Vrijheid van meningsuiting

Schrijfplan

Onderwerp/opdracht: vrijheid van meningsuiting, beschouwing.
Hoofdgedachte: De Nederlandse bevolking is moet meer respect krijgen
Publiek: lezers van ‘De emigrant’, blad voor Nederlanders in het buitenland.
Doel: beschouwen, lezers een mening laten vormen.
Deelonderwerpen:
1. Gevoel dat we steeds minder mogen zeggen.
2. De rozen driehoek
3. Goed voor de opinie van mensen
4. Mensen voorlichten over de vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van meningsuiting geldt voor iedereen, of toch niet?

Vorig jaar bracht de Haagse rapgroep DHC een rap uit over Ayaan Hirsi Ali. Zij werd hierin door de allochtone jongeren met de dood bedreigd. We hebben natuurlijk ook allemaal het nieuws gelezen over de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh. Het heeft Nederland aan het denken gezet over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Mag je van iemand die zijn mening uit verwachten dat hij hiermee rekening houdt met de ander? En wordt de vrijheid van meninguiting in Nederland niet te vaak gebruikt om mensen te beledigen?

Vanaf de jaren zestig heerst in Nederland de gedachte dat kwetsen en beledigen goed is voor een mens. Zowel voor degene die beledigd wordt als voor degene die beledigt. Schelden doet toch geen pijn? Zolang we allemaal zeggen wat we denken komt het wel goed. Dit gebeurt echter niet, we bestoken elkaar zo hard mogelijk met onze mening en schreeuwen moord en brand wanneer diezelfde woorden geretourneerd worden. We houden vast aan onze mening en degene die deze mening niet deelt wordt steeds meer uit de weg gegaan. Al met al kan je concluderen dat we steeds meer zeggen maar dat er ook een gevoel groeit dat je niets meer mag zeggen.
De Nederlandse grondwet herbergt de ‘rozen driehoek’ van grondrechten. Dit zijn drie grondrechten die met elkaar botsen: de vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en het discriminatieverbod. Maar in hoeverre mag je dit laten doorgelden? Is religie een vrijbrief voor discriminatie? Volgens Henk van Beerten en Philip Tijsma van het COC is dit niet zo. Zij vinden dat aanhangers van orthodoxe geloven veel te vaak uitspraken kunnen doen die beledigend en strafbaar zijn, zonder daarvoor gestraft te worden. Een voorbeeld hiervan het boek De weg van de moslim dat werd verkocht in de Amsterdamse El Taweed moskee. Hierin stond dat Homoseksuelen het beste van een flatbouw afgegooid en gestenigd kunnen worden. De rechter oordeelt in dit soort gevallen dat de uitspraak beledigend en strafbaar is, maar omdat de spreker zich beroept op de vrijheid van godsdienst gaat hij vrij uit.
Vrijheid van meningsuiting is belangrijk voor mensen. We ontwikkelen er niet alleen onze eigen mening en inzichten mee, maar ook die van anderen. Mensen raken oude ideeën kwijt en krijgen een nieuwe mening over een onderwerp. Dit is niet alleen van belang voor het privé-leven, maar ook een belang voor de gehele samenleving. Vrijheid van meningsuiting kan in vele sectoren van de maatschappij tot dynamiek en verbetering leiden. Mensen moeten echter wel redelijk zijn. Dit gebeurt door naar elkaar te luisteren en doorgedachte argumenten te gebruiken. Mensen moeten iets goed willen met hun eigen denkbeelden.
Het is volgens Drs. Alexander van Schmid duidelijk dat in een democratie steeds benadrukt moet worden wat de vrijheid van meningsuiting inhoudt en waar het voor bedoeld is. Dit kan prima met voorlichting. Mensen moeten elkaar op een redelijke en fatsoenlijke manier benaderen, bijvoorbeeld in de media. De mening van een ander mag bekritiseerd worden, maar dit moet met zo objectief mogelijke argumenten. De meeste burgers zullen weer gaan beseffen dat vrijheid van meningsuiting een groot goed is waar ze verantwoord mee moeten omgaan. De geschiedenis heeft hen geleerd dat vrijheden die te lang worden misbruikt, vroeger of later worden ingeperkt. Het zou natuurlijk doodzonde zijn wanneer de vrijheid van meningsuiting zou worden ingeperkt.

Het is en blijft moeilijk, die vrijheid van meningsuiting. Wat mag er nou wel en niet gezegd worden? Ik denk dat mensen moeten openstaan voor het open publieke debat, waarin ze luisteren naar elkaar en leren van elkaar. Vrijheid van meningsuiting is belangrijk, maar er zijn ook grenzen. We moeten ons niet al te veel kunnen beroepen op onze vrijheid van godsdienst. Godsdienst is immers geen vrijbrief voor discriminatie. We hebben oren gekregen om te horen en een mond om te spreken, wanneer we deze combineren met een beetje respect voor de ander moet het zeker goed komen!