Zure regen

TAAK CHEMIE: MILIEUPROBLEEM

ZURE REGEN

Ontstaan zure regen Zure regen ontstaat wanneer zwaveldioxide, ammoniak en stikstofoxiden oplossen in de regenwolken. Men spreekt ook wel van zure depositie. Zure depositie komt zowel in natte als in droge vorm voor. Ook sneeuw en hagel behoren dus tot zure regen. Er zijn 3 veroorzakers van zure regen: · Industrieën produceren zwaveldioxide · Auto’s produceren stikstofoxiden: NO (g) en NO2 (g) · Landbouw zorgt voor veel mest die ammoniak bevat. Ammoniak wordt in de bodem omgezet in salpeterzuur.

Zwaveldioxide wordt hoog in de lucht omgevormd tot zwavelzuur. Door de regen komt die bij ons terecht en wordt o.a. het water vergiftigt.

Schema zure regen

Chemische reacties Door chemische reacties in de lucht (2SO2 + 2H2O + O2 => 4H+ + 2 SO42- ; 4 NO2 + 2 H2O + O2 => 4H+ + 4NO3- en NH4+ + 2O2 => NO3- + 2H+ + H2O) ontstaat onder meer zwavelzuur en salpeterzuur. Wanneer dit regenwater met zwavelzuur op kalkarme grond valt, dan wijzigt hierdoor de zuurgraad (pH) van de bodem waardoor het milieu wijzigt. Alle organismen komen alleen binnen bepaalde pH-waarden voor.

Gevolgen Zure regen is een wereldwijd probleem. Een van de grootste oorzaken is wellicht het feit dat de lucht zich verplaatst. Daardoor zijn er in de niet-industrielanden zoals bv. IJsland, Zweden, Finland en Noorwegen de gevolgen erg groot. Zo zijn er in totaal duizenden km2 prachtige meren in Scandinavië zo verzuurd dat er nu geen leven meer in zit. Dit komt omdat de verzurende stoffen die stikstof bevatten (ammoniak en stikstofoxiden) omgezet worden in nitraten. Dit zijn essentiële voedingsstoffen voor de planten en dieren, voor bv. de vissen in Finland. Maar door een te grote uitstoot van stikstof krijgt de grond en het water een overschot aan deze voedingsstoffen. Deze kunnen ze moeilijk verteren. Deze vermesting noemen we ook wel eutrofiëring. Slakken, kreeften en mosselen zijn zelfs gevoeliger voor zuren dan vissen. Ook zij zijn op deze manier met uitsterven bedreigd. Ook op de flora heeft zure regen grootschalige gevolgen. Zo worden de beschermlagen van een plant aangetast. Hierdoor kan een plant uitdrogen. Door dit proces gaan de bladeren en naalden verkleuren. Ook de takken of stam worden aangetast door de neerslag die van de bomen afstroomt. In het Zwarte Woud zou meer dan de helft van de bomen schade te vertonen door lucht- en grondverontreiniging. In Tsjechië zou het gaan om 71%.

Ook andere materialen, zoals papier en textiel, worden aangetast. Doordat papier zwaveldioxide en stikstofdioxide opneemt, wordt het broos. Daardoor zou 5% van alle historische documenten in een slechte staat verkeren. Ook historische gebouwen worden aangetast door zure regen. Een Griekse specialist in zuurcorrosie schatte dat de Atheense monumenten de voorbije 20 tot 25 jaar meer afgetakeld zijn dan in de 2.400 jaar daarvoor. Zuur lost de kalk namelijk langzaam op. In Polen moeten sommige treinen hun snelheid verminderen omdat de rails aangetast geraken door zure verontreiniging.

Ook voor de mens zijn de gevolgen ernstig te noemen. De schadelijke stoffen die in de lucht aanwezig zijn dringen namelijk door tot in de diepste weefsels in onze longen. Hierbij worden vaak giftige stoffen meegevoerd. Ammoniak daarentegen zorgt voor o.a. benauwdheid, irritatie van de ogen en hoofdpijn. Ook onrechtstreeks wordt de gezondheid bedreigd. Enkele gevaarlijke metalen zoals aluminium, cadmium, kwikzilver en lood zijn nu namelijk meer oplosbaar door zure regen. Daardoor wordt ook ons drinkwater vergiftigd.

Oplossingen Door kalk in de meren van Scandinavië te strooien, kan men de zuurtegraad verminderen. Dit zou wel om de 5 jaar herhaald moeten worden, omdat de zure regen blijft vallen. Ook de gebouwen kan men redden, door ze te restaureren met een ander soort steen of er een zuurwerend laagje over de oude steen te leggen. Maar dit zijn enkel beperkingen, de zure regen zal er niet mee stoppen. Het is natuurlijk beter om ervoor te zorgen dat bepaalde stoffen niet in de atmosfeer terechtkomen. Zo zou men d.m.v. verschillende processen de uitlaatgassen kunnen filteren. Ook energiebesparing zorgt voor minder uitstoot van schadelijke stoffen. Men kan ook nieuwe energiebronnen gebruiken. Zonne-, wind- of waterkrachtenergie behoren zeker tot de mogelijkheden.