Cyclonen

Het ontstaan van de cyclonen

Cyclonen zijn niet ineens cycloon. Ze beginnen relatief rustig. Een ‘kleine cycloon’ wordt een depressie genoemd. Deze kan groter en sterker worden. De wind en regen nemen flink toe. Pas als deze depressie boven windkracht 12 (118 kilometer per uur) uitkomt wordt het een cycloon genoemd. Dit gaat niet vanzelf. Er zijn een paar eisen die moeten voldaan worden om een cycloon te vormen. Heel belangrijk is de plaats. Meestal ontstaan cyclonen tussen de 5 en 20 N.Br. of Z.Br. Ook de temperatuur van het zeewater is belangrijk, dit moet namelijk boven de 27°C. zijn. In deze zone ontstaat dan veel bewolking, vooral grote stapelwolken. Dit komt door een sterke aanwarming en een sterk opstijgende luchtstroom. Uit veel van deze wolken ontstaan buienwolken. Als dat gebied van buien z’n eigen weg gaat en in een oostelijke straalstroom komt, kan er een tropische depressie ontstaan. De wind is nog niet heel sterk. Als de depressie meer vocht en warmte uit de oceaan meepakt, komt het geheel pas goed op gang. Van onderen stroomt onstabiele warme en vochtige lucht naar elkaar toe omhoog en stroomt er aan de bovenkant weer uit. Aan de randen stroomt de lucht naar beneden. Dit vormt de Cumulonimbuswolk. Deze wolk heeft een witte kleur en een ronde vorm. Vaak zijn deze wel 15 tot 16 kilometer hoogte. Zoals hierboven genoemd is, moet de cycloon zich op minstens 5° van de evenaar bevinden. Daar krijgt de cycloon een draaiende kracht mee. Hoe harder dit gaat, hoe hoger de windsnelheid wordt.

Plaats waar cyclonen ontstaan

Zoals al verteld kunnen cyclonen alleen ontstaan in gebieden die tussen de 5 en 20 N.Br. of Z.Br. liggen. Ook ontstaan ze in zee, aangezien dit de belangrijkste voedingsbron is voor een cycloon. Het water moet boven de 27°C. zijn. De cycloon moet ook genoeg nieuwe warme lucht boven zee aan kunnen zuigen. Daarom ontstaan er in de Middellandse Zee, Perzische Golf en Rode Zee, die \'s zomers tot ver boven de 26 graden opwarmen, geen cyclonen. Voor de cyclonen in het Caribische gebied geldt meestal dat de storingen afkomstig zijn uit Afrika. Cyclonen trekken meestal naar het noord(oost)en toe. Er zijn verschillende namen voor een cycloon. In Azie noemt met een cycloon een tyfoon of cycloon, in Australië en Nieuw-Zeeland een Willy-willie. In het Caribische gebied heet een cycloon een hurricane, In de Atlantische Oceaan en het oostenlijke deel van de Grote Oceaan spreekt men van een cycloon.

Het verdwijnen van cyclonen

De voedingsbron van cyclonen is het warme, vochtige zeewater. Wanneer de cycloon boven land komt, is hij deze voedingsbron dus kwijt. Dit is de belangrijkste oorzaak. Bovendien zorgt de toename van de wind met grotere hoogte ervoor dat het systeem als het ware \"scheef\" komt te staan. Dit scheef staan zorgt er ook voor dat de cycloon in activiteit afneemt en sneller gaan trekken. Niet alle cyclonen bereiken het land. Als een cycloon boven de zee blijft, verdwijnt de cycloon ook. Dit komt doordat het zeewater op noordelijker breedten steeds minder warm wordt en de cycloon dus steeds minder energie krijgt. De cycloon wordt dus weer een tropische storm, en vervolgens een tropische depressie. Pas een paar uur nadat de cycloon aan land is gekomen, neemt de kracht af. De zware regenbuien zijn dus nog niet meteen verdwenen. Ze kunnen nog voor heel veel regen zorgen. Dit kan vooral in berggebieden tot overstromingen leiden.

De gevolgen van een cycloon

Voor de mens Veel cyclonen verdwijnen zonder dat mensen er last van hebben gehad. Soms raast een cycloon over land, waar mensen wonen. Bij elke cycloon die het land bereikt is de omvang van de schade anders. Dit ligt aan de grootte van de cycloon, en aan het gebied waar de cycloon langs raast. Maar er is één ding zeker: schade is er. De mens kan niet op tegen de natuur. Mensen kunnen vluchten, maar er zal altijd schade zijn. Veel mensen komen vaak niet op tijd weg. Er vallen zo heel veel doden bij orkanen. Veel mensen verdrinken. Dit is vaak het grootste verlies voor de mens. Maar als iemand in een getroffen gebied terugkeert, zal er ook altijd materiele schade zijn. Soms meer dan andere keren, dat ligt aan de sterkte van de cycloon. Bomen zijn ontworteld, en versperren wegen. Door zware windstoten worden auto’s van de weg geblazen. Veel wordt verwoest, denk aan huizen, gebouwen, scholen, ziekenhuizen, enz. Stroomkabels zijn kunnen geraakt zijn. Hierdoor komen mensen zonder stroom te zitten. Vaak worden ook wegen vernield of versperd. Hierdoor komt de hulpverlening soms moeilijk op gang. Er moeten mensen dringend naar het ziekenhuis, of hebben andere hulp nodig. Vaak zijn honderden mensen dakloos geraakt. De wederopbouw van een getroffen gebied duurt vaak lang en kost veel geld. De financiële gevolgen kunnen ook heel groot zijn. Soms krijgen die landen steun en hulp van andere landen.

Voor de natuur Er zijn al snel gevolgen voor de natuur. Al redelijk snel breken takken af van bomen, als de storm erger wordt, worden ze ontworteld. Door de grote hoeveelheid regen die er valt treden rivieren buiten hun oevers en overstromen dus. Ook kunnen er bij cyclonen aardverschuivingen ontstaan. Veel dieren worden ook gedood, zij verdrinken of worden ergens tegen aangewaaid.

ITCZ

ITCZ staat voor Inter Tropical Convergence Zone. Dit is een ontmoetingsgebied waar de lucht uit het noordelijk en zuidelijk halfrond samenkomen. Hier komen ook vaak hevige regenbuien voor en vaak ook onweersbuien. De plaatst ligt meestal net iets ten noorden van de evenaar. Dit ligt niet vast, het veranderd in de loop van het jaar. Dit is onder invloed van twee factoren. - de stand van de zon - de snelle opwarming van het land, vergeleken met de zee. De ITCZ verschuift naar het warmste deel de aarde. In het begin van het jaar staat de zon boven het zuidelijk halfrond wat betekend dat de ITCZ naar het zuiden verplaatst. Als de zon naar het noordelijk halfrond verschuift, verschuift de ITCZ mee naar het noorden. De grootste verschuiving naar het noorden vind plaats in Juni. In het begin van het jaar staat de zon boven. ITCZ heeft te maken met cyclonen. In dit gebied ontstaan cyclonen namelijk. Door de botsingen van lucht, het onweer en druk is dit de ideale plaats voor cyclonen.

Cycloon Stan

Cycloon Stan was de elfde cycloon van het Atlantische cycloonseizoen 2005. Op 2 oktober ontstond cycloon Stan voor de kust van Yucatán. Even zwakte hij weer af tot een tropische depressie, maar toen hij boven de Golf van campeche trok, werd het een cycloon van categorie 1. Stan kwam in Veracruz aan land. Hij trok verder naar het zuiden, naar Mexico en Centraal-Amerika. Op 5 oktober verdween de storm.

Hoewel cycloon Stan niet heel sterk was, heeft hij een enorme schade achtergelaten. Het is heel hard gaan regenen, wat veel hevige modderstromen veroorzaakte. Vooral door deze modderstromen zijn veel mensen om het leven gekomen. Er zijn rond de 1200 doden gevallen. Zeker 1000 doden zijn gevallen in Guatemala. In El Salvador barste rond deze tijd ook nog de Santa Anavulkaan uit. Heel veel mensen hebben hun huizen moeten verlaten. Sommige dorpen zijn volledig van de kaart geveegd. Het land was slecht te bereiken doordat een belangrijke brug was vernietigd en een belangrijke snelweg op verschillende plaatsen is vernield door modder. 33 rivieren traden buiten hun oevers. In de stad Tapachula zijn 8000 huizen vernield.

Cycloon Wilma

Cycloon Wilma is de 13e cycloon van het Atlantische cycloonseizoen van 2005. De cycloon ontstond op 15 oktober in de Caribische Zee ten zuiden van Jamaica. Toen was het nog tropische depressie. Op 18 oktober was Wilma al een cycloon. Ze ging langzaam in de noordwestelijke richting, naar de Mexicaanse staat Yucatán. Op 19 oktober bereikte ze haar grootste kracht, dit was nog voordat ze aan land aankwam. 2 dagen later bereikte ze het eiland Cozumel, dat vlak voor Mexico ligt. Het was toen een cycloon in de vierde categorie. Op de 22e bereikte Wilma het vaste land van Mexico. Hierna zwakte ze af tot categorie 2. Wilma ging hierna via de Golf van Mexico naar Florida. Onderweg groeide ze weer op tot categorie 3. Vanuit hier trok ze verder in de noordoostelijke richting. Op 25 oktober, ten zuiden van Nova Scotia, zwakte ze af.

Cycloon Wilma heeft veel schade gemaakt. In totaal zijn er 47 doden gevallen. 22 daarvan zijn in de VS gestorven. Wilma heeft Mexico zeer ernstige schade aangericht. Er was veel regen, de straten stonden soms metershoog met water, soms wel 5 m hoog. Zeker 1000 huizen hebben zware schade opgelopen. Op Cuba was het grootste gedeelte van de mensen geëvacueerd. Er waren ‘maar’ vier doden. Er was vooral materiele schade. In Havana viel de stroom uit. In Florida hebben bijna 800.000 mensen zonder stroom gezeten.