H. 7; Oorlog en vrede (par. 1+3)

H7; Oorlog en Vrede (§1 à blz. 133-136 en §3 à blz. 144-155)

§1,1; De beperkte oorlog
- beperkte oorlog = een oorlog met allerlei beperkingen ( door afspraken, weersomstandigheden, feestdagen, enz.)
- boek Hugo de Groot: “Over ’t recht van oorlog en vrede” (1625)
- rechtvaardige oorlog = volgens Hugo de Groot is een oorlog rechtvaardig als er geen andere manieren zijn om een conflict op te lossen

§1,2; Oorlog als staatsmonopolie
- vanaf 175- gingen, i.p.v. vorstenhuizen, staten met elkaar oorlog voeren
- Nicolo Macchiavelli (1469-1527) = Florentijnse schrijver die in zijn boek oorlog zag als belang voor de staat
- Verschillen:
- vorstenhuizen à oorlog als hobby en met huurleger
- staten à oorlog als belang voor de staat (met zin voor iets) en met beroepsleger
- staatsmonopolie = in het belang van de staat

§1,3; De Franse Revolutie
- men wordt trotser op hun land, daarom ging men oorlog voeren om hun successen uit te breiden
- guerrillastrijders = mensen die buiten het leger om, oorlog voeren voor de staat
- De Franse Revolutie was de 1e oorlog met een grote verandering:
- vijanden zijn misdadigers
- krijgsgevangen moeten worden gedood
- dienstplicht = verplicht het leger in vanaf een bepaalde leeftijd

§1,4; De totale oorlog
- totale oorlog = door oorlog de vijand volledig vernietigen

§1,5; Het burgerlijk pacifisme
- pacifisme = streven naar behoud van vrede tussen volkeren en streven naar afwijzing van geweld (door bijv. de dienstplicht te weigeren)
- socialisme = vaak gelijk aan pacifisme
- een socialist is tegen de oorlog, maar wel voor het land. Probleem = tegen oorlog (wel vrede), maar als je vaderland een oorlog voert, moet je die dan steunen?

§1,6; Het internationale volkenrecht
- 1914 = 1e Wereldoorlog
- 1863 = Rode Kruisverdrag Genève
- 1914-1918 = staten sloten zich bij conventie aan en hielden zich aan afspraken
- 19-7 = Haagse Vredesconferentie
- 1899 = Internationaal Hof van Arbitrage opgericht
- de pogingen van vrede door afspraken te maken zijn slecht gelukt

§3,1,1; Vietnam, een Franse kolonie
- Frans Indo-China = 2e helft 19e eeuw

* plaatje Frans-Indo China *

- modern imperialisme (187-) = West-Europese landen gaan hun grondgebied uitbreiden door veroveringen over zee
- in Frans Indo-China werden de Franse regels en wetten ingevoerd, ze hielden geen rekening met de Vietnamese cultuur
- Ho Chi Minh = nationalist en wilde dubbele doelstelling:
- onafhankelijkheid
- sociale revolutie = verandering van de bezitsverhoudingen; rijker wat minder rijk, armen wat minder arm (grootgrondbezitters weg)
- reactionair = streef je naar het behoud van het oude, geen verandering

§3,1,2; De Eerste Onafhankelijkheidsoorlog 194--1945
- 194- = Japan in economische belang Vietnam
- 11 maart 194- = Fransen doen afstand van heel Indo-China
- Viet Minh = Vietnamese verzetsstrijders (vooral communisten) die direct begonnen met een strijd tegen de ‘Japanse imperialisten’
- 15 augustus 1945 = Vietnam in handen van de Viet Minh

§3,1,3; De Tweede Onafhankelijkheidsoorlog 1946-1954
- 24 november 1946 = na Franse bombardementen op Haiphong begon de Viet Minh weer een guerrillaoorlog
- 1954 = in de stad Dien Bien Phoe (noorden van Vietnam) ondergang van de Fransen

§3,2,1; De Koude oorlog
- Koude Oorlog (of ’t Oost-West conflict = ‘strijd’ tussen de VS en Rusland, er werd niet gevochten: alleen met woorden over en weer
- de conferentie van Yalta = Stalin, Roosevelt, Churchill
Naoorlogse toekomst van Europa
Samenwerking met Japan
- toezegging die de SU (Rusland) kreeg van Churchill en Roosevelt:
- er zou een keten van de vriendschappelijk staten langs de westgrens van de SU komen
- in alle bevrijde Midden-Europese landen zouden vrije verkiezen worden gehouden
- Truman doctrine = financiële, economische hulp om het communisme tegen te gaan
- Marshall-plan = communisten tegenhouden; economisch eigenbelang
- Containment Politiek = het indammen/tegenhouden van het communisme

§3,2,2: De Amerikaanse politiek in Zuidoost-Azië
- de Koude Oorlog speelde zich afhankelijk eerst alleen in Europa af
- 1949 = China communistisch
- domino theorie = door 1 land steeds meer landen communistisch (wilde Amerika tegengaan)
- Kruistocht tegen het ongeloof (gezegd door president Eisenhouwer, VS) = communisten tegenhouden

§3,2,3: De ZuidOost-Aziatische VerdragsOrganisatie (ZOAVO)
- september 1954 = oprichting ZOAVO, omdat Amerika bang was dat het communisme Azië in zijn greep zou krijgen
- Zuid-Vietnam geen lid van ZOAVO, maar Dulles (Amerikaanse minister van buitenlandse zaken) verklaarde dat het ook voor dat land gelde

§3,3: Opnieuw Vietnam: de conferentie van Genève 1954
- rede conferentie: de Fransen waren verslagen
- aanwezigen:
- Frankrijk
- de VS
- Groot-Brittannië
- de Sovjet-Unie
- China
- de 3 toekomstige staten van Indo-China : Laos, Cambodja en Vietnam
- afspraken:
- scheiding op de 17e breedte graad van Zuid- en Noord-Vietnam
- binnen 2 jaar vrije verkiezingen
- geen nieuwe troepen

* plaatje Vietnam *

3,4,1: De regering van Ngo Dinh Diem
- Noord-Vietnam = communistisch
- Zuid-Vietnam = pro-westers
- voor de VS 2 manieren om ‘de opmars van het communisme’ in Zuidoost-Azië tegen te gaan:
- Ho Chi Minh de verkiezingen te laten verliezen en Ngo Dinh Diem aan de macht helpen
- De verkiezingen niet door te laten gaan
- de laatste optie werd gekozen; was de makkelijkste
- Ngo Dinh Diem kwam aan de macht, door steun van:
- Amerika
- het leger
- grootgrondbezitters
- Katholieken (door de Fransen gekomen)
- geen steun van het gewone volk, die waren erg tegen (zijn zwakte)
- Diem was een dictator, oppositie werd de mond gesnoerd

§3,4,2: De landbouwpolitiek en haar gevolgen
- Diem verstoorde de Zuid-Vietnamese cultuur
- landbouwpolitiek funest (=rampzalig) door:
- landhervormingen ongedaan te maken
- zuiveringsacties = verwijderen van onbetrouwbare elementen (hier: communisten)
- Vietcong = guerrillagroepen van communistische Viet Minh-strijders die in 1954 waren achtergebleven in het Zuiden

§3,5: Verzet tegen Diem: Het Nationale Bevrijdingsfront (NLF)
- NLF = politieke tak van de Vietcong
- agrovilles = nieuwe steden van Diem en zijn Amerikaanse adviseurs waar boeren werden geconcentreerd en die makkelijke waren te controleren
- de agrovilles zorgde voor nog meer verzet van de boeren en dus de bevolking
- 1959/196- = verzet werd agressiever
- Diem’s leger werd gesteund door de Amerikanen
- VS drong aan op landbouwhervorming. Diem liet ze praten; november 1963 Diem vermoord door Zuid-Vietnamese generaals met instemming van de VS

§3,6: Een tussenbalans
- balans = hoe alles is gegaan
- nadat president Johnson aan de macht kwam na de moord op president Kennedy, steeds meer soldaten naar Vietnam = erg veel doden

§3,7: De beslissende escalatie
- president Johnson escaleert (= de oorlog breidde zich uit) na het Tonkin-incident
- Tonkin-incident = Tonkin plaatsje in Noord-Vietnam, vlakbij Haiphong. Zuid-Vietnam begon met een aanval op Noord-Vietnamese eilandjes. 2 augustus (3 dagen later) aanval op een torpedobootjager ‘Maddox’ (van VS) door 3 Noord-Vietnamese schepen
- Pentagon = ministerie van defensie in de VS
- Congres
- Senaat
- Huis van Afgevaardigde
- Johnson had ‘excuus’ nodig op Vietnam aan te vallen en oorlog te verklaren. Aanval op de ‘Maddox’ zorgde ervoor dat het Congres toestemde met de aanval
- begin 1965 = begin escalering door bombardementen

§3,8: Op weg naar een politieke oplossing
- Tet-offensief = was frustrerend voor VS omdat een paar plekken waar de VS de baas was, zoals steden, (hun sterkste punten) werd aangevallen en ingenomen door Vietnam
- Amerika reageerde op inneming met erg veel geweld en bombardementen
- steeds minder vertrouwen in het winnen van de oorlog

§3,9: President Nixon 1968-1975
- in 1968 volgde Nixon president Johnson op
- hij zag dat hij het anders moest doen: hij ging vietnamiseren = troepen terug laten trekken en de oorlog aan de Zuid-Vietnamesen overlaten met eventuele financiële steun van de VS
- na ‘vietnamisering’ toch 1 keer sterke aanval van Nixon (met kerst 1972) met 12 dagen lange bombardementen

§3,1-: De laatste fase 1973-1975
- op 23 januari 1973 wapenstilstand
- communisten toch aan de macht in Vietnam
- conclusie: oorlog had eigenlijk helemaal geen zin