Hoofdstuk 7
Opdracht 1
a. Groot-Brittannië was niet bezet geweest in de oorlog, dus kregen ze geen
Marshallhulp van Amerika. Er was wel sprake van economisch herstel en dat verliep daardoor langzaam. Amerika kwam als grote overwinnaar en als meest welvarende natie ter wereld uit de oorlog. De Russen perkten dat in, doordat zij ook een atoombom hadden en als eerste een satelliet lanceerden. Amerika werd fel anticommunistisch.
in Engeland werd de tv erg populair. In de jaren ’50 deed ook het existentialisme zijn intrede, een filosofische stroming die vanuit Frankrijk geheel Europa beïnvloed heeft.
In Amerika ontwikkelde zich ‘colorfield painting’, schilderen in één kleur zonder voorstelling. Binnen deze stroming ontstond ook het ‘action painting’ of ‘abstract expressionisme’.
Een gevoel van onbehagen en ontevredenheid beïnvloedde de Britse proza in de jaren ’40. De groep schrijvers, ‘the angry young men’ ontstond toen. Ook in Amerika beïnvloedden dezelfde gevoelens de proza. Aan de oostkust ontstond de beweging van de ‘beatniks’ of de ‘beats’. Zij kozen voor het vrije leven en voelden zich aangetrokken tot de vernieuwende bebop jazz van Charlie Parker en tot het experimenteren met drugs.
In de Britse poëzie zette Dylan Thomas zich af tegen de toen overheersende onderkoelde en sobere sociaal-realistische traditie in de poëzie van ‘The Movement’, een groep Britse dichters. Zij zetten zich af tegen het politieke engagement van de Auden-generatie.
In Amerika was er sprake van een explosie van experiment en vernieuwing. Er ontstond een aantal schools:
- The Traditionalists
- The Confessional School
- The San Francisco School
- The Beat School
- En een onofficiële school, die van de rock-’n-roll-tekstdichters,
Het Britse toneel kenmerkte zich in de jaren ’50 door twee nieuwe trends: het absurdisme en het sociaal-realisme. Het absurdistische drama bereikte Engeland met ‘Waiting for Godot’ van Samuel Becketts en het beroemdste sociaal-realistische stuk is ‘Look Back in Anger’ van John Osborne. In het Amerikaanse toneel waren in deze periode Arthur Miller en Tennessee Williams het belangrijkst. Zij werkten elk op eigen wijze, in de realistische traditie.
b. Ik denk dat het Amerikaanse gedeelte mijn voorkeur heeft, omdat we nu nog steeds erg door de Amerikanen beïnvloed worden en daardoor komen die dingen je ook iets bekender voor.
c. Groot-Brittanie: afbeelding van Winston Churchill
Amerika: afbeelding van Elvis Presley
Opdracht 2
a. Winston en de anderen worden zó door de haatsessie beïnvloed, dat ze echt me gaan doen. Ze worden heel kwaad en doen niet meer alsof.
b. ‘The horrible thing…t/m…always unnecessary’
c. Ik vind Orwells visie wel geloofwaardig, vooral als jij kijkt hoe moesen in de Tweede Wereldoorlog beïnvloed werden. De tv is hét medium om veel mensen te beïnvloeden. Mensen zijn snel te beïnvloeden. Als je via de tv steeds dezelfde informatie krijgt, ga je het vanzelf geloven.
d. Ik heb nog nooit meegemaakt dat ik tegen mijn eigen wil in emotioneel ben meegesleept door een mediaspektakel.
Opdracht 4 a. De schelp gaat kapot. Als de schelp breekt zijn er geen regels meer. De schelp was het symbool van de democratie; wie de schelp had mocht praten en de rest luisterde en dat gold voor iedereen. Toen de schelp kapot ging werd die belangrijke regel niet meer nageleefd en gold het recht van de sterkste. b. Ze houden beiden op te bestaan. De schelp gaat kapot en Piggy gaat dood. c. Ralph en Piggy staan voor democratie; agree (overleg) en gevoeligheid/verdraagzaamheid (sensible as Ralph). Jack en de rest staan voor de macht van de sterkste (Jack had backed right against the tribe). d. Ja. Er is nog steeds dreiging en er zijn nog steeds oorlogen. Die problemen zijn ook nu nog aan de orde van de dag.
Opdracht 7 a. Holden wil de kinderen en zijn zusje redden van het gevaar van het volwassen worden. b. Holden zegt weinig, hij toont ook geen gevoelens, zijn taalgebruik is heel zelfbeschermend. c. Voor mij verbeeldt Holden ook onschuld, maar het is moeilijk uit zo’n kort stukje verhaal te halen wat het effect op jezelf is. d. Phoebe is duidelijk jonger, kinderachtiger dan Holden. Ze vertelt alles wat in haar opkomt. Ze is heel open, terwijl Holden alles een beetje voor zich houdt, bijvoorbeeld wie hij gaat bellen. e. Ik zie Holdens opname als een ontsnapping. In de inrichting blijft hij kind (hij is gek), zo hoeft hij nooit volwassen te worden.
Opdracht 8 a. De jongen heeft een goede speech en goede ideeën. Dat is een hele positieve waardering. b. De overleden opa lijkt mij een vervelende man. Hij maakte de ikpersoon ook onzeker, dus de relatie lijkt me niet erg goed. c. De jongen doet nu erg zijn best, is erg gemotiveerd. Hij moet altijd zijn best blijven doen nog verder te komen.
Opdracht 9 a. Ze communiceert slecht, ze begint meteen al met opmerkingen te maken die nergens op slaan (over de blauwe ogen van Lolita en over de vriendschap met de Franse ‘genie’). Haar vergelijkingen en beeldspraak zijn ongepast, bijvoorbeeld de vergelijking van het zoeken naar de goede manier met het zoeken van een gynaecoloog naar een tumor. Dat slaat natuurlijk nergens op, dat is gewoon overbodig. Verder is de opmerking over afspraakjes ook erg ongepast, zo trek je echt geen leerlingen. Ze noemt Mr. Humbert ook Mr. Humbird. Dat is ook meteen slechte communicatie, want mensen ergeren zich daaraan. b. Ja, ik deel Humberts negatieve reactie, want communicatie is niet het enige belangrijke. Kennis is ook erg belangrijk, anders heb je natuurlijk ook niets aan communicatie, want dan kan je niks zinnigs zeggen. Het onderwijs moet een combinatie van kennis en communicatie zijn.
Opdacht 11 a. Dit gedicht is typische voordrachtspoëzie, omdat er sprake is van telkens dezelfde rijmklanken en elke strofe heeft hetzelfde rijmschema. Elke strofe eindigt ook met een regel die twee strofes verder weer herhaald wordt. Die regels zijn dus elke keer heel herkenbaar. Er is ook veel klinkerrrijm (of assonantie), waardoor elke regel heel mooi klinkt. b. De regels ‘Rage, rage against the dying of the light’ en ‘Do not go gentle into that good night’ worden beide vier keer herhaald (als je de titel niet meerekent). De herhaling zorgt voor herkenning, waardoor het gedicht fijn is om naar te luisteren en de kern van het gedicht wordt ook meteen goed weergegeven. c. Hij haalt het idee dat oude mensen rustig, vredig en in stilte sterven onderuit. d. Ja, ik vind dit wel een deprimerend gedicht. Het is niet bepaald opbeurend om te lezen over niet-vredig sterven. Dat klinkt wel erg negatief.
Opdracht 12 a. De ikpersoon voelt zich aangetrokken tot de middenklasse, de ‘wat minder bedeelden en deze wereld’, zoals ook de titel van zijn gedichtenbundel luidt: The Less Deceived. Hij verafschuwt alle saaie rijkdom. b. Hij leidt een saai en ordelijk leven. c. In de derde strofe legt hij uit waarom hij niet dat leven gaat leiden. Hij legt uit hoe hij reageert op al die niet-nette zinnen. Daar kan hij niet mee omgaan. In de vierde strofe legt hij ook uit dat het echt niet kan, omdat het rebels is. d. Die wereld van normale, ‘armere’ mensen lijkt wel mooi, maar om echt zo te gaan leven, gaat tegen alles in. Dat is rebels, afkeurenswaardig. Het is dan beter om het oude leven te blijven leiden en je aan te passen.
Opdracht 13 a. My Papa’s Waltz
The whiskey on your breath Could make a small boy dizzy; But I hung on like death: Such waltzing was not easy.
We romped until the pans Slid from the kitchen shelf; My mother\'s countenance Could not unfrown itself.
The hand that held my wrist Was battered on one knuckle; At every step you missed My right ear scraped a buckle. You beat time on my head With a palm caked hard by dirt, Then waltzed me off to bed Still clinging to your shirt.
b. Het ritme is heel regelmatig en het is het ritme van een wals
c. Hij vindt het moeilijk, hij laat zich helemaal leiden door zijn vader (‘such watzing was not easy’). Ze gaan ook erg lang door, tot de pannen van de keukenplanken gleden (‘we romped until the pans slid from the kitchen shelf’), Je zou daarom op het eerste gezicht zeggen dat hij het leuk vond.
d. Als je beter leest, dan gaat het over een geval van kindermishandeling. De jongen vindt het dan dus moeilijk om zijn vader te ontwijken en het gaat dan niet om walsen, maar vechten, slaan. De vader had ook gedronken en hij had gehavende knokkels, waarschijnlijk van het slaan.
Opdracht 15 a. And if he doesn’t come – we’ll come back tomorrow - and then the day after tomorrow - or perhaps it’s not the season. b. Godot zal wel een belangrijk persoon zijn, anders zullen ze er niet zo lang op wachten. De naam doet denken aan God, dit zal wel geen toeval zijn. c. Ik weet het niet. Op zich houd ik wel van toneel, maar dit stukje spreekt me niet heel erg aan. Ik denk dat ik wel zou gaan al was het maar om te bewijzen dat een eerste mening over een klein stukje niet bepalend hoeft te zijn voor de rest van het stuk.
Opdracht 16 ‘De boom met kraaien’
Opdracht 18 a. Proctor geeft ermee te kennen dat hij onschuldig is. b. Hij ziet toch iets goeds in zichzelf. c. De rechter en aanklager zijn geschokt, ze denken dat hij te trots is. d. Elizabeth is het ermee eens, ze vindt het goed. Proctor heeft zo zijn goedheid in zichzelf gevonden en zijn mag dat niet van hem afnemen. e. Ik heb veel bewondering voor Proctors beslissing. Het kost hem zijn leven. Dat is toch erg moedig. De reactie van zijn vrouw vind ik ook moedig. Ze laat haar man toe dit te doen. Dat doet veel pijn, want ze raakt hem daarmee kwijt.
Opdracht 20 a. Ik zou wel meer willen lezen van George Orwell. Hij had een duidelijke eigen visie op de toekomst. Dat vind ik heel interessant. Ik zou zijn boek 1984 wel graag willen lezen, om te kijken of ik dingen herken. b. Ik zou wel meer over de Britse poëzie uit die tijd willen lezen. Het was allemaal een reactie op elkaar en ik vind het wel interessant om dat in de gedichten terug te zien. c. Ik vind de jaren ’50 in ieder geval geen muffe periode. Ik vind het wel een sombere periode. Het zijn allemaal sombere verhalen, maar muf is het niet, het is heel interessant.
Hoofdstuk 8
Opdracht 1 a. Groot- Brittanië: · Er waren veel economische problemen. Er ontstond het begin van de The Troubles, een geweldige strijd tussen protestanten en katholieken in Noord- Ierland. Verder waren er radicale doorbraken in de popmuziek. Hierbij kunnen we denken aan The Beatles, The Rolling Stones etc. · Er was een doorbraak voor de vrouwelijke en feministische schrijfsters. Vrouwen vinden in de verhalen een eigen identiteit. · Ted Hughes kwam met poëzie die de tegenpool vormde van het sobere en verstandelijke realisme van The Movement. Seamus Heaney combineert The Movement en Ted Hughes. Linton Kwesu Johnson was één van de eerste sociaal bewogen en rebelse ‘reaggaedichters’ van de zwarte Jamaicaanse minderheid. · Het toneel reflecteerd de stemiing van jaren ’60. DE beckettiaanse komedie Rosenkrantz and Guildenstern Are Dead werd een succes. Peter Shaffer verkent de wereld van ideeën, hij schreef z’n bekendste stuk Amadeus.
Verenigde Staten: · Moord op John F. Kenndy en Martin Luther King. · Er ontstond een strijd tussen de jongere en oudere generatie. · Flowerpower werd minder ludiek. Hollywood speelt in op de protestcultuur van de jongeren. · Het onderscheid tussen feit en fictie verdwijnt en er ontstaat faction. Faction is een verslag van waargebeurde gebeurtenissen. Een voorbeeld is In Cold Blood van Truman Capote. · De steeds groteskere werkelijkheid leidde tot een nieuwe vorm van proza: de postmodernistische roman. · De thema’s van Afrikaans- Amerikaanse schrijvers zijn vervreemding en het zoeken naar een eigen identiteit. · Confessional dichters lieten directe, persoonlijke protesten horen tegen de oorlog in Vietnam. Engagement kenmerkte ook het werk van Afrikaans- Amerikaanse dichters. Zij zetten het werk voort van de dichters van Harlem Renaissance. · De beats verhuizen van de westkust naar de oostkust. Wellicht de invloedrijkste poëzie kwam van de rockpoets. · De opvallendste toneelschrijvers was Edward Albee (Who’s Afraid of Virginia Woolf.
b. Het Amerikaanse gedeelte heeft mijn voorkeur omdat het veel variatie bevat.
c. Afbeelding Groot- Brittanië: karikatuur van de Beatles
Afbeelding Amerika: John F. Kennedy
Opdracht 2 a. Zij komt over als een alleen, zoekende, rusteloos, ongeduldig en fantasierijk meisje. b. Ja, zij voelt zicht alleen en zoekt daarom een plaats waar de liefde van haar ouders bestond (seksueel). c. Dit is voor haar zo moeilijk voor te stellen omdat ze haar ouders nog nooit naakt heeft gezien. Kleren hoort bij hun net zoals hun haar en teennagels dat ook doen. d. Nee, dit is vanuit een vrouwelijk perspectief bekeken.
Opdracht 3 Leda en de zwaan is een myrthe die gaat over over de vrouw van de Spartaanse koning Tyndareus. Een van de goden, Zeus of Jupiter (mijn bronnen verschillen daarin van mening) veranderde zichzelf in een zwaan, om haar te veroveren. Ze legde toen twee eieren, waaruit vier kinderen geboren werden; Castor, Pollux, Helena (van Troje) En Clytamemnestra. Dit verhaal is bedoeld om een modern verhaal van incest, machtsmisbruik en het volwassen worden te verrijken
Opdracht 4 a. hij noemt Charles ambiguous omdat hij meerdere persoonlijkheden vertoont. Ambiguoug betekent dan ook dubbelzinnig. Het fragment dat dit aangeeft is: ‘Too innocent a face … face in lather’. b. For this was a time when a sun-tan was not at all a desirable social-sexual status symbol, but the reverse: an indication of low rank. c. Ik vind dit een waardevolle toevoeging omdat je zo in staat bent om de staat van Charles te bepalen. d. Dit kan zo hier en daar best interessant zij maar vaak toch ook overbodig. Dit omdat je die verschillen dan zelf al wel opmerkt.
Opdracht 6
a. Orr was crazy – fly more missions (regel 8 en 9)
b. Hij is verbaasd over de eenvoud van het systeem
c. Zo lang de oorlog zelf niet als grap wordt beschouwd moet het volgens mij kunnen. De tv serie MASH kijk ik vaak en ik vind dat daarin duidelijk naar voren komt hoe erg oorlog is, terwijl er wel veel in gelachen wordt.
Opdracht 8 a. Ze gaan heel gemeen met de patienten om. Ze zijn haast sadistisch tegenover hen. b. Hij heeft, in tegenstelling tot anderen, een eigen mening. Hij gaat tegen de behandelaars in. c. Een behoorlijk grote rol, er wordt gewoonweg gediscrimineerd om de afkomst van de mensen. d. Gedeeltelijk; In de Amerikaanse maatschappij zijn ook etnische minderheden en wordt er ook gediscrimineerd, maar toch is een dergelijke inrichting niet helemaal te zien als miniatuurversie van de maatschappij.
Opdracht 10 a. Portnoys moeder is een overbezorgd persoon die commentaar heeft op alles buiten haar eigen wereld. b. De vader lijkt wel onderdanig aan de moeder en doet alles wat zijn vrouw dat hij moet doen (dit in ieder geval ten opzichte van de kinderen). c. Portnoy wordt helemaal gek van het gezeur van zijn moeder. Niets lijkt van hemzelf, hij mag niets zelf bepalen. d. Ik ben het eens met deze kritiek. De Joodse moeder wordt afgeschilderd als iemand die meer zeurt als de rest.
Opdracht 11 a. Naar mijn idee heeft dit gedicht weinig met mij te maken. b. Hij heeft het idee dat de wereld van hem is, door hem gemaakt. Alsof hij de baas van alles is. c. Ik vind het een heel apart gedicht. Ik kan het niet bepaald mooi vinden. Het is niet echt een gevoel dat ik kan beschrijven. d. Ik ben het met de critici eens. De manier waarop de havik denkt heeft inderdaad veel weg van een dictator.
Opdracht 13 a. ‘Bends low, comes up twenty years ago.’ b. De eigenschappen die Heaney bewondert zijn het volharen en doorgaan in de zware arbeid. c. Hij bedoelt daarmee dat hij die zware arbeid niet zal verrichten. d. Dat hij zal spitten met zijn pen die zo comfortabel zal een geweer in zijn hand ligt.
Opdracht 14
a. Een huisvrouw
b. Een man
c. Omdat de huisvrouw geen emoties mag tonen, geen cariire mag maken, als het ware geen gevoel mag hebben. Niet een eigen persoonlijkheid heeft.
d. Ze werkt hard en is de steun en toeverlaat van de man.
e. Het is te eenzijdig. Het leven van een huisvrouw hoeft echt niet zo deprimerend te zijn. Er zit te veel zelfbeklag in.
Opdracht 16 a. We leven in een gewelddadige wereld. b. Die kan verbeterd worden door je eigen normen en waarden te vormen en je van jezelf bewust te raken. c. Ik denk dat beiden erg belangrijk zijn (voor de tekstschrijvers en voordrachtgevers). Maar uiteindelijk gaat het denk ik toch om de inhoud en die wordt toch vaak wel bepaald door de tekst. De voordracht voegt hier wel iets aan toe maar verandert de inhoud niet. Je kunt een de voordracht van een stuk daarentegen wel helemaal fantastisch vinden en het niet eens zijn met de tekst. Het is dus niet helemaal fair.
Opdracht 18 Dit is een stelling die lang niet altijd op gaat, er zijn zangers genoeg die over weinig meer kunnen zingen over liefdesverdriet enzo. Er zijn echter ook genoeg zangers en bandjes die wel verwoorden wat de jongeren denken. Neem nu bijvoorbeeld ‘Zinloos’ van lange Frans en baas B . Een heleboel jongeren vragen zich af waar al dat zinloos geweld voor nodig is. Dat wordt hier toch wel duidelijk naar voren gebracht, daarom heb ik deze songtekst ook hieronder weergegeven. Muziek is heel belangrijk voor jongeren, het is een manier om hun stijl en hun manier van denken naar voren te brengen. Door de muziek heen klinkt hun mening.
Lange Frans en Baas B. - Zinloos
Daniäl van Cottem
Bracht z\'n chick naar het station
En hoe de fuck kon hij nou weten
dat z\'n einde daar begon
Hij kreeg een klap voor z\'n kop
hij keek niet om en hield z\'n mond
Tot ie de volgende ochtend
met hersenletsel opstond
Z\'n pa vond
dat het tijd werd voor het ziekenhuis
Ik freakte als een gek
toen ik het zag op de buis
Die ene klap dat was de fatale,
hij zou het einde van de dag niet meer halen
Joes Kloppenburg
Hij ging uit in onze hoofdstad
Amsterdam, vrijdagavond, dat beloofd wat
Is wat hij dacht
maar die nacht bracht wat anders mee
Zag een gevecht
aan het einde van een lange steeg
Was niet het type dat zweeg
Waardoor hij zo veranderde,
in het type dat de klappen kreeg
Kwam in het nauw,
werd getrapt en zegt ie wat ie wou
Het allerlaatste wat ie schreeuwde dat was kappen nou
Refrein 2x
Hoeveel moeten er nog komen
Hoeveel moeten er nog gaan
Wie waren deze helden
We doen het hier in jullie naam
Meindert Tjoelkert
Probeert een fiets van de gracht te redden
Om maar es effe iets te zeggen
En of het nodig was, de daders vonden van wel
Ze pakten daarna nog een biertje en z\'n grafsteen speld
Omdat ik de moed had om er wat van te zeggen
Was hij wel veilig kan iemand mij dit uitleggen
Want waarom zien we al die woede
Ik kwam alleen maar op voor het goede
Renee Steegmans
Deed zijn dagelijkse boodschappen
Hij kon niet weten
dat ze hem zouden doodtrappen
Riep twee drollen op een brommer tot de orde
Waardoor hij zelf nu
het slachtoffer zou worden
Vroeg om respect
ging gestrekt en werd afgebekt
En met een helm werd er vet op hem in gemept
Das niet correct
is wat men zegt dat is zeker waar
Waar zijn die mensen van ik stond erbij en keek ernaar
Rrefrein 2x
Hoeveel moeten er nog komen
Hoeveel moeten er nog gaan
Wie waren deze helden
We doen het hier in jullie naam
De lijst is lang God allemachtig
Met Kevin Duinmeijer sinds augustus 83
In de trend van het moment
is nog killer en kouder
En de angst en de haat zijn vertrouwder
Ligt het aan ons zelf
of ligt het aan het lot
Kijken we naar boven richten we tot God
Weer een stille tocht weer iemand kapot
En schieten op de deur
van een disco is geen sport
Nou ik heb meer gemeen met de slachtoffers dan de daders
Dus deze is voor hun moeders en vaders
Hun broeders en zusters
die niet meer kunnen rusten
En hopelijk maken we iemand bewuster
Verkeerde tijd en een verkeerde plek
Is dat de juiste situatie voor de juiste gek
Nou check jezelf en verdedig je grenzen
Want aan het eind van de dag
zijn we allemaal mensen
Refrein 2x
Hoeveel moeten er nog komen
Hoeveel moeten er nog gaan
Wie waren deze helden
We doen het hier in jullie naam
Provided by Songteksten.com
Opdracht 19
a. De negers die in de ghetto´s leven. Ze leven een vrij doelloos leven. Ze hangen een beetje rond in de Poolhal. En veel nuttigs is er niet aan hun leven.
b. Elke zin eindigt met ´we` als aanzet voor de volgende zin. Alleen bij de laatste zin niet daar wordt gewoon geeindigd met ´die soon´ en dat is het.
c. Rap
d. Het gedicht komt kortaf over. Er is toch niks aan te doen, het is nou eenmaal zo, dus zeur er niet meer over.
Opdracht 20 a. Het verschil is dat Rosencrantz erg onzeker van zichzelf is terwijl Guildenstern wast zekerder en besluitvaster is. b. Via een cirkelredenering. c. In het begin kan het wel grappig zijn maar ik denk dat het uiteindelijk heel vervelend kan gaan worden. Je hebt op een gegeven moment het soort grap wel gezien en wilt wat anders.
Opdracht 21 a. Het is absoluut geen ´normale´ situatie. Ze halen werkelijkheid in schijn door elkaar. b. Door het woordje ´always´, even over de helft van de tekst. Bovendien is het ook op te maken uit de tekst die boven het stukje stond. c. Ik vind van wel. Doordat er elke keer een pauze wordt aangegeven met … leest het echt zoals je het zegt. d. Ruziënde stellen zijn vermakelijk op tv. Helemaal als in een tv serie twee mensen altijd ruzie hebben, dan ga je er gewoon op wachten. In de serie oppassen (is nu niet meer op tv) speelden bijvoorbeeld een broer en zus (Rik en Anna) die, zeker in het begin van de serie, elke aflevering wel ruzie hadden om de meest onbenullige dingen.
Opdracht 24 a. Angela Carter, The Magic Shop. Ik een stukje van gelezen en ik vond dat wel aardig. Alles loopt door elkaar en ik vind dat hier heel leuk gedaan. Verder ken ik geen werken van haar. b. Ik vind het wel leuk om de wereld van vroeger door de ogen van een vrouw of een kind te zien. c. Nee, niet alles mocht in die tijd. Toch zou ik die tijd wel meegemaakt willen hebben. Het komt mij over als een zeer bewogen tijd. Ik had wel willen ervaren wat die veranderingen voor een uitwerking op mij als individu gehad zouden hebben. d. Ik vind die golden oldies juist wel wat hebben. Sommige muziek (bijvoorbeeld rock ’n roll) spreekt mij echt aan en dat luister ik ook gerust. e. Om eerlijk te zijn niet echt.
REACTIES
1 seconde geleden