klimaatverandering

Inleiding.

De aarde warmt op. Daarover gaat deze praktische eindopdracht van ANW. Dit verslag gaat over klimaatverandering. We hebben dit onderwerp gekozen omdat het echt iets van deze tijd is. Nu wij als mensen zoveel weten en kunnen, zijn wij misschien wel de oorzaak van eventuele rampen die later kunnen ontstaan. Daarover gaan wij het in dit verslag hebben. Wij hebben ervoor gekozen om niet de deelvragen uit het werkboekje te gebruiken, maar zelf een aantal vragen te bedenken.
Onze hoofdvraag bij dit onderwerp is:

Wordt de klimaatsverandering veroorzaakt door de mens, of is het een natuurlijk proces?

Deelvragen.

• Wat is klimaat?

• Hoe ontstaan klimaatveranderingen?

• Hoe ontstaan natuurrampen door de opwarming van de aarde?

• Wat zijn broeikasgassen?

• Hoe is het ozongat ontstaan?

• Hoe kunnen we klimaatverandering eventueel bestrijden?

Uitwerkingen van de deelvragen.


Wat is klimaat?

Het klimaat van een plaats of gebied is het gemiddelde weer. Meestal wordt het gemiddelde genomen over enkele tientallen jaren van temperatuur, vocht, luchtdruk, wind, bewolking en neerslag. Daarnaast wordt gekeken naar dagelijkse en jaarlijkse variaties en hoe vaak extremen voorkomen, zoals hittegolven en zware regen met wateroverlast of overstromingen. Soms worden ook aanverwante grootheden tot het klimaat gerekend, zoals de chemische samenstelling van de atmosfeer en de temperatuur van de diepe oceaan. Op deze manier kan men zien hoe het klimaat zich over een langere periode ontwikkelt. Voorbeelden van klimaten zijn:

Hoe ontstaan klimaatveranderingen?

Klimaatonderzoekers proberen erachter te komen wat de oorzaken zijn van klimaatveranderingen, zowel de natuurlijke veranderingen als veranderingen veroorzaakt door de mens. Zij onderzoeken ook in hoeverre die veranderingen voorspelbaar zijn. Er zijn verschillende oorzaken voor variaties van het klimaat, zoals verschuivingen van continenten en zeestromen, inslagen op aarde van kometen of meteorieten, verhoogde vulkanische activiteit, variaties in de aardbaan, veranderende zonneactiviteit, het chaotisch gedrag van de atmosfeer, veranderend landgebruik en recent de door menselijke activiteiten toegenomen hoeveelheid kooldioxide en andere broeikasgassen in de atmosfeer.

Hoe ontstaan natuurrampen door de opwarming van de aarde?

Aan de polen, en vooral de Zuidpool, zijn gigantische watermassa’s tot ijskappen bevroren. Als de opwarming van de aarde doorgaat en het ijs in de oceaan smelt, zal de zeespiegel stijgen. Overal ter wereld liggen uitgestrekte kustgebieden met grote steden, havens en de huizen van miljoenen mensen maar 1 à 2 meter boven zeeniveau. Bij een zeespiegelstijging van een halve meter in de komende 50 jaar zal zoveel land overstromen dat een half miljard mensen hun huis en werk kunnen kwijtraken.

Wat zijn broeikasgassen?

Broeikasgassen laten het licht van de zon doordringen in de atmosfeer. Maar houden een deel van de teruggekaatste infraroodstraling tegen en verwarmen zo de lucht. Een beperkte hoeveelheid broeikasgassen is gunstig, want anders zou de gemiddelde temperatuur van het aardoppervlak circa -18 graden zijn, waardoor de aarde geen echt aangename plek zou zijn om te leven. Nu helpen ze om de temperatuur op een veel aangenamer gemiddelde van zo’n 15 graden te houden. De mens zorgt nu echter voor een stijging van de concentraties broeikasgassen, waardoor de gemiddelde temperatuur op aarde oploopt en de gevaarlijke klimaatveranderingen optreden die we om ons heen zien. CO2 is goed voor 80 procent van de totale uitstoot van de broeikasgassen. Als we fossiele brandstoffen (olie, aardgas, kolen) verstoken in huizen, auto’s, fabrieken en energiecentrales, of als we bos kappen of verbranden, of cement produceren, dan brengen we CO2 in de atmosfeer.

Hoe is het ozongat ontstaan?

De ozonlaag ligt op een hoogte van 20 tot 25 km in de dampkring. Het is geen pure ozon, maar het ozongehalte van de lucht is er hoger. De ozonlaag beschermt het aardoppervlak tegen schadelijke UV-straling van de zon. Door aantasting van onder andere cfk’s wordt de laag dunner.
Chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk’s) ‘eten’ ozon. Ze komen in de dampkring waar ze het chlooratoom afscheiden. Dit verbindt zich met een molecuul ozon, O3, en ‘stoot’ 1 van de zuurstof moleculen af waardoor er een normale zuurstof, O2, overblijft. Dan laat het chloor zijn zuurstofatoom los, O. De losse atomen komen samen en vormen paarsgewijs gewone zuurstof. Terwijl het chloor alweer klaar is om het proces te herhalen. Het sterkst aangetaste gebied bevindt zich boven de Zuidpool. Het is niet een leeg ozongat, maar een verdunning van de ozon in die luchtlaag.
Cfk’s vindt je onder andere in koelkasten en microverstuivers.

Hoe kunnen we klimaatverandering eventueel bestrijden?

Klimaatverandering wordt veroorzaakt door een te hoge concentratie koolstofdioxide (CO2) in de lucht. CO2 houdt warmte vast, zodat deze niet meer wordt teruggekaatst. Om minder CO2 in de lucht te krijgen, kan men bijvoorbeeld bomen planten. Bomen nemen CO2 op uit de lucht. Ook kan men de CO2 uitstoot voorkomen door te investeren in duurzame opwekkingsprojecten. Nuon zet zich hier veel voor in.

Een andere manier om klimaatverandering tegen te gaan is duurzame energie gebruiken. Dit is energie waarbij als je het gebruikt, het milieu niet wordt aangetast. Voorbeelden van deze energie zijn zonne-energie, windenergie, geothermische energie en golfslagenergie.
Ook kernenergie is een alternatieve brandstof. Kernenergie wordt opgewekt door kernreacties waarbij de kernen van atomen veranderen. Kernenergie komt vrij in de vorm van warmte, die in een kerncentrale in elektriciteit kan worden omgezet.
En dan zijn er ook nog biobrandstoffen. Dat is plantaardig en dierlijk materiaal. Dit kan steeds opnieuw worden geoogst, en raakt dus niet op. Ook neemt dit materiaal n CO2 op om te groeien. Wanneer dit wordt verbrand om te gebruiken komt er een even grote hoeveelheid CO2 vrij. Bij het gebruik van deze brandstof komt dus niet meer CO2 in de lucht. Biobrandstoffen worden meestal gebruikt als brandstof voor voertuigen.

Conclusie en discussie.

Wat is klimaat?

De conclusie die we bij deze vraag hebben getrokken is dat een klimaat het gemiddelde weer in een plaats of gebied is. Meestal wordt het gemiddelde genomen over enkele tientallen jaren.

Voorbeelden van klimaten zijn:
• Bergklimaat
• Landklimaat
• Middellandse Zeeklimaat
• Overgangsklimaat
• Poolklimaat
• Tropisch klimaat
• Woestijnklimaat
• Zeeklimaat

Hoe ontstaan klimaatveranderingen?

Onze conclusie bij deze vraag is dat klimaatveranderingen ontstaan door:
• verschuivingen van continenten en zeestromen,
• inslagen op aarde van kometen of meteorieten,
• verhoogde vulkanische activiteit,
• variaties in de aardbaan,
• veranderende zonneactiviteit,
• het chaotisch gedrag van de atmosfeer,
• veranderend landgebruik,
• de toegenomen hoeveelheid kooldioxide en andere broeikasgassen in de atmosfeer.

Door een aantal van deze veranderingen warmt de aarde op. Dit is met name een grote oorzaak van klimaatsveranderingen, omdat in een klimaat temperatuur een grote rol speelt.

Hoe ontstaan natuurrampen door de opwarming van de aarde?

We zijn tot de conclusie gekomen dat deze rampen voornamelijk ontstaan doordat het ijs op de polen smelt. Daardoor stijgt de zeespiegel op den duur over de hele wereld, en ontstaan overstromingen, tornado’s en andere natuurrampen.

Maar er zijn nog ook nog andere gevolgen van de opwarming van de aarde:
• Extreme droogte in India,
• In Sri Lanka en Indonesië mislukken oogsten,
• In Australië ontstaan bosbranden,
• Orkanen teisteren eilanden in de Grote Oceaan als Tahiti,
• Ongewoon warm water tast koraalriffen aan,
• Slagregens en overstromingen aan de Noord-Amerikaanse westkust,
• De visindustrie stort in bij de Golf van Mexico en Zuid-Amerika,
• Droogte en overstroming teisteren delen van Afrika.

Wat zijn broeikasgassen?

Onze conclusie bij deze vraag is dat broeikasgassen de veroorzakers zijn van het broeikaseffect. Deze gassen houden de warmte vast die door de zon naar de aarde wordt gestraald. Daardoor blijft deze warmte in de atmosfeer hangen. Hierdoor wordt het op waarde warmer.

Hoe is het ozongat ontstaan?

Een gat in de ozonlaag, of eigenlijk een verdunning, ontstaat door aantasting van deze laag. Chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk’s) zijn de grootste oorzaak van deze aantasting. De samenstelling van deze cfk’s verandert als ze in de ozonlaag komen. De atomen laten elkaar los en er ontstaan andere moleculen. Cfk’s vindt je in apparaten met koelinstallaties, zoals koelkasten en air conditioning, en in microverstuivers, zoals bussen haarlak. Omdat cfk’s heel slecht zijn voor het milieu, zijn er strenge regels over. Bij aanschaf van een nieuwe koelkast, moet de winkel het oude exemplaar gratis innemen, zodat deze kan worden hergebruikt of het cfk op een goede manier van verwijderen, zodat het in ieder geval geen schade brengt aan het milieu.

Hoe kunnen we klimaatverandering eventueel bestrijden?
Onze conclusie bij deze vraag is dat klimaatverandering te bestrijden is door het terugdringen van de hoeveelheid CO2 in de lucht, door bijvoorbeeld fabrieken te sluiten en zuinigere auto’s te maken. Dit kan alleen met strenge regels. Een andere manier om het te bestrijden is duurzame energie of kernenergie te gebruiken. Bij het gebruik van deze vormen van energie lijdt het milieu er niet onder.

Acht doe-het-zelf-tips om bij te dragen aan een beter klimaat.

• Gebruik minder aardgas, door bijvoorbeeld een Hr-ketel aan te schaffen,.
• Gebruik minder stroom, door bijvoorbeeld te kiezen voor zuinige apparaten of voor groene stroom.
• Bespaar op benzine, door bijvoorbeeld te carpoolen of een lagere snelheid aan te nemen..
• Zet de apparaten echt uit, en niet op de stand-by knop. Dat vermindert energie verbruik.
• Zet de thermostaat overdag 1 graad lager. Een gemiddeld huishouden kan met een graadje minder jaarlijks bijna €56, - besparen.
• Isoleer je huis goed, dat scheelt veel gasverbruik.
• Vervang gloeilampen door spaarlampen.
• Als je toe bent aan een nieuw apparaat, let dan op het energieverbruik.

Tenslotte geven we antwoord op de hoofdvraag:

Wordt de klimaatsverandering veroorzaakt door de mens of is het een natuurlijk proces?

Eigenlijk is het niet te zeggen of er klimaatverandering zou zijn geweest als de mens er niet was geweest. Wel is het zo dat de klimaatsverandering dan niet in deze mate zou hebben plaatsgevonden. De mens draagt zeker bij aan de klimaatsverandering. De mens veroorzaakt een hogere concentratie CO2 en dat is toch wel 1 van de grote veroorzakers van klimaatverandering. Ook heeft de mens het ozongat veroorzaakt. Maar of de mens nou echt de enige oorzaak is van de hele klimaatverandering, dat zullen we nooit weten.