Module 7

Module 7 Hoofdstuk 1

1914: Frans Ferdinand (Kroon prins Oostenrijk - Hongarije) word vermoord door Princip.

Paragraaf 1 De moordenaar Princip was als jonge Servische nationalist (=Voorstander van een onafhankelijke Groot- Servië = Servië met grote delen van O-H) een voorstanden van Groot- Servië. De regering in Wenen verdacht Servië van hulp aan de nationalisten binnen O-H. Servië werd echter politiek gesteund door Rusland. Daarom zocht Wenen contact bij de Duitse keizer Wilhelm II samen stonden ze sterker. Willhelm gaf Wenen een “blanco cheque”. Rusland zocht ondertussen ook hulp bij Frankrijk. Parijs gad Rusland ook een blanco cheque. Willhelm II verklaarde Rusland de oorlog nadat zij een gemobiliseerd leger weigerde op te ruimen. Omdat Wilhelm dacht dat Frankrijk meteen mee zou helpen met de Russen verklaarde hij hun ook de oorlog. O-H en Duitsland de centralen (= Bondgenootschap tijdens de eerste wereldoorlog van O-H, Duitsland en andere landen dat vocht tegen de geallieerden.) voerden oorlog met de geallieerden (= bondgenootschap tijdens de eerste wereldoorlog van Frankrijk, Rusland, Engeland en andere landen dat vocht tegen de centrale. België had van Engeland de garantie gekregen dat het geholpen zou worden bij een vijandige aanval. London verklaarde Berlijn de oorlog. Er werd nu op meerdere fronten strijd geleverd. De russen drongen oost Pruisen binnen. In het westen vochten Duitse troepen met het Belgische en Franse leger en de te hulp gesnelde Engelsen.

Paragraaf 2 Duitsland speelde in die tijd geen rol van betekenis op het Europese toneel die kwam doordat het eeuwenlang een politiek versplinterd land was. Het viel uiteen in tientallen vorstendommen en onafhankelijke steden. Dit veranderde in 1870 begon het koninkrijk Pruisen (een van de Duitse staten) een oorlog tegen Frankrijk. Een jaar later al was Frankrijk verslagen en werd in Versailles de vrede getekend. Dit heeft er toe geleid dat andere Duitse staten zich bij Pruisen aansloten. Wilhelm II werd uitgeroepen tot kaiser van het Deatsche Reich. Dit tweede Duitse rijk werd gezien als Frankrijk moest in versaille meer nederlagen ondergaan waaronder Elzas-Lotharingen. (waar ook kolen en ijzermijnen lagen.) In de jaren na de eenwording bouwde het nieuwe Duitse keizerrijk (= Werd gesticht in 1870 in versaille en werd opgeheven in 1918 het was de opvolger van het middeleeuwse Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie.) aan industrie, een vloot, en een leger. In 1865 was de staalproductie van Duitsland nog maar 50 procent van die van Frankrijk. In 1900 produceerde Duitsland al twee keer zoveel staal als Engeland en Frankrijk samen. Engeland en Frankrijk schrokken van deze cijfers omdat staal onmisbaar was voor de opbouw van leger en vloot. In 1882 kwam de Triple alliantie (=diplomatiek verbond dat in 1882 werd gesloten tussen Duitsland Oostenrijk Hongarije en Italië.) tot stand. Nu Duitsland economisch steeds machtiger werd, eiste de keizer ook een plaatsje op in de wereldpolitiek net zoals Engeland en Frankrijk. Frankrijk zocht een bongenoot in Oost-Europa en sloot dan ook in 1894 een verbond met de Rusen. Duitsland moest hierdoor rekening houden met een tweefronten- oorlog.(= Een oorlog die door een land aan twee fronten tegelijk wordt uitgevochten. Engeland was erop gebrand in Europa een machtsevenwicht, (=Toestand waarbij de machtsverhouding tussen de mogendheden in balans zijn), een belance of power (=zie machtsevenwicht) te laten beslaat. Zolang dat het geval was grepen de Engelsen niet in maar hielden vast aan hun splendid isolation. (= politiek van Engeland om zich afzijdig te houden van Europese zaken). Maar toen Duitsland overging tot het bouwen van een grote handelsvloot en marine, besloot Londen ook toe te treden tot een coalitie van Landen. In 1907 ontstond zo de tegenhanger van de Triple Alliantie, de triple entente (=diplomatiek verbond dat in 1907 werd gesloten tussen Frankrijk, Engeland en Rusland.) Een het eind van de 18e eeuw gebruikten Engelsen fabrikanten voor het eerst een stoommachine. De industriële revolutie was begonnen de eigen bevolking was al gauw onvoldoende als afzetmarkt. Steeds meer landen werden economisch afhankelijk van elkaar. Steeds meet Europese landen veroverden gebieden buiten Europa en stichtten zo wereldrijken imperia. De economische concurrentie en dit moderne imperialisme (= Streven van geïndustrialiseerde landen naar een wereldrijk door koloniën te vormen) was natuurlijk niet bevorderlijk voor de onderlinge verhoudingen. De nationale tegenstellingen werden nog groter vanwege de race om de koloniën. De tegenstellingen wakkerde een wapenwedloop aan. Zo werd de tweede helft van de 19e eeuw die van het nationalisme en militarisme. Nooit tevoren onderhielden de grote Europese mogendheden de grote legers als in het begin van de twintigste eeuw. De bondgenootschappen zorgde aan de ene kant voor een machtsevenwicht (alle grote Europese mogendheden er in zaten), aan de andere kant kon er ook zo een oorlog ontstaan.

Paragraaf 3 Met de moord (1914) op kroonprins van O-H Franz Ferdinand was er een begin gemaakt aan de eerste wereldoorlog. De Balkan werd aan er begin van de twintigste eeuw beheerst door het Russische tsarenrijk het Ottomaanse of Turkse rijk en O-H. Het waren veelvolkerenstaten. (= Staten waarin een aantal volkeren zijn samengebracht) Op de Balkan bestonden kleinere onafhankelijke landen: Griekenland, Roemenië, Bulgarije en Servië. Turkije en O-H kampten hierdoor dan ook met een nationaliteitenprobleem. (= Het probleem dat een bepaald volk niet meer bij de staat wil horen maar onafhankelijk wil zijn.) Volkeren in beide rijken wilden onafhankelijkheid en vaak ook aansluiting bij die kleinere zelfstandige staten in de regio. De sterkste groep was die van de Slavische nationalisten: Serviërs, Bosniërs en Kroaten. Rusland had nog meer belangen in het Balkan gebied. De Bosporus en de Dardanellen geven toegang tot de Russische havens aan de zwarte zee. Dat zijn warme havens vriezen s winters niet dicht. Na de moord op Franz Ferdinand was O-H van plan om Servië de les te lezen. Omdat Rusland de bondgenootschap van Servië was vroeg O-H Duitsland van te voren om steun.

Paragraaf 4 In de nacht van 4 op 5 augustus 1914 vielen Duitse legers België binnen op weg naar Frankrijk. Volgens het von schlieffen-plan (=Duits aanvalplan dat erin voorzag dat Duitsland eerst met landen in west europa en vervolgens met die in oost europa afrekende om zo een twee frontenoorlog te vermijden) zou Duitsland eerst afrekenen met Frankrijk en daarna met Rusland. Het Turkse rijk had zich uit angst voor Russisch opdringen al aangesloten bij de centrale. De franse legercommandant Joffre startte zelfs met hulp van Belgen en Engelsen een tegenoffensief (= tegenaanval) aan de Marne in Noord Frankrijk en de IJzer in zuidwest Vlaanderen. De legers waaierden uit over een breed front dat uiteindelijk van de Elzas tot in Zuid Vlaanderen liep. Aan beide zijden van de frontlinie groeven de militairen een uitgebreid stelsel van loopgraven. De traditionele offensieve tactiek (=militair plan gericht op aanvallen.) van de stormaanval die telkens toegepast werd door de officieren uit de Napoleons tijd, werkte dus niet meer. De mitrailleur zorgde ervoor dat er elke keer als de soldaten zon aanval ondernamen onnoemelijk veel slachtoffers vielen. De slag om Somme zou in totaal bijna vier maanden duren kostte 1100000 mensen het leven en leverde voor beide partijen enige terrein winst op. Het leven in de loopgraven had levens lange gevolgen voor de overlevenden. Lichamelijke verwondingen die tot invaliditeit leidden maar ook trauma’s. De Britten zetten nu hun machtige oorlogsvloot in om de Duitse havens te blokkeren. De Duitsers beantwoordden de blokkade me aanvallen op Engelse schepen en hun onderzeeërs omsingelde de Britse eilanden/ Toen het Engelse passagiersschip voor de Ierse kust werd getorpedeerd (was geladen met Amerikaanse munitie voor de geallieerde legers en had o.a Amerikaanse passagiers aan boord) waarschuwde de Amerikaanse regering de Duitsers zo krachtig dat ze de onderzeebootoorlog tot januari 1917 op een laag pitje zetten

Paragraaf 5 Italië was ook lid van de triple antente maar had zich tot nu toe neutraal opgesteld. De geallieerden beloofden Italië Oostenrijk-Hongaarse gebieden aan de adriatische zee. In mei 1915 opende Italië een nieuw front in het zuiden tegen de Oostenrijkers. Engelsen diplomaten stoken Arabisch sprekende volkeren in dit gebied op om in opstand te komen tegen de Turkse sultan. En Arabieren werd zelfs een Arabisch rijk beloofd in het gebied dat Engeland en frankrijk net in het geheim verdeeld hadden. Ook de zionisten die een joodse staat in Palestina wilden stichten werd een tehuis beloofd. De gezamenlijke inspanning van de geallieerden en opstandelingen was desastreus voor het Turkse rijk. In 1917 brak in Rusland een revolutie uit. Tsaar Nicolaas II werd afgezet/ De nieuwe communistische machthebber Lenin sloor in maart 1918 de vrede van Brest-Litovsk. (=Vrede gesloten tussen Rusland en Duitsland eerst met landen in West Europa en vervolgens met die in Oost Europa afrekende om zo een tweefronten oorlog te vermijden.) Begin 1917 kondigde de Duitse legerleiding een onbeperkte duikbootoorlog (=Duikboten vallen elk schip aan waarvan vermoed wordt dat het voor de vijand vaart) af. De onderzeeërs gingen nu ook Amerikaanse schepen torpederen. De dood van vele Amerikaanse schepelingen leidde tot een omslag in de publieke opinie van de VS en het congres besloot in maart 1917 tot oorlog.

Module 7 Hoofdstuk 2

Rusland was communistisch geworden. Oostenrijk Hongarije viel uit elkaar en Duitsland was vernietigend verslagen.

Paragraaf 1 De opinie over de oorlog was sterk veranderd. Ze streefde naar een wereld waar oorlog verbannen was, weigerde militaire dienst en noemde zich pacifisten. (Streven naar vermijden van oorlog door principieel geen wapens te gebruiken.) Frankrijk en Engeland zijn parlementaire democratieën en daar drong de anti oorloogstemming door in de politiek van die landen. Gevolg: Frankrijk en Engeland hadden gekozen voor een verdedigende strategie. Engelands politiek werd en een van toegeven, van appeasement. De WO I bracht een gevoelige klap toe aan het prestige van de westerse landen in Afrika en Azië en stimuleerde het nationalisme daar.

Paragraaf 2 Om de zaak af te handelen met de verliezers, de Centrale, werden in en rond Parijs een aantal conferenties gehouden. Bij de vrede van versailles (= vrede die een einde maakte aan de eerste wereldoorlog) ging het om Duitsland. De Amerikaanse (idealistische) president Wilson meende dat als elke land democratisch werd, het recht op zelfbeschikking van elk volk erkende werd, als alle Europese landen onderlinge verdragen sloten en als er een volksbond (= internationale organisatie (1919) die de oorlogsdreiging tussen landen via onderhandelingen weg moest nemen) werd gesticht die kon optreden als scheidsrechter dat dan de oorlog voorgoed kon worden uitgebannen. De president had zijn vredesprogramma al tijdens de oorlog vastgelegd in zijn veertien punten. (= principeprogramma van de Amerikaanse president Wilson voor de inrichting van de wereld na afloop van de eerste wereld oorlog) Zelfbeschikking en democratisch waren daar de belangrijkste van. Amerika was volgens hem ook aan de oorlog mee gaan doen “to make the world safe for democracy” Wilson werd hierdoor als een te grote idealist gezien. Het congres wilde bemoeienis met Europa niet doorzetten en hielden zich vast aan de politiek van het isolationisme. (= politiek van de VS om zich zo min mogelijk met Europese zaken te bemoeien.) Duitsland raakte bij de vrede van versailles belangrijke gebieden kwijt. Zoals Elzas Lotharingen dat ging terug naar Frankrijk het herrezen polen werd met een smalle strook land dwars door Pruisen de Poolse corridor (= Strook grond dwars door Oost Pruisen die polen toegang moest verschaffen tot de Oostzee.) met de Oostzee verbonden. De havenstand Danzig werd als een vrijhaven (= een havenstad die niet onder de soevereiniteit van een bepaalde staat valt) losgemaakt uit Duitsland. Het hoger gelegen en daardoor militair-strategisch belangrijk gedeelte van de Belgische Ardennen kwam België toe. Het Rijnland, een gedeelte van Duitsland dat grenst aan Frankrijk moest worden gedemilitariseerd. (= alle militaire troepen weghalen uit een gebied en bunkers en forten slopen) Duitsland moest nog jarenlang goud betalen, een herstelbetaling (= schadevergoedingen die betaald moesten worden door landen die de schuld kregen van de eerste wereldoorlog)voor de aangericht verwoestingen. In het verdrag stond ook geschreven dat Duitsland de schuldige was van de eerste wereldoorlog. De Duitse regering, de regering van de republiek van weinmar (=staatsvorm van Duitsland tussen 1918 en 1933) mocht niet onderhandelen maar alleen een handtekening zetten onder het resultaat. Ook met de andere verliezers (Turkije en O-H) werd vrede gesloten. Er kwam een einde aan beide veelvolkerenstaten. In Oost-Europa leidde dat tot nieuwe landen zoals Hongarije, Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije (=Land bestaande uit het huidige Tsjechië en Slowakije opgericht na de eerste wereldoorlog en uiteengevallen begin jaren negentig. Werd door de tweede wereldoorlog communistisch) en Joegoslavië. (= Land bestaande uit het huidige Bosnië Kroatië en kleine Joegoslavië of Servië. Ontstaan na de eerste wereldoorlog en door de tweede wereldoorlog communistisch geworden. Uiteengevallen na de burgeroorlog van begin jaren negentig.) Het Turkse rijk raakte alle gebieden in het midden oosten kwijt en er bleef een kleine Turkse republiek over, Turkije was de eerste seculiere staat. (= staat waarin kerk en staat gescheiden zijn en religieuze leiders niet automatisch ook de politieke leiders zijn.) Langs de Oostzee waren Estland, Letland en Litouwen ontstaan. Ook de wedergeboorte van Polen was aan de eerste wereldoorlog te danken. Polen was aan het einde van de 18e eeuw van de landkaart verdwenen. Maar de kans op een zelfstandig Polen werd groter toen Wilson zijn recht op zelfbeschikking voor ieder volk in zijn veertien punten opnam. Maar de doorslag was dat het voor de west Europese landen van levensbelang was om sterke pro-westerse staten te stichten langs de grens van de nieuwe communistische Sovjet-Unie. Polen vormde net als Tsjecho-Slowakije een soort buffer ook wel een cordon sanitaire (= Rij van lande die samenwerken om een groot buurland in bedwang te houden.) genoemd.

Paragraaf 3 Duitsland ging samenwerken met het ander zwarte schaap in de internationale politiek Sovjet-Rusland. De USSR was niet alleen weinig geliefd vanwege het eenzijdige terugtrekken uit de oorlog maar ook vanwege het communistische systeem. In 1922 sloten de USSR en de Republikeinen van Weimar het verdrag van rapallo. (=) In deze Italiaanse stad spraken ze af dat Rusland Duitse goederen kon kopen en dar hield arbeiders en ondernemers aan het werk. In het geheim verhuurde Duitsland legerofficieren en technici om het rode leger te helpen opbouwen. Dankzij dit trainingswerk in Rusland kon Duitsland meer van zijn leger overeind houden dan versailles toestond. Hoe scherp de overwinnaars Duitsland in de gaten bleven hoden bleek wel uit de Franse bezettingen van het Ruhrgebied in 1923. Duitsland verrichtte volgens de Fransen niet genoeg herstelbetalingen. Een jaar lang moesten de Duitsers dulden dat Franse soldaten daar heer en meester waren en dat de Duitse kolen allemaal richring Frankrijk verdwenen. Uiteindelijk leidde dat tot een financiële crisis waardoor Duitsland helemaal moest stoppen met de herstelbetalingen. De VS grepen nu in en stelden in 1924 het Dawes-plan (=) op waarin een spreiding van betaling van oorlogsschulden door Duitsland was opgenomen. Amerikaanse bedrijven investeerde in de Duitse industrie en Duitsland mocht weer geld uit het buitenland lenen. Om iets terug te doen besloot de republiek van weimar over te gaan op een buitenlandse politiek waarin men zo goed al zo kwaad als het kon aan Versailles voldeed, de erfüllungspolitik. (=) Hierin past het verdrag van locarno (=) dat in 1925 werd gesloten. Duitsland erkende toen uit vrije wil de westgrenzen die waren vastgesteld in versailles en sprak met Frankrijk en Belgie af dat ze elkaars grenzen zouden respecteren. Het verdrag van Locarno bracht rust in de internationale verhoudingen. In 1926 mocht Duitsland volwaardig lid worden van de volkenbond. Eigenlijk vormt het Vv Locarno het bwijs dat Duitsland weer mee mocht doen in de internationale politiek en dat het bereid was de gevolgen van de nederlaag uit vrije wil te erkennen. Dat werd nog eens bezegeld door een ander verdrag: het brianskellogg-pact. (=) Hieraan namen veel landen deel die tijdens de eerste wereld oorlog nog tegenover elkaar stonden. Afgesproken werd dat oorlog als middel om conflicten te beslechten voortaan uitgebannen was. Het leek erop alsof de grote problemen opgelost waren en of Europa een vredige toekomst temoet ging. Tot het jaar 1933 aanbrak.

Paragraaf 4 In de nacht van 4 op 5 augustus 1914 vielen Duitse legers België binnen op weg naar Frankrijk. Volgens het von schlieffen-plan (=Duits aanvalplan dat erin voorzag dat Duitsland eerst met landen in west europa en vervolgens met die in oost europa afrekende om zo een twee frontenoorlog te vermijden) zou Duitsland eerst afrekenen met Frankrijk en daarna met Rusland. Het Turkse rijk had zich uit angst voor Russisch opdringen al aangesloten bij de centrale. De franse legercommandant Joffre startte zelfs met hulp van Belgen en Engelsen een tegenoffensief (= tegenaanval) aan de Marne in Noord Frankrijk en de IJzer in zuidwest Vlaanderen. De legers waaierden uit over een breed front dat uiteindelijk van de Elzas tot in Zuid Vlaanderen liep. Aan beide zijden van de frontlinie groeven de militairen een uitgebreid stelsel van loopgraven. De traditionele offensieve tactiek (=militair plan gericht op aanvallen.) van de stormaanval die telkens toegepast werd door de officieren uit de Napoleons tijd, werkte dus niet meer. De mitrailleur zorgde ervoor dat er elke keer als de soldaten zon aanval ondernamen onnoemelijk veel slachtoffers vielen. De slag om Somme zou in totaal bijna vier maanden duren kostte 1100000 mensen het leven en leverde voor beide partijen enige terrein winst op. Het leven in de loopgraven had levens lange gevolgen voor de overlevenden. Lichamelijke verwondingen die tot invaliditeit leidden maar ook trauma’s. De Britten zetten nu hun machtige oorlogsvloot in om de Duitse havens te blokkeren. De Duitsers beantwoordden de blokkade me aanvallen op Engelse schepen en hun onderzeeërs omsingelde de Britse eilanden/ Toen het Engelse passagiersschip voor de Ierse kust werd getorpedeerd (was geladen met Amerikaanse munitie voor de geallieerde legers en had o.a Amerikaanse passagiers aan boord) waarschuwde de Amerikaanse regering de Duitsers zo krachtig dat ze de onderzeebootoorlog tot januari 1917 op een laag pitje zetten.

Hoofdstuk 3

De Duitsers vielen dmv bommenwerpers etc. Spanje binnen dit was een voorval uit de de Spaanse burgeroorlog (Burgeroorlog tussen aanhangers van de democratische regering van Spanje en conservatieven krachten onder leiding van generaal Franco) van 1936-1940. Achteraf gezien was de Spaanse burgeroorlog een voorproefje van de Tweede Wereldoorlog. De fascisten en nationaal-socialisten steunden de opstandelingen van generaal Franco tegen de linkse democratische regering in Spanje.

Paragraaf 1 In Spanje zette het leger onder leiding van de conservatieve generaal Franco de linkse republikeinse regering af en ontstond er aan burgeroorlog die vier jaar zou duren. Een belangrijke reden voor deze staatsgreep was dat de republikeinse regering verschillende regio’s van Spanje autonomie wilde geven. Het leger was bang dat Spanje dan uiteen zou vallen. Bovendien had de regering allerlei maatregelen tegen de rooms katholieke kerk uitgevaardigd die Franco niet zinden. De kerk beheerste het hele leven en daaraan wilde de regering paal en perk stellen. Mussolini (dictator van Italië), Stalin en Hitler (dictator van Duitsland) steunden de nieuwe dictator net als vele vrijwilligers uit het buitenland. Zo vormden de internationale brigade. ( Brigade van het Spaanse leger tijdens de Spaanse leger tijdens de Spaanse Burgeroorlog waarin de vrijwilligers uit andere landen waren samengebracht) Engeland en Frankrijk aarzelden nog. Het paste in de appeasment poltiek (politiek gericht op het voorkomen van oorlog door steeds wat toe te geven aan de agressieve dictators als Hitler) van Engeland om samen met Parijs het initiatief te nemen tot een non-interventie Commissie. Italië en Duitsland bleven Franco helpen. Terwijl de steun van Stalin zich eigenlijk alleen beperkte tot de Spaanse communisten. Dat leverde het bizarre beeld op van strijdende Russische communisten en Duitse en Italiaanse fascisten en nationaal-socialisten op Spaanse bodem. Toch bleef de Spaanse burgeroorlog een lokale burgeroorlog tussen democraten en conservatieven. Hitler had ook nu weer geleerd dat het mogelijk was om, zonder dat het echt tot oorlog kwam, van alles gedaan te krijgen in Europa. Hitler dacht hierdoor dat Frankrijk en Engeland misschien ook niet zou ingrijpen als hij oostenrijk, Tsjecho-Slowakije en Polen zou aanpakken. Oostenrijk was vrijwel helemaal Duits, In Tsjecho-Slowakije leefde een grote Duits minderheid Sudeten-Duitsers. (Duitssprekende minderheid in Sudetenland, een deel van het voormalige Tsjecho-Slowakije.) Ook polen kende een Duitse minderheid. Het werd Hitlers politiek om deze gebieden aan het Duitse rijk toe te voegen, zonder dat het tot een grote, Europese oorlog kwam op een moment dat het hem niet uitkwam. Een politiek die voortdurende test vormden van de appeasement-politiek. Dat het uiteindelijk uit zou lopen was voor Hitler al duidelijk. In geheime beraadslagingen met zijn generaals had hij al heel wat agressieve plannen uitgedokterd.

Paragraaf 2 Hitler richtte zijn pijlen eerst op oostenrijk, het land dat volgens het gedrag van versailles niet bij Duitsland mocht worden gevoegd. In 1934 schoten door Hitler opgestookte Oostenrijke nazi’s de conservatieven, katholieke dictator Dolfuss dood. Een door Duitsland geïnspireerde staatsgreep van de nazi’s mislukte echter en dat was vooral de danken aan mussolini hij gaf toen namelijk de voorkeur aan een buffer tussen de Duitse dictator en zijn eigen land. In 1938 was musollini alleen te komen staan door de kwestie Ethiopië en was de as Rome-Berlijn ontstaan en kon hij alle steun van hitler gebruiken. Mussolini had de Oostenrijkse premier Schuschnigg dan ook te kennen dat Hitler vrij was in zijn politiek ten opzichte van oostenrijk. Op 12 februari 1938 werd schuschnig uitgenodigd in Berchtesgaden voor een bespreking met hitler. Hitler intimideerde schuschnigg zo dat deze de oostenrijke nazi seys-Inquart tot minister van binnenlandse zaken benoemde waaronder de veiligheidspolitie viel. Schuschnigg werd vervolgens afgezet en de Oostenrijkse nazi’s grepen de macht. Engeland en Frankrijk protesteerde formeel maar hadden deze Anschluss (De aansluiting van Oostenrijk bij Duitsland. Dit was verboden volgens het verdrag van versailles maar werd door Hitler afgedwongen in 1938.) eigenlijk allang verwacht. Men (met name Groot Britannie) kon zich voorstellen dat Duitsers graag in één land wilde wonen. Wel waren door de anschluss velen voor het eerst de ogen geopend voor de ware aard van Hitlers politiek. Dreigen, afpersen, chanteren onder druk zetten, politieke moord, leugens en bedrog: dat waren nogal beangstigende strijdmiddelen. In de randgebieden in het westen van Tsjecho-Slowakije woonden drie miljoen Sudeten-Duitsers die in het begin van de jaren 30 22% van de bevolking en Tsjecho-Slowakije uitmaakten. Ze waren geboren in Oostenrijk Hongarije en bij de vrede van versailles opgenomen in het nieuwe land Tsjecho-Slowakije. Ze waren sinds 1918 nooit tevreden geweest met hun positie als Duitssprekende minderheid en klaagden voortdurend over discriminatie. Tsjecho-Slowakije was de enige parlementaire democratie in deze regio. Het land had een goed getraind leger, belangrijke wapenindustrieën, en in het westen waren sterke fortificaties tegen de Duitsers gebouwd. (uitgerekend in Sudeten-duits gebied.) In mei 1938 mobiliseerden de Tsjechen en gaven de USSR, Frankrijk en Engeland waarschuwingen af. Hitler gaf garanties dat hij niet binnen zou vallen, maar was vastbesloten in de herfst de Tsjechen wel aan te pakken. Engeland en Frankrijk waren bang geworden vanwege de plotselinge oorlogsgevaar en besloten voorzichtig aan te doen om oorlog te vermijden. De Tsjechen gaven onder druk van Engeland en Frankrijk regionale autonomie aan Sudeten-Duitsers. In september 1938 nodigde Hiler Daladier (frankrijk) Chamberlain en Mussolini voor de conferentie van Munchen (Vergadering van Duitsland, Frankrijk, Engeland en Italië in 1938 over Tsjecho-Slowakije) uit. Vreemd genoeg werden de USSR en Tsjecho-Slowakije zelf. Waarover het eigenlijk ging, niet uitgenodigd. Stalin geloofde in een complottheorie van Engeland en Frankrijk. Zij zouden samen met Hitler met Stalin afrekenen en daarna samen Hitler opruimen. Duitsland mocht Bohemen hebben. In maart 1939 marcheerde Hitler Tsjechië binnen en maakte er een Duitse protectoraat van. Vervolgens liet hij het Slowaakse nationalisme aanwakkeren. Slowakije verklaarde zich onafhankelijk. En kreeg een pro-Duits bestuur. Het was afgelopen met het enige communistische land in Oost-Europa.