vriendschappelijke verhoudingen geen relaties met andere mensen. Gebrek aan contrast voor de personages dus.
Overigens geld dit ook voor de acteurs: als we alleen maar 4 fantastische acteurs in beeld zien, raak je verwend. Sterren kun je alleen zien stralen tegen een donkere achtergrond. Die achtergrond ontbreekt.
Deze film is vooral theatraal, de filmische aspecten vallen weg. Mooie beelden komen er dan ook nauwelijks in voor. De theatrale aspecten zijn fantastisch. De teksten zijn slim en grappig, en de acteurs spelen bij vlagen zelfs briljant. (waarom heeft Tygo Gernandt for F***’sake dat gouden kalf gekregen?!?!?) De regie heeft grote nadruk gelegd op het spel en ritmiek en dat is erg goed gedaan.
Door het gebrek aan achtergrond komt het verhaal niet helemaal uit de verf maar als je van goede acteurs houdt zoals ik, dan moet je zeker gaan kijken.
Gepubliceerd op 26 oktober 2003