Hannie schaft

Biografie

Jannetje Johanna Schaft werd op 16 september 1920 in Haarlem geboren. Haar roepnaam was Jo of Jopie. Ze was de 2e dochter van Pieter Schaft en Aafje Talea Vrijer. In 1927 ging het 5 jaar oudere zusje Annie dood aan difterie.

In 1938 ging Hannie in Amsterdam rechten studeren. Toen de oorlog begon ging Hannie door met studeren ze ging in Amsterdam op kamers wonen en ze haalde in juli ´40 haar kandidaatsexamen. Voor haar 2 joodse vriendinnen (Sonja en Philine) stal ze 2 persoonsbewijzen van niet-joden in het zwembad. Bij die 2 bleef het niet, verder stuurde ze pakjes naar oa. Westerbork. In 1943 stopte Hannie met haar studie omdat de Duitsers van alle studerende een loyaliteitsverklaring eisten en dat ondertekende ze niet. Ze vertrok met Sonja en Philine naar Haarlem, ze wilde dat haar vriendinnen bij haar ouders gingen onderduiken. Sonja hield het niet vol en probeerde naar Zwitserland te vluchten maar ze werd in Frankrijk verraden en is in Auschwitz overleden.

In Haarlem sloot ze zich in april ´43 aan bij een sabotagegroep de Raad van Verzet (RVV), ze leerde hier met wapens schieten en omgaan en leerde veel mensen kennen. Haar eerste opdracht was het doden van een man´van de Sicherheitsdienst.´Wanneer Hannie de trekker overhaalde klonk er geen schot maar een klik. Ze had de proef van bekwaamheid en betrouwbaarheid afgelegd . Ze werkte samen met Jan Bonekamp, die werd bij een van de volgende aanslagen opgepakt en gedood. Hij stierf nadat de Duitsers nog wat adressen hadden los gepeuterd, waaronder die van Hannie. Hannie d´r ouders werden gegijzeld maar ze bleef door gaan met acties. Na een paar dagen lieten de Duitsers d´r ouders weer gaan. Ze trok nu op met de zusters Oversteegen ze leerde Truus en Freddie Duits en Engels praten en ging vaak met hen op pad als moffenmeid om inlichtingen in te winnen. Ze pleegde nu ook meer aanslagen en werd steeds fanatieker. Ze werd ook een keer in haar been geschoten door Fake Kirst. Deze man is later vermoord door een andere verzetsgroep op de dag dat de RVV ook een aanslag had gepland. Het gevaar voor eigen leven leek haar weinig te interesseren.

Op 21 maart 1945 was Jannetje Johanna Schaft op pad met 2 pakken illegale kranten. Ze werd bij de controle eruit gehaald en opgepakt. Op het bureau bracht een Duitse officier haar in het verband met het meisje met het rode haar, ze was opeens veel belangrijker geworden. Ze werd naar het huis van bewaring in Amsterdam gebracht daar was de Siecherheits dienst zeer blij want ze hadden het ´rothaarige Mädel`. Ondanks de afspraken met de Binnenlandse strijdkrachten aan het eind van de oorlog om niemand meer te executeren, werd vier weken na haar arrestatie en drie weken voor het eind van de oorlog het bevel tot executie gegeven. Op 17 april 1945 werd Johanna uit haar cel gehaald. Ze werd meegenomen naar duinen bij Overveen, ze is de duinen in gegaan met Schmitz en Kuijper. Schmitz schoot op haar hoofd maar de kogel ketste af, ze heeft toen gezegd: ´ik schiet nog beter.` Uiteindelijk heeft Kuijper met een machine geweer er een eind aan gemaakt. Toen de RVV erachter gekomen was waar Hannie zat heeft Truus nog geprobeerd haar met een smoes mee te nemen, maar toen ze bij het huis van bewaring kwam was haar naam al door gestreept. Na de bevrijding dachten ze nog dat Hannie in leven was maar Hannie kwam maar niet.

Op 27 november 1945 is Jannetje Johanna Schaft op de erebegraafplaats in dezelfde duinen herbegraven ze was daar de enige vrouw tussen 412 mannen. Bij de begrafenis waren Koningin Wilhelmina, prinses Juliana en prins Bernard.

Hannie heeft tijdens de bezetting werk gedaan als koerierster, helpen met het onderduiken van joodse mensen, distributiekaarten verspreiden, spioneren en het liquideren van mensen op bevel. Bij het laatste was zij met nog 2 andere vrouwen de enige in Nederland die dat deed.

Haarlem, 1945
Begrafenis van Hannie Schaft, tevens openstelling van
de Erebegraafplaats aan de Zeeweg te Overveen.

Voor plaatjes zie www.hannieschaft.nl