Oorlog en vrede

Geschiedenis
Module 2: Oorlog en vrede
Aantekeningen

Oorzaken voor het uitbreken van WO1 waren: 1. het bestaan van bondgenootschappen die konden zorgen voor veiligheid maar ook voor overmoed
Triple Alliantie tegenover de Triple Entente
2. Het opkomende imperialisme (=streven naar uitbreiding van je land) dat er voor zorgde dat westerse landen met elkaar in conflict kwamen in Afrika en Azië. 3. Het militarisme (= het overheerlijken van het leger, wapentuig en legerleiding) dat er voor kon zorgen dat het land sterk was. 4. Het opkomende nationalisme dat zich op 2 manieren kon uiten: a. het streven van een natie (=volk) naar een eigen staat dat gebeurde met vele nationaliteiten in het Oostenrijkse Keizerrijk
b. de gedachte dat de eigen natie niet ANDERS is dan andere naties maar BETER dat deed onder andere Rusland dat voor zijn grootheid streefde naar een warme haven

In de zomer van 1914 werd de troonopvolger van het keizerrijk Oostenrijk vermoord en daarna brak de oorlog uit waaraan vele landen gingen meedoen:

Oostenrijk  Servië + + 2
Duitsland Rusland Frankrijk + 5
Turkije België + 6
Engeland ------------- * 7 Italië(door landbeloving) Gaan in 1915 meedoen + de arabieren * niet met Duitsland + Oostenrijk omdat ze zelf zijn begonnen.

In 1917 kwam het keerpunt omdat: 1. de VS gingen meedoen nadat Duitsland een onbeperkte duikbotenoorlog had afgekondigd
2. de Sovjet-Unie stopte en met Duitsland de vrede van Brest-Litovsk sloot.

Op 11 november 1918 werd de wapenstilstand gesloten.

Hfdst. 1
1. Oorzaken van WO1 (4)  (1871-1914) + aanleiding 1914
2. Ontstaan WO1 en verloop 1914-1918 ---1916: slag bij verduin ---1917: keerpunt

Hfdst. 2 Versaille A. Gevolgen van WO1 waren: 1. er kwamen meer aanhangers van het pacifisme (=streven naar vrede) waardoor democratische landen steeds meer kozen voor een verdedigende opstelling (bijv. in Frankrijk via de Maginot Linie) 2. sommige landen waren bang en gingen toegeven aan dreigende aggressors (=Appeasement politiek van Engeland) 3. In de kolonies hadden de mensen zichzelf moeten besturen/redden en daarom kwam er nu een onafhankelijkheidsstreven op gang. (bijv. in Brits-Indië onder leiding van Ghandi)

B. In Versaille werd de vrede met Duitsland geregeld Opgesteld door: - Clemenceauwilde Duitsland hard straffen - Lloyd Georgewilde Duitsland niet te zwaar straffen in het kader van de Balance of Power. - Wilsonhad in een redevoering (de 14 punten) ideeën over zelfbeschikkingsrecht (iedere natie een eigen staat geven) en de oprichting van een Volkenbond (die moest zeggen dat de vrede bewaart bleef) gelanceerd. MAAR: de VS koos zelf voor isolationisme. Vrede van Versaille voor Duitsland (noemt men daar Diktat von Versaille) 1. Duitsland verloor vele gebieden
2. Het Saargebied met vele kolen en ijzerertsmijnen kwam tot 1935 in handen van Frankrijk. 3. Het Rijnland werd tot 50 km ten oosten van de Rijn gedemilitariseerd. 4. Duitsland moest herstelbetalingen doen. 5. Duitsland werd ontwapend tot 100.000 soldaten (geen luchtmacht en geen vloot). 6. Er ontstond een nieuwe staat Polen. 7. Duitsland mocht nooit meer samenwerken met Oostenrijk.

C. Er kwam ook een vrede met Oostenrijk dat Tsjechië-Slowakije en Joegoslavië verloor en als nieuwe staten zag ontstaanook Hongarije werd zelfstandig.

D. Een vrede met Turkije zorgde ervoor dat Turkije alleen maar Klein-Azië behield met Ankara als nieuwe hoofdstad de oude heersers werden verdreven door Mustafa Kemal, die er een seculiere staat van maakte= staat waar de godsdienst geen rol speelt.

E. De nieuwe Sovjet-Unie werd kleiner dan het vroegere Rusland: -Estland, Letland en Litouwen werden zelfstandig -De nieuwe staat Polen ontstond.

Zo was er een Cordon Sanitair tegenover de vijandige communistische Sovjet-Unie.

F. De Duitse geschiedenis na WO1 op weg naar WO2 is te verdelen in 3 perioden: 1. De periode 1919-1923een periode waarin het heel slecht ging met Duitsland en Duitsland machteloos was

Daarom: -zocht het eerst contact met de ook door het westen gewantrouwde Sovjet-Unie en sloot het verdrag van Rapollo in 1922:  SU en Duitsland gingen economisch samenwerken  (Geheim) Duitsland zou het rode leger gaan trainen en een wapenfabriek mogen bouwen -liet het in 1923 op een financiële ineenstorting komen na de Franse bezetting van het Ruhrgebied

De VS lostte de crisis op door het Dawesplan  er kwam een nieuwe munt  duitsland kreeg kortlopende leningen van de VS

2. de periode 1924-1929 werd een periode waarin het beter ging met Duitsland dankzij het Dawesplan en daarom ging duitsland nu meewerken met het westen=Erfüllungspolitik
Dat bleek bij: a. Het verdrag van Locarno (1925) met als inhoud: -definitieve erkenning van de westgrens van Duitsland -voorlopige erkenning van de oostgrens van Duitsland
b. Door het tekenen van het Briand-Kelloggpart in 1928 waarmee oorlog buiten de wet werd geplaatst
c. In 1926 mocht Duitsland lid worden van de Volkenbond

3. De periode na 1929MAAR in 1929 brak de wereldcrisis uit

In 1933 werd Hitler rijkskanselier en daarna maakte hij van Duitsland een totalitaire staat die het Verdrag van Versaille bewust kapot maakte.

In de buitenlandse politiek ging hij over op een politiek van bluf en chantage wat hij durfde dankzij de westerse aarzelingen bij de oorlog tussen Italië en Ethiopië en het binnentrekken van het Rijnland.

Daarbij (bluf en chantage) wist hij ook nog 2 bondgenoten te vinden in 1936: -Italië via de As Rome-Berlijn -Japan via het Anti-Komintern verdrag

Hoofdstuk 3 Opnieuw oorlog

Hitler leerde in de jaren 1935 en 1936 dat het Westen bang was voor een grote oorlog.

Dat bleek bij: -de militaire bezetting van het Rijnland in 1936 -het begin van de Spaanse Burgeroorlog waar Engeland en Frankrijk geen hulp boden aan de Spaanse regeringalleen vrijwilligers in Internationale Brigades kwamen.

Steeds reageerden Engeland en Frankrijk met de Appeasementpolitiek.

Na 1937 ging Hitler werk maken van zijn Heim ins Reich politiekl (=alle Duitssprekenden in Duitsland) want:  In maart 1938 realiseerde hij de Anschluss (=de aansluiting van Oostenrijk bij Duitsland)  In september 1938 kreeg hij het sudetengebied na een conferentie te Munchen met Chamberlain, Daladier, Mussoline en Hitler maar zonder Stalin die kwaad was.  In maart 1939 pakte Hitler de rest van Tsjechië-Slowakije waarna Engeland de Appeasementpolitiek verliet en overgang op de garantiepolitiek (=Poolse grens garanderen).  De kwade Stalin zocht nu zijn eigen weg en sloot in augustus 1939 het Niet-Aanvalsverdrag met Hitler.  Toen durfde Hitler op 1 september 1939 Polen aan te vallen waarna Engeland en Frankrijk op 3 september 1939 de oorlog verklaarden aan Duitsland: begin WO2.