Pretpark

Pretpark

Inhoud

>Inleiding

>Geschiedenis

>Oudste Pretparken Enkele Pretparken Spectaculaire Attracties Inleiding

Een pretpark is een gecentraliseerd en onbeweeglijk amusementsoord waar, meestal tegen één toegangsprijs, grote attracties zijn opgesteld. De attracties kunnen uiteenlopen van een sprookjestuin tot de meest geavanceerde achtbanen.

In Europa hebben pretparken zich veelal ontwikkeld tot ontspanningsplekken waar mensen kunnen recreëren tegen een bepaalde toegangsprijs. In de Verenigde Staten vervullen ook exposities een belangrijke rol in pretparken.

De attractieparken waren de historische voorlopers van de moderne themaparken, pretparken en, in de Verenigde Staten, van de lokale en regionale kermissen. Vandaag de dag hebben themaparken de plaats ingenomen van veel attractieparken, maar de twee termen worden nog steeds afzonderlijk van elkaar gebruikt.

Het oudste park van de wereld is Bakken in Klampenborg, ten noorden van Kopenhagen, dat werd geopend in 1583. Een ander oud park is het Prater in Wenen, dat sinds 1766 is te bezichtigen

Geschiedenis

Pretparken waren vroeger vooral \"vermaaktuinen\". Europa beschikte tijdens de middeleeuwen over veel van zulke \"tuinen\" waar dans, optredens, lichtshows, spellen en enkele attracties centraal stonden. Rond 1700 zorgden politieke oorzaken ervoor dat veel parken noodgedwongen moesten sluiten. Alleen Bakken, ten noorden van Kopenhagen, overleefde de crisis en is nog te bezichtigen; het is tevens het oudste attractiepark ter wereld.

Aan het einde van de negentiende eeuw openden steeds meer parken in de Verenigde Staten. De parken hadden vaak plekken om te picknicken, restaurants, spellen en een aantal attracties.

Vanaf 1893 was de populariteit van pretparken ongekend. Het reuzenrad deed haar intrede en er werd een concept bedacht waarbij attracties, restaurants en speelhallen werden gecentraliseerd. Het moderne pretpark bood een grote variatie aan attracties waardoor mensen er een hele dag voor uit konden trekken. In 1894 opende Paul Boynton \'s werelds eerste moderne pretpark, Paul Boynton\'s Water Chutes. Tegen betaling mochten de bezoekers gebruik maken van de opgestelde attracties. Een jaar later opende hij een park op Coney Island. Op een gegeven moment waren hier drie parken gevestigd, inclusief enkele kleinere attracties. De jaren daarna bleven er parken openen en werden er nieuwe attracies uitgevonden. In 1919 openden in de Verenigde Staten ruim 1500 attractieparken.

Door de Grote Depressie nam het aantal attractieparken sterk af. In 1935 en gedurende de Tweede Wereldoorlog waren er nog maar 400 parken; velen sloten of voegden geen nieuwe attracties toe om winst te kunnen maken. Na de oorlog wonnen de parken opnieuw populariteit, al zij het van korte duur. Vanaf 1950 gingen steeds minder mensen zich voor de parken interesseren, die meestal oud en niet vernieuwend genoeg meer waren. In deze periode werd Disneyland bedacht, dat in 1955 haar deuren opende. Hoewel veel mensen twijfelden of het park lang zou bestaan, was het een groot succes. Vernieuwend was dat het park was opgedeeld in meerdere parken met elk een eigen thema.

Attractieparken veranderden langzaam in themaparken. Na Disneyland had ook Six Flags succes met haar parken waardoor er wereldwijd steeds meer werden geopend. De traditionele parken werden gesloten of voegden thema\'s toe om bezoekers te trekken.

Vandaag de dag zijn het nog steeds de themaparken die veel succes boeken en duizenden tot miljoenen bezoekers per jaar trekken. Het pretpark is in zo\'n 500 jaar uitgegroeid van een \"vermaaktuin\" tot een amusementsoord waar bezoekers een hele dag kunnen vertoeven.

Oudste Pretpark

Bakken

Dyrehavsbakken (kortweg Bakken) is het oudste - en tevens nog bestaande - attractiepark ter wereld. Het ligt in Klampenborg, aan de rand van de Deense hoofdstad Kopenhagen. Het bosgebied waarin het park ligt is bekend onder de naam Dyrehaven dat \"Hertenpark\" betekent. Bakken is Deens voor \"Heuvel\". Een letterlijke vertaling van de naam van het park is dus \"Hertenparkheuvel\". Het park hanteert geen entreeprijs maar vraagt geld bij iedere attractie. Met 2.7 miljoen bezoekers per jaar is Dyrehavsbakken het tweede grootste attractiepark in Denemarken, na Tivoli. De geschiedenis van het park begint als Kirsten Piil in 1583 een natuurlijke bron ontdekt in het noorden van Kopenhagen. De lokale bevolking kwam later massaal naar de bron toe om te genieten van het frisse en schone water, waar in die tijd een tekort van was in Kopenhagen. Ondernemers zagen hun kans om hier hun voordeel mee te doen en na een tijdje werden er kraampjes geopend waar eten, drinken en kannen voor het water werden verkocht. Het bosgebied waarin Bakken ligt, Dyrehaven, wordt door de staat beheert. Dit bos werd in 1669 door koning Frederik III omheind en het werd een jachtgebied. Het staat daarom ook bekend als Jægersborg Dyrehave (\"Jægersborg Hertenpark\"). Koning Christiaan IV maakte er een attractiepark van door er attracties, spellen en restaurants aan toe te voegen.

Prater

Het Prater is een groot park in Wenen, gelegen in het tweede district (Leopoldstadt), ten oosten van het stadscentrum. Met \"Prater\" wordt ook vaak verwezen naar een deel van het Prater dat ingericht is als pretpark; dit deel wordt Wurstelprater of Volksprater genoemd. De bekendste attractie is het grote reuzenrad (Riesenrad) uit 1897. Het Wurstelprater beslaat slechts een klein deel van de totale oppervlakte van het Prater, die ongeveer 6 km² bedraagt.

Het Prater was oorspronkelijk een keizerlijk jachtgebied. In 1766 stelde keizer Jozef II het gebied open voor het publiek. In 1873 werd er de wereldtentoonstelling georganiseerd. Tot 1920 werd er nog gejaagd in het Prater. In het oorspronkelijke Prater zijn in de loop der tijd ook een industriegebied, het Ernst-Happel-Stadion en verschillende andere sportfaciliteiten verrezen. Ook de aanleg van de Südosttangente, een belangrijke autoweg, verkleinde het gebied.

Door het park loopt een 4,5 kilometer lange weg met kastanjebomen erlangs, de Hauptallee. Deze weg loopt van Praterstern naar het Lusthaus uit 1781-1783. In het Prater liggen verder een planetarium en, in hetzelfde gebouw, een museum over het park, het Pratermuseum. Opmerkelijk is de \"republiek Kugelmugel\", een door de kunstenaar Edwin Lipburger opgerichte micronatie in een bolvormig huis.

Enkele Pretparken

Disney Land Resort Paris

Disneyland Resort Paris is een themapark- en recreatiecomplex in Marne-la-Vallée, ongeveer 32 kilometer ten oosten van Parijs. Het is het tweede Disney resort buiten de Verenigde Staten (voorgegaan door Tokyo Disney Resort). Met 12,4 miljoen bezoekers in 2004 is het één van de grootste toeristenattracties van Europa. Het complex wordt beheerd door Euro Disney S.C.A., dat voor 39,8% in het bezit is van The Walt Disney Company. Het complex werd op 12 april 1992 geopend als Euro Disney Resort met als enige park Euro Disneyland (het huidige Disneyland Park). In 1985 ging Jay Rasulo naar Parijs om te onderhandelen voor 1943 hectare grond in Marne-la-Vallée (32 km ten oosten van Parijs) voor de prijs van $5.000 per hectare. Het contract dat Michael Eisner (president van Disney destijds) tekende in maart 1987 met de Franse minister-president was 400 pagina\'s dik. Eén van de overeenkomsten was dat The Walt Disney Company attracties zou bouwen naar Europese futuristen, zoals Leonardo da Vinci en Jules Verne. In 1988 werden er 15 architecten wereldwijd uitgenodigd voor een wedstrijd. Ze moesten een plan maken voor het park en de hotels. Ze kregen de opdracht om een terrein te ontwerpen dat leek op de Europese beeldvorming van Amerika. Uiteindelijk bleven Michael Graves en Arata Isozaki over om Disney\'s Hotel New York te ontwerpen, Jean-Paul Viguier was er voor Hotel Cheyenne, Santa Fe werd ontworpen door Antoine Predock en Staley Tigerman. Het uiteindelijke ontwerp kostte €3,35 miljard, exclusief latere uitbreiding. De bouw van het park begon in 1988 en het werd officieel geopend onder de naam Euro Disney op 12 april 1992. Voor Euro Disney werden er nog een aantal andere Disney-parken gebouwd, namelijk Disneyland in Californië (1955), Magic Kingdom in Walt Disney World Resort (Florida, 1971). In 1982 en in 1989 werden achtereenvolgens Epcot en Disney-MGM Studios geopend in hetzelfde resort. In de tussentijd opende het eerste Disney-park buiten de Verenigde Staten zijn poorten: Tokyo Disneyland (1983). Dit laatste park was een zelfstandige onderneming van een Japanse onderneming en enkel onder Disney-licentie. De opkomst voor Euro Disney was na de opening erg laag en er werd zelfs geprotesteerd tegen het park; tegenstanders vonden dat het Disney-park de Franse cultuur zou schaden. Pas sinds 1995 begonnen de bezoekersaantallen weer aan te trekken. In oktober 1994 veranderde Euro Disney de naam in Disneyland Paris. In 2002 werd het tweede themapark Walt Disney Studios Park geopend. De naam Disneyland Paris werd veranderd in het huidige Disneyland Resort Paris. Het nieuwe Walt Disney Studios Park draaide echter niet zo goed, mede door de recessie ingezet na de terroristische aanslagen op 11 september 2001. Hierdoor slonk de winst van het resort snel. Hoewel het Disney-magagement wist dat de themaparken in Europa niet zo goed liepen als de parken in de Verenigde Staten van Amerika verwachtte ze toch dat ze na het eerste jaar elf miljoen bezoekers zouden krijgen. 10,2 miljoen mensen bezochten echter het park. Na twee jaar werd de 20 miljoenste bezoeker ontvangen en op 10 januari 2001 bezocht de 100 miljoenste bezoeker het park. In 2006 werden de themaparken door 12,7 miljoen bezoekers bezocht. Overigens is meer dan de helft van de bezoekers (circa 61%) niet van Franse afkomst. Disney zegt nog voor 2010 de 250 miljoenste bezoeker te kunnen verwelkomen.

Walt Disney Studios Park

Het Walt Disney Studios Park is het tweede themapark in Disneyland Resort Paris. Het opende zijn poorten op 16 maart 2002. In dit park draait alles rond het thema film. Frontlot is de naam van de eerste zone in de Walt Disney Studios. Je komt het park binnen via de \"Place des Frères Lumière\". Vervolgens kom je in \"Disney Studio 1\". Dit is een enorme opnamestudio voor de fictieve film \"Lights, Camera, Hollywood!\" met decors die een winkel en een restaurant verbergen. In deze studio vinden enkele keren per dag opnames plaats voor \"CinéFolies\", korte humoristische filmpjes met \"stars\" als Miss LouLou La Belle, Miss Candy Sweets, Miss Stella Glamour en Mister David Fox. Als je \"Disney Studio 1\" verlaat, kom je terecht op \"Disney Bros. Plaza\" waar een standbeeld staat van Walt Disney met Mickey Mouse. Het eerste gebouw van Animation Courtyard is meteen ook één van de iconen van het park: de hoed van Tovenaarsleerling Mickey Mouse. Dit gebouw is gebaseerd op het echte Disney Animation building in Burbank. Logisch dat ook in dit gebouw een attractie draait rond animatie. Je leert er de geschiedenis van animatie en hoe een eigenlijke animatiefilm gemaakt wordt. Aan het einde van de tour, kan je zelfs zelf een Disney figuur leren tekenen met de hulp van een animator. Animation Courtyard zal vanaf medio 2007 Toon Studios heten. 2 nieuwe attracties en het aanpassen van de thematisering van die gedeelte van het park moet het park nog aantrekkelijker maken en moet de verschillen tussen de themalanden in dit park duidelijker maken. Het land zal blauw met goude accenten krijgen
De populairste attractie van \"Backlot\" is de Rock \'n Roller Coaster starring Aerosmith. Maar je kan in dit deel van het park ook terecht voor voor een heuse stuntshow in \"Moteurs... Action! Stunt Show Spectacular\". Of probeer een meteorieten storm te overleven in een reconstructie van de film Armageddon.

Efteling

De Efteling is een attractiepark, gelegen in Kaatsheuvel (gemeente Loon op Zand) in Noord-Brabant. Het is qua oppervlakte het grootste en populairste themapark van de Benelux en één van de toonaangevende themaparken in Europa. Het is tevens één van de oudste themaparken ter wereld: De Efteling werd officieel op 31 mei 1952 geopend met het Sprookjesbos. Als we echter de geschiedenis doortrekken, bestaat de Efteling al vanaf 1935, toen het R.K. Sport-en Wandelpark officieel geopend werd. In 1950 werd dan de Stichting Natuurpark de Efteling opgericht.

Hoewel de opzet van het park was bedoeld voor ouders met kinderen tot een jaar of twaalf, heeft de Efteling zich inmiddels ontwikkeld tot een themapark voor alle leeftijden en is het gegroeid van een natuurpark met speeltuin, roeivijvers en een theehuis tot een volwaardig attractiepark inclusief moderne achtbanen van wereldwijd opererende bedrijven als Vekoma en Intamin AG.

Het park bestaat al sinds het midden van de jaren \'30 van de vorige eeuw als R.K. Sport- en Wandelpark. Later kwam er een speeltuin met theehuis bij. Op 31 mei 1952 werd het park \'officieel\' geopend met het Sprookjesbos, ontworpen door illustrator Anton Pieck en technisch uitgevoerd door de Eindhovense cineast Peter Reijnders.

Binnen een tijdsbestek van twee jaar werden tien sprookjes in het park gerealiseerd: het Kasteel van Doornroosje, het Paddenstoelendorp, Langnek, de Sprekende Papegaai, de Chinese Nachtegaal, de Put van vrouw Holle, Kleine Boodschap, de grot van Sneeuwwitje en op het Herautenplein De Kikkerkoning en de Magische Klok. De Chinese Nachtegaal is later vervangen door Draak Lichtgeraakt, maar kwam als sprookje 1999 in een nieuwe en meer uitgebreide versie terug op de locatie van de voormalige Engelse tuin. Archmagie woont in de Efteling en kijkt met zijn lange nek over het park.

De Efteling vandaag de dag bestaat uit meer dan het attractiepark, namelijk ook het hotel, het golfpark en het theater. Het park is te bereiken per auto, per fiets en per bus. Er rijden pendelbussen vanaf de stations van Tilburg en \'s-Hertogenbosch. Door verschillende reisorganisaties worden dagtochten georganiseerd. Wil men de tijd nemen om het park uitgebreid te bezichtigen dan kan men overnachten in het Efteling Hotel aan de oostkant van het park. Voor fietsers is er een stalling aan de rechterkant van de ingang. Vanaf hier kan men via een lang recht pad op het park aflopen, via de majestueuze toegangspoort; Het Huis van de Vijf Zintuigen. Sinds het najaar van 1995 is dit entreegebouw in gebruik, het werd officieel geopend in 1996.

Spectaculaire Attracties

Space Mountain

Space Mountain is een overdekte achtbaan die te vinden is in vijf themaparken van Disney. De eerste Space Mountain werd in 1975 geopend in het Magic Kingdom in Walt Disney World Resort, Florida, gevolgd door bijna identieke versies in Disneyland, Anaheim in 1977 en Tokyo Disneyland in 1983. In 1995 opende ook Disneyland Paris een Space Mountain, ontworpen door het Nederlandse bedrijf Vekoma, maar deze verschilt in veel opzichten van de eerdere edities, en van de onlangs geopende Space Mountain in Hong Kong Disneyland die meer op de oorspronkelijke ontwerpen lijkt.

Voor de Parijse editie werd als thema het boek De La Terre à La Lune (Van de aarde naar de maan) van Jules Verne gekozen. Het past daarmee prima binnen het algeheme thema van Discoveryland in Disneyland Paris: in plaats van een futuristische, moderne uitstraling bestaat het uiterlijk van de achtbaan uit architectuur, bekleding en decoratie die past bij de tijd waarin het boek is geschreven en zich afspeelt (net na de Amerikaanse Burgeroorlog).

De editie van Parijs verschilt ook van de andere doordat de karretjes gelanceerd worden (wat past binnen het verhaal van De La Terre à La Lune, waarin mensen in een kanon genaamd \"Columbiad\" naar de maan worden geschoten), er twee inversies en een Overbanked Turn op het traject liggen en er speciaal voor de rit muziek werd gecomponeerd door Steve Bramson die is afgestemd op de bewegingen van voertuigen en tijdens de rit te horen is. Dit concept staat bekend als SOBAT, Synchronize On-Board Audio Theme.

In 2005 kreeg Space Mountain Paris een herstart, waarbij enkele elementen van de attractie werden aangepast en een en ander werd toegevoegd, voornamelijk wat betreft lichteffecten. Meest opvallende aanpassing is de nieuwe SOBAT-muziek van Michael Giacchino, die reeds ook te horen is tijdens een ritje in Space Mountain in Hong Kong en Disneyland. Deze renovatie heeft de attractie in Parijs omgedoopt tot Space Mountain - Mission 2. De opening hiervan werd opgeluisterd door een optreden van DJ Tiësto in april 2005.

Kingda Ka

Kingda Ka is een stalen achtbaan in het pretpark Six Flags Great Adventure in de plaats Jackson, New Jersey in de Verenigde Staten. Anno 2006 is het de snelste achtbaan ter wereld en de eerste die een snelheid van meer dan 200 kilometer per uur haalt: 206 km/h (in 3,5 Seconden). Bovendien is het met 139 meter de hoogste roller coaster van de wereld, waarvan de vrije val van 127,4 meter ook de hoogste val van alle attracties is.

De achtbaan werd gebouwd door Intamin AG en in mei 2005 geopend. Circa 1400 passagiers kunnen per uur gelanceerd worden om een 28 seconden durende rit te beleven die hen via een verticale spiraal 90° omhoog brengt. Kingda Ka heeft echter regelmatig last van technische problemen.