Politieke besluitvorming

Wetten – zijn regels zie voor iedereen gelden.

Een staat heeft 3 kenmerken: · er is een precies afgebakend grondgebied · binnen een gebied woont een bevolking , die vaak veel gemeenschappelijks heeft. · De overheid heeft het hoogste gezag]

Beleid voeren – een bepaald doel te bereiken door het doelgericht gebruik van bepaalde mid-delen.

Dictatuur – inwoners hebben weinig rechten, maar voornamelijk plichten.

Democratie – inwoners hebben rechten maar ook plichten.

Indirecte democratie – het volk heers niet rechtstreeks maar via vertegenwoordigers. Als bergers rechtstreeks meepraten en beslissen is dat directe democratie.

Democratie: * gelijkheid: alle burgers hebben dezelde recchten en plichten. Er mag niet ge-discrimineerd worden. * vrijheid: burgers moeten hun eigen leven kunnen inrichten zoals ze het zelf willen

Belangrijkste kenmerken van een democratie: · algemeen kiesrecht · regelmatige verkiezingen · vrijheid van meningsuiting · vrijheid van verenging en vergadering · machtenscheiding

volksvertegenwoordiging = parlement

parlement: · neemt besluiten over wetten · controleert de regering

regering – het dagelijkse bestuur van een land

rechtsstaat – de belangrijkste wetten van een burger zijn gegarandeerd en dat iedereen aan de wetten moet houden incl. de overheid.

De kans dat het met een democratie goed gaat, is groot, als: · gunstige sociaal-economische ontwikkeling · sociaal-economische gelijkheid bestaat · er een sprake is van een democratische politieke cultuur · burgers zich hebben verenigd in organisaties op grond van belangen en ideeën · militairen geen invloed hebben op de politiek · als een staat goed functioneert, goede diensten verleent en niet te veel de belangen van één groep behartigd · geen hevige conflicten tussen etnische groepen of godsdiensten
Kenmerken van een rechtstaat: · gelijke rechten · overheid en burgers moeten zich aan de wetten houden · machtenscheiding tussen: wetgevende, uitvoerende en rechtelijke macht. · Iedereen moet zich aan de grondwet houden

Klassieke grondrechten van de mens: · vrijheid van godsdiens · vrijheid van drukpers · vrijheid van verening · ontastbaarheid van het lichaam · bescherming tegen willekeurige huishouding · brief-, telefoon- en telegraaf geheim

Sociale grondrechten van de mens: · recht op eten · recht op onderdak · recht op onderwijs · recht op werk · recht op gezondheidszorg

Ideologieën – opvatting over hoe de maatschappij functioneert en in de toekomst moet func-tioneren. Mensen met dezelfde ideologieën vormen een politieke stroming.

Politieke partij – een georganiseerde groep mensen, die: · dezelfde ideeën hebben over belangrijke beleidsterreinen. De ideeen samen wor-den het programma genoemd. · Kandidaten stelt bij de verkiezingen.

Links – de overheid grijpt actief in om sociale ongelijkheid te verminderen. Links hecht sterk aan gelijke kansen.

Rechts – vreest dat de vrijheid van de mensen in gevaar komt als de overheid zich teveel met sociaal economische zaken bemoeit.

Liberalisme

Hecht sterk aan vrijheid. Ieder individu moet zoveel mogelijk zijn eigen leven kunnen inrich-ten en is daarvoor zelf verantwoordelijk.

Liberale partijen: · VVD · D66

Socialisme

Overheid moet zorgen voor gelijke kansen en een rechtvaardige inkomensverdeling. Ook moeten de overheid met goede sociale voorzieningen komen voor de mensen die hun levens onderhoud niet kunnen voorzien. Ieder individu moet zoveel mogelijk zijn eigen leven kunnen inrichten en is daarvoor zelf ver-antwoordelijk. (zelfde als bij het liberalisme)

Socialistische partijen: · PVDA · Groenlinks · Socialistische partij – SP

Christen democratie

Laten zich inspireren door de bijbel.

Ze hebben wat minder vertrouwen in het individu en de markt dan de liberalen en wat minder vertrouwen in de overheid dan de socialisten.

Zij benadrukken dat het functioneren van de maatschap[pij een gezamenlijke verantwoorde-lijkheid is van iedereen. Problemen moeten zoveel mogelijk in overleg en harmonie worden opgelost. Maatschappelijke organisaties moeten hierbij een belangrijke rol spelen.

Christen democratische partijen: · CDA · GPV · RPF · SGP

GPV, RPF en SGP willen het beleid strikter laten bepalen door bijbelse voorschriften dan dat de CDA doet.