Titel

Rookoffer

Auteur

De Loo, Tessa;

Uitgave

C.P.N.B., Amsterdam, 1987

Korte inhoud

Barbera Rozemeyer, een zesendertigjarige lerares Frans, gaat een relatie aan met de achtienjarige leerling Guido Maenhout. Ze komen nader tot elkaar door hun gezamelijke passie voor Franse literatuur en de steeds inniger wordende vriendschap tussen docent en leerling groeit uit tot een liefdesrelatie. Vreemd genoeg worden belangrijke gesprekken in hun relatie niet gevoerd. Hiervoor in de plaats voert Guido, die naar de toneelschool wil, toneelstukjes op die gebaseerd zijn op scènes uit Franse Literaire werken.

Een collega van Barbera, Beverdam, die een oogje op haar heeft ontdekt dat ze een relatie hebben. Hij heeft Guido op een ochtend gezien op het balkon van Barbera en legt de link als Barbera, fervent tegenstander van roken in de school, zich hevig verzet tegen de langdurige schorsing van Guido voor herhaaldelijk overtreden van het in school geldende rookverbod.

Waarschijnlijk uit wraak voor haar afwijzing gooit Beverdam zijn bevindingen in de groep midden in een docentenvergadering. Langzaam verspreiden de geruchten zich door de school. Barbera krijgt allerlei brieven en wordt ontslagen.

Waar ze het allerbangst voor was gebeurt: Guido gaat na zijn eindexamen verhuizen naar een andere sttad en Barbera blijft alleen achter. Ze probeert van hem af te komen maar vooralsnog mislukt dat grondig. Als Guido de dag voor zijn verhuizing voor haar staat kan ze de verleiding niet weerstaan.

Verantwoording van en reactie op het boek

Ik ben het boek gaan lezen omdat ik boeken die op een middelbare school spelen altijd wel interessant vind. Daarbij komt dat ik mijn hele middelbare school periode heb moeten horen dat Tessa de Loo les gegeven heeft op Texel, dus dit boek moest ik gewoon gelezen hebben.

Ik vond het boek mooi. Het verhaal wordt totaal van achter naar voren verteld. Ik vind het heel knap dat het de schrijfster gelukt is om dit consequent door te voeren, al maakt dit het verhaal soms wel wat verwarrend. Ik wilde steeds heel graag weten hoe het verhaal af zou lopen, of liever gezegd begonnen was.

Die Guido, die constant toneelstukjes opvoert vind ik wat absurd. Dat Barbera in eerste instantie een hekel heeft aan de perfecte zelfbewuste Guido en pas voor hem valt als ze zijn onderontwikkelde hoektanden ontdekt vind ik wel herkenbaar. Ik kan me mateloos ergeren aan jongens die gewoon weg perfect zijn/lijken. (En vooral als zich hier ook vreselijk bewust van zijn.)

Commentaar op het leitmotiv

Het leitmotiv in dit verhaal is franse literatuur en dan met name de boeken 'Cheri' van de schrijver Collette en 'De eerbiedige lichtekooi' van Sartre. (Verder heeft de muziek die in het verhaal genoemd wordt volgens mij ook nog een symbolische betekenis.)

Guido Maenhout speelt voor Barbera Rozemeyer scènes uit boeken die hij gelezen heeft en bewerkt heeft tot korte toneelstukjes. Barbera kent veel waarde aan deze toneelstukjes toe. Volgens haar zijn deze toneelstukjes Guido's manier om iets duidelijk te maken. Echte gesprekken voeren ze namelijk nooit. De franse literatuur is datgene dat Barbera en Guido in eerste instantie dichterbij elkaar brengt. Zonder hun gezamelijke liefde voor deze teksten was er waarschijnlijk nooit een liefdesrelatie ontstaan tussen Barbera en Guido.

Het leitmotiv komt meestal terug in de vorm van een citaateen toneelstukje van Guido. Soms wordt er door Barbera (Bij haar ligt het perspectief) gesproken over franse literatuur. Door de citaten kom je als lezer meer te weten over het gevoelsleven van Guido. Gesprekken over gevoelens hebben Barbera en Guido niet en aangezien je als lezer totaal van haar afhankelijk bent wil je wat te weten komen over Guido is het interpreteren van de citaten het enige middel dat je hebt om de persoon Guido te leren kennen. (Barbera vertelt wel over Guido, maar haar meningen over Guido hoeven niet per definitie juist te zijn. Misschien bedoelde Guido sommige dingen wel heel anders dan zij ze opvatte.)

Het leitmotiv is heel duidelijk aanwezig in het boek, maar het is niet vervelend. Ik vind het over het algemeen het mooist als het leitmotiv gehuld is in een lichte mist, niet duidelijk aanwezig, maar wel herkenbaar, een beetje mysterieus. Hier is dat niet zo maar toch is het leitmotiv mysterieus genoeg. De citaten die in het boek verwerkt zijn, zijn erg mooi. Ze zijn niet storend door bijvoorbeeld verschil in schrijfstijl van Tessa de Loo en de franse schrijvers. Doordat je Guido alleen door de citaten leert kennen, moet je goed opletten bij het lezen. Het leitmotiv maakt het voor de lezer dus iets inspannender.