Egypte

Het oude Rijk

Het dagelijks leven. Door de Nijl kenden de Egyptenaren al vroeg landbouw. Telkens als de Nijl buiten haar oevers trad nam het vruchtbare slik mee, waardoor het land vruchtbaar was. Graan werd gezaaid en geoogst, ook kende men al wijnstokken. Dieren waren erg belangrijk bij oogsten en zaaien zoals ossen en ezels. Door koeien of schapen over de dorsvloer te drijven werden graankorrels uitgetrapt. Omdat het gewas in droge tijden ook water nodig had begon men het land te begieten wast leidde tot door men of dier aangedrijvde bewaterings systemen.  Kanalen en dammen ontstonden zo. Men kende ook veeteelt kudde\'s koeien geiten, ezels en schapen. Het fokken van vee stond in hoog aanzien en veel mensen hielden zich er mee bezig. Jacht op woestijndieren was een sport die vooral werd beoefend door de rijken. Ook de visvangst was goed ontwikkeld zoals vele tekeningen ons laten zien hadden  ze vele technieken, netten, haken en speren. Men dreef ook handel. Al vroeg ging men reizen maken en ontdekte zo producten die zij zelf niet hadden. Door te reizen ontstaat er handel en ook vriendschapscontacten met andere volkeren. Ook over zee ging men op expeditie dit deed men al in vroege tijd en is men altijd blijven doen. Uit het voorgaande blijkt wel dat de Egyptenaren geen domme mensen waren, maar zij behoorden tot de hoogst ontwikkelde beschavingen b.v de schrijfkunst; - Al 3000 voor Chr. Ontstaat het schrift eerst alleen voor ingewijden. Een schrijver zijn was dan ook een vol beroep, hij kan in de hoogste posities leven bv ambtenaar, dokter, architect, priester of in het leger. - Het hiërogliefen schrift ontstond en bestond uit vele tekentjes of symbolen en werd geschreven in rijen van boven naar beneden. Als snel word dit ook toegepast als inscriptie op monumenten. Het ontstaan van het mummificeren. Heel vroeger begroef men heel eenvoudig, het lichaam werd met gebogen knieën aan de rand van de woestijn in kuilen begraven. Door het contact met het hete zand droogde het lichaam snel uit, nog voor dat spier en bindweefsel was vergaan, zodat het lichaam geheel intact bleef (het zij in uitgedroogde vorm) Door toeval werd dit ontdekt door zandverstuivingen waardoor lichamen zichtbaar werden. Toen men later lichamen in graftomben ging begraven ontdekte men door graf roof dat lichamen waren vergaan, en omdat men geloofde dat het lichaam nodig was voor het voortbestaan na de dood had men een probleem. Wat vroeger zo natuurlijk ging was verloren gegaan door een andere manier van begraven. Dus moest men gaan zoeken naar een kunstmatige manier om het lichaam te bewaren. Zo ontstond het mummificeren. Wat houd mummificeren in? - Het proces duurde 70 dagen. In deze 70 dagen vond ontvochtiging van het lichaam plaats door het onderdompelen in natron, een mengsel van carbonaat,  chloride en sodiumsulfaat. - De hersenen en andere ingewanden werden verwijderd, soms lieten ze het hart zitten en anders werd het vervangen door een scarabee. - Het lichaam werd weer gevuld met natron en met lekker geurende harsen, na 40 dagen werd deze weer verwijderd en opnieuw opgevuld maar nu met zand, klei, zaagsel en in hars gedrenkte linnen zakjes met geurend materiaal zoals mirre en kaneel. - Daarna werd het lichaam weer dichtgemaakt en gezalfd met olie, en hars. - Daarna kwam het inwikkelen van het lichaam met linnen waarbij men vaak amuletten en juwelen bijvoegde Make-up, crèmes en haarverzorging. Egyptenaren waren dol op parfums en andere geurstoffen. Zowel de mannen als de vrouwen gebruiken ze, en maken zich op. Eerst werden parfums en balsems alleen voor godsdienstige plechtigheden gebruikt, maar later gaan ook de gewone burgers ze gebruiken. Toen nog de parfums alleen voor godsdienstige plechtigheden werd gebruikt wisten alleen de priesters hoe ze moesten worden gebruikt. De bereidingswijze van de middelen stonden op de muren van de tempels geschreven. Wanner de welvaart toe nam gingen ook de gewoonde mensen deze parfums en crèmes gebruiken dit kwam ook door de priesters, zij lieten zich chanteren wanneer zei  van iemand dure of luxe cadeau\'s kreeg, gaf hij de recepten. De vrouwen en mannen uit de hogere kringen lieten zich 3x per dag wassen door dienstmeisjes. Hij dienstmeisjes goot dan een kan met bv roos en jasmijn parfum over het hoofd van degene die gewassen moest worden. Hierdoor werd de huid soepel en zacht. Daarna word zei/hij gemasseerd met plantaardige oliën daarna werd het tijd voor oogspoeling zoals ze dat toen noemden. Men tekende dan een brede zwarte lijn om de ogen, hierdoor zou niet alleen de ogen vriendelijker lijken en sprekender maar het zou ook helpen tegen infecties in de ogen door vliegen en zandkorrels. Daarna was het gezicht aan de beurt. Met rouge geeft hij/zij de wangen een frisse tint, met loodwit laat hij/zij  de  huidskleur een lichtere kleur lijken en met een penseeltje met karmijn accentueert hij/zij de lippen. Als laatste werd het haar gedaan. De meeste mannen en vrouwen droegen een pruik, hiervoor lieten zij hun hoofd kaal scheren of als men niet zulk lang haar had plakte men het tegen het hoofd. De baard bij de mannen lieten ze nooit staan behalve als er rouw in de familie was. Men had toen ook al kleurmiddelen voor het haar. Dit was net als nu niet alleen om trendy te zijn maar ook om grijze haren te dekken. Een pruikenmaker of kapper had in die tijd een hoog aanzien.Je had pruiken in alle soorten; krullen, vlechten, stijl, lang , kort, zwart, bruin enz, maar het makkelijkste kapsel was toch wel een kaal hoofd. Kinderen hadden ook een kaal hoofd met aan de zijkant een staart. Op muurtekeningen worden kinderen ook zo aangegeven of met een duim in de mond. Het oude Rijk. Het oude rijk duurde van 1778-2065 v.Chr., deze periode was een tijd van welvaart en bloei. De eerste belangrijke farao leefde in de 3e dynastie. Dit was farao Djoser. Hij voerde de godsdienst, de taal, en de schrift weer in. De Egyptenaren krijgen weer een beetje het idee dat ze een volwaardig land zijn. Ook stichtte Djoser een nieuwe hoofdstad, Memphis -> daarvoor was het Abydos. Djoser was het ook die de trappen piramide van sakkara liet bouwen.(kom later op terug) De 4e dynastie is een van de bekendste van Egypte dit is namelijk de tijd van de grote piramide bouwers. De grootste piramide werd gebouwd  in opdracht van Cheops. De piramide is ontworpen door; Imhotep. Cheops liet de piramide bouwen bij Memphis bij Cairo. De piramide zou zijn rustplaats worden, na zijn overlijden. Cheops word vermoord door zijn broer om zo aan de macht te komen, later wordt hij weer vermoord  en komt Chefren aan de macht. Hij is eigenaar van de 2e piramide met de sfinx er voor. Over Mykerinos, die de 3e en kleinste piramide liet bouwen is bijna niets bekend. De 5e dynastie is de dynastie van de cultus van ra, de zonnegod. Deze cultus komt uit helioplis, waar ra, de zonnegod al lange tijd aanbeden werd. Een groot aantal farao\'s uit deze tijd ondernamen veldtochten naar Sinai. Aan het eind van de 5e dynastie is het oude rijk op het toppunt van zijn roem. In de 6e dynastie is farao Pepi 1 de bekendste farao, hij liet diverse tempels bouwen, en ondernam militaire expeditie\'s naar Azië. Hij regeerde ongeveer 40 jaar. Na hem komt zijn zoon Pepi II aan de macht hij was toen 16 jaar. Hij blijft nog 94 jaar aan de macht, hiermee is hij de langst regerende farao ooit. In zijn regerings periode onderneemt hij de eerste handelsreizen naar byblos (fenicie) en poent. Maar door Pepi II begint ook het verval van het oude rijk. Door zijn hoge leeftijd ontbreekt er energie om de verantwoording voor het land te dragen, dit werd fataal voor de welvaart. Sakkara, Tempel en trappenpiramide. Op 30 km van Cairo aan de west kant van de nijl, ligt het grootste en oudste gravencomplex van Egypte, Sakkara. Sakkara werd ongeveer 5km buiten de hoofdstad Memphis gebouwd als necropool (= stad van de eeuwigheid) voor de voormalige hoofdstad. Sakkara is hoog gebouwd zodat als de nijl zou overstromen de trappenpiramide en tempel droog zouden blijven. De parel van Sakkara is de trappenpiramide van Djoser. Deze 1e piramide steekt boven het gravencomplex, de tempel, het hof en de kapellen uit. Dit geheel vormt voor zo ver bekend  het eerste bouwwerk van Egypte. De trappenpiramide is ontworpen door Imhotep. Imhotep was niet alleen architect, ook minister, hogepriester en arts. Sakkara is zo bekend geworden door zijn monumenten en kostbare voorwerpen uit het oude rijk. Een van de voorwerpen die ze hebben gevonden is de oudste papyrusrol. De piramiden zijn ontstaan door experimenten daar is de trappenpiramide een voorbeeld van, langzaam ontdekte men de juiste bouwwijze. De piramide van Cheops, de grote piramide. De piramide van Farao Cheops is de grootste van de 3 piramiden te Gizeh. Tegelijk is deze piramide het grootste stenen gebouw ter wereld. Een piramide was een godsdienstig monument. In de ogen van de Egyptenaren stelden de schuine zijden de stralen van de zonnegod ra voor. Ze geloofden dat de dode  farao op deze manier naar de hemel kon klimmen. Aan alleen de piramide van Cheops is 20-30 gebouwd. De piramide is 146 m hoog en elke zijde is 230 meter lang. Hij bestaat uit 2,3 miljoen blokken, dit zou genoeg zijn om de hele aarde te bedekken. De hele piramide was vroeger bedekt met dekstenen, deze zitten er nu niet meer op. Waarschijnlijk zijn die eraf gehaald door Romeinen, Grieken en arabieren, zij gebruikte ze voor hun tempels en andere gebouwen. De bedoeling van de dekstenen was om de ingang van de piramide geheim te houden. De piramide is zo precies gebouwd dat de hoeken waren bijna helemaal recht en de basis waar op de piramide werd gebouwd was bijna helemaal vlak, dit deden ze met behulp van water, omdat dit altijd een horizontaal oppervlakte heeft. Bij de bouw van de piramide moesten de zijden recht naar de windstreken wijzen. Men dacht dat de ziel van de farao na zijn dood zou veranderen in dat van een vogel. De vogel zou met een lamp in zijn bek wegvliegen en een ster aan de Noord - hemel worden. Vandaar de ingang van de piramide naar het noorden gericht moest zijn. Aan de piramide werkte ongeveer 8000 man een deel daarvan werkte in de kalksteengroeven om daar blokken voor de piramide uit te hakken en op maat te maken. Sommige blokken bv voor het plafond of pilaren waren niet van kalksteen maar van graniet,omdat dit sterker was. Het graniet haalde ze uit Aswan ongeveer 800 km ver van Gizeh. Per boot vervoerde ze de blokken graniet die soms wel 40 -50 ton wogen. Een gewoon blok kalksteen woog 2-3 ton. Tegelijk met de bouw van de piramide werden grafkamer en gangen er in gebouwd. De sarcofaag werd al in de grafkamer geplaatst omdat deze te groot was om door de gangen te slepen. De arbeidslieden waren geen slaven wel werden ze gedwongen om hard te werken. Ze geloofde dat de farao een God was, die het land beschermde dus het was voor iedereen belangrijk dat de farao voor altijd veilig zou zijn. De Sfinx, wachter van Gizeh. Voor de piramide van Chefren is 4500 jaar geleden uit een rots de Sfinx gehakt. Deze heeft het lichaam van een leeuw en het hoofd dat op dat van  Chefren zelf zou moeten lijken. Het woord Sfinx komt van het Egyptische word \"shesepankh\" dat levend beeld betekend en dat vooral voor leeuwen met mensen hoofden werd gebruikt. De Sfinx is gebouwd op bevel van farao Chefren het is de oudste en grootste van alle Egyptische Sfinxen. De Sfinx is een uitdrukking van de koninklijke macht en heeft hij de taak de necropool te bewaken. Waarom de Sfinx geen neus meer heeft zou komen door schietoefeningen van de mamelukken en de vernielzucht van een Sjeik. De Sfinx is aan het aftakelen. Hij  is al verschillende keren gerestaureerd, om hem zo nog zo lang mogelijk heel te  houden. De eerste restauratie gebeurde met cement, en omdat dit veel harder is dan kalksteen. Zette het cement uit, en kwamen er scheuren in de sfinx, waardoor een deel van de schouder afbrak. Aan de sfinx word nu nog steeds gewerkt omdat de hals steeds dunner word en daardoor zou het 5 m lange hoofd er af kunnen vallen. Het Middenrijk. Na een lange periode van onrust en politieke onstabiliteit keert de rust en eenheid van het land terug door een zekere Mentoehotep. Het land was in de tussenperiode in 2e gesplitst. De belangrijkste gebeurtenis in de 11e dynastie was dan ook de eenwording van Egypte.  De expedities naar Nubie en  militaire veldtochten gaan gewoon weer door. Ook werden de tempels gerestaureerd en grafmonumenten werden gebouwd. De 11e dynastie zou maar 3 farao\'s hebben gehad; Mentoehotep I, II, III. De 12e dynastie is de periode waarin Egypte echt weer helemaal opbloeit. Het is de meest roemrijke periode van Egypte. Mentoehotep IV die toen de macht had over het land was geen sterke leider. In een burgeroorlog word de macht overgenomen door Amenemhet I.  Hij richt zijn aandacht vooral op het bestuur, en de schrijvers, ook versterkt hij de grenzen. Nadat hij 30 jaar geregeerd had, wordt hij door een complot de dood ingejaagd. Zijn zoon Sesostris neemt dan de macht over. Sesostris I gaat verder waar zijn vader is gebleven. Nadat de burgeroorlog voorbij is, laat hij de tempels opnieuw restaureren, laat nieuwe heiligdommen bouwen, obelisken en standbeelden. Hij laat zijn zoon Sesostris II meeregeren, maar hij is eigenlijk nooit verder gekomen dan dat. Integenstellig tot Sesostris II word Sesostris III een bekende farao. Sesostris III sluit vrede met Nubie, waar hij als een God word vereerd. Sesostris III laat nieuwe tempels bouwen met name een piramide complex in Dasjoer. Verder veroverd hij nieuwe gebieden en steden. De 12e dynastie eindigt met een periode van onrust. Dit wordt te 2e tussentijd genoemd. Het nieuwe rijk; bloeiperiode van Egypte. Het oude rijk was geëindigd in een heel onrustige periode. En dus ook nog een lange tijd in het nieuwe rijk bleef het onrustig. Ahmozes de stichter van de 18e dynastie. Probeert het rijk weer bij elkaar te krijgen door  de oude Egyptische gebieden terug te veroveren. Na hem komt zijn zoon aan de macht die verder gaat waar zijn pa is gebleven. Omdat hij alleen maar dochters heeft word het dus een probleem wie de troon op zou volgen. Uiteindelijk word het toch een buitenstaande die de troon uiteindelijk bestijgt. Aangezien hij nog te jong is word zijn tante Hatsjepsoet aangewezen als regentes. Maar al gauw loopt dit uit de hand en word Hatsjepsoet farao van Egypte. Ze is zo bekend geworden omdat zij als enige vrouw ooit in Egypte geregeerd heeft, en om haar graftempel in Deir el-Bahari bij de valei der koningen. Een van de bijzonderste farao\'s die in het nieuwe rijk aan de macht komt is Amenhotep, ook wel genoemd Achnaton hij veranderd echt de hele godsdienst, waardoor veel dingen anders worden bv de kunst. Na hem komt Toetanchamon aan de macht, een farao waarvan iedereen wel eens heeft gehoord. Hij was in die tijd niet een machtige farao die veel sporen heeft nagelaten, maar hij is bekend Geworden doordat zijn graf nog geheel intact is gevonden. Het nieuwe rijk word besloten door Ramses II. Waarom hij zo bekend is geworden had 3 redenen; Hij verslaat de hettieten bij Kadesj, Hij regeert langer dan wie dan ook en hij laat een gigantisch aantal monument oprichten. Hij trouwt met Nefertari aan wie hij de tempel van Aboe Simbel opdraagd. Toetanchamon. Tutanchamon kwam niet uit de koninklijke familie en toch kwam hij aan de macht. Dit kwam omdat farao Achnaton en zijn vrouw Nefertiti alleen dochters hadden. Daarom liet farao een van zijn dochters trouwen met de prins die hij als opvolger wilde hebben, en dit werd Tutanchamon. Hij trouwde op zijn 9e jaar met Anchesenamon. Wanneer hij de troon bestijgt, is een van de eerste dingen die hij doet,  de oude godsdienst weer instellen, waarschijnlijk deed hij dit ook op aandrang van de priesters.   Tutanchamon is niet bekend geworden omdat hij zoveel tempels of beelden of belangrijke gebieden heeft veroverd. Maar dat komt doordat Howard Carter in 1922 zijn graf ontdekte, dat nog helemaal intact was. Howard Carter was Egyptoloog en Archeoloog. Hij kwam uit Engeland en was al op zijn 17e naar Egypte gekomen om daar te studeren. Howard Carter ging onderzoek doen in de Valei der Koningen. Hij kreeg financiële hulp van Lord Carnavon. 10 jaar lang deed hij onderzoek, hij vond eerder 2 graven , maar die waren beide leeggeroofd. Wat men vond in het graf was echt boven de verwachtingen uit! Hij graf stond vol met goud!  In het eerste vertrek stonden oa bedden, stoelen, eten, graan, alle delen van een rij wagen en zo lag er nog veel en veel meer. Voordat ze verder konden onderzoeken moest de hele eerste kamer  worden leeggehaald, alles werd genummerd en gefotografeerd. Hij graf had in totaal 4 kamers en in een van de kamers stond de enorme cata falk  met nog 3 kleinere er in. Toen kwam de stenen sarcofaag met daarin nog eens 3 kleinere sarcofagen die allemaal precies in elkaar pasten. De kleinste sarcofaag waarin het gouden masker en de mummie lagen was helemaal van goud, en was ingelegd met edelstenen. Ook het masker dat hoofd en schouders van de mummie bedekten was helemaal van goud. Hij woog maar liefst 11 kilo. Was bijna 1 meter lang en meer dan een halve meter breed. Tussen de windsels van de mummie van Tutanchamon zijn allemaal amuletten, armbanden, ringen enz mee gewikkeld. In totaal had hij 143 amuletten tussen zijn windsels zitten. De mummie ligt nu weer in zijn eigen graf omdat hij anders zou rotten of schimmelen. Er lagen bijna 4000 voorwerpen in zijn graf. Al deze dingen zou hij nodig hebben voor het leven daarna. In zijn graf vond men graan, die hij in het hiernamaals zou kunnen zaaien en oogsten. Zaadjes van planten, geroosterde vogels. Bijzondere dingen die zijn gevonden was een kleine sarcofaag met daarin nog 3 kleinere sarcofagen daarin lag een mummie van een baby. Dit was waarschijnlijk het kind van Tutanchamon en Anchesenamon dat al bij de geboorte gestorven zou zijn. Ook had hij honderden beeldjes van bedienden en belangrijke mensen die hij nodig had voor het hiernamaals. Ze geloofden dat  wanneer de farao zou sterven de beeldjes mee zouden gaan naar het hiernamaals en dan tot leven zouden komen en zo de koning weer zouden kunnen dienen. Tutanchamon stierf op zeer jonge leeftijd. Wat hier precies de oorzaak van is geweest weet niemand zeker. Wel weten we een paar dingen die de oorzaak zou kunnen zijn geweest; - Hij is vermoord, altijd waren er wel mensen die op macht uit waren en de farao en familie wilde vermoorden. - Hij is vergiftigd, de farao liet meestal zijn eten voorproeven door speciaal daarvoor aangewezen mensen. Zodat als er vergif in zou zitten hij zelf er niet dood aan zou gaan. - De meest waarschijnlijke oorzaak is dat Tutanchamon zo vroeg gestorven is omdat hij een wond in zijn hoofd had. Aboe Simbel. Om het waterpeil in de Nijl te kunnen beheersen begon men tussen 1898 en 1902 na Chr.  In de buurt van Aswan, helemaal in het Zuiden van Egypte een stuwdam te bouwen. Er was behoefte aan landbouwgrond, vandaar dat goede waterbeheersing nodig was. In 1952 begon men met de bouw van de Aswan dam, daar achter ontstond een gigantisch groot meer die veel land onder water zou zetten. Het stuwmeer is 500 km lange en 10 tot 30 km breed. Dit noemt men het Nassermeer. 7000 mensen moesten daardoor verhuizen om vele tempels al eeuwen oud dreigde daardoor onder water te lopen. Veertien tempels werden steen voor steen verplaatst. Vele landen boden help aan os Spanje, Irak, Nederland, VS en Zweden. Nog 50 landen boden financiële hulp aan. Het grootste spektakel dat werd verplaatst was de tempel van Aboe Simbel, gebouwd door ramses II. Deze tempel was in een rots gebouwd, en hij was zo precies gebouwd dat 2x per jaar bij zonsopgang, de zon tot diep in de tempel scheen, precies op 4 beelden die de belangrijke staatsgoden van die tijd voorstelde. Deze en nog een kleiner tempel veerden verplaats naar een plek 210 m verderop en 65 meter hoger! Dit alleen al koste 40 miljoen dollaar. Er werden kunstmatige heuvels gemaakt en de oude tempel werd vakkundig uitgezaagd en genummerd en weer opgebouwd. In totaal 2036 rotsblokken van 20 tot 30 ton  verplaatst. Om afbrokkeling te voorkomen werden de blokken met hars geïnjecteerd. Het duurde 3 jaar om Aboe Simbel af te breken en weer op te bouwen maar het resultaat was buiten alle verwachtingen. Zo blijkt maar weer dat de Egyptenaren met behulp van vele andere landen in staat waren gigantische klussen te verklaren.