Uitbreiding Schiphol

Onderzoeksopzet
De hoofdvraag in dit werkstuk is: Ø Hoe moet het verder met de uitbreiding van Schiphol? Op deze hoofdvraag ga ik antwoord geven door middel van 4 deelvragen: Ø Wat is de topografie van het onderzoeksgebied? Ø Wat zijn de bedachte uitbreidingsmogelijkheden voor Schiphol? Ø Zijn deze uitbreidingsmogelijkheden ook écht mogelijk? Zijn ze uit te voeren? Ø Wat zijn de voor- en nadelen van een uitbreiding van Schiphol?

In maart 1998 komt het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) tot de conclusie dat Schiphol op de bestaande plek niet kan groeien tot mainport zonder het milieu grote schade toe te brengen. Dus om een mainport te blijven moet Schiphol uitbreiden, maar om het milieu rond Schiphol niet (verder) te beschadigen, moet die uitbreiding ergens anders plaatsvinden. Voor die tijd waren er ook al onderzoeken gedaan naar nieuwe uitbreidingslocaties, maar meestal zonder succes. Uit die onderzoeken zijn wel hele verschillende uitkomsten gekomen, maar meestal kwam het op hetzelfde neer: Schiphol kan nog een vijfde en een zesde baan aanleggen, maar daarna moet er naar een andere oplossing worden gezocht. In dit werkstuk geef ik een ruim overzicht van alle mogelijkheden en waarom dat wel/niet een goed idee is om die bepaalde locatie te kiezen als een uitbreidingsplaats van Schiphol.

Wat is de topografie van het onderzoeksgebied? Schiphol ligt in de Noord-Oosthoek van de Haarlemmermeerpolder, wat vroeger het Haarlemmermeer was, ten zuiden van Amsterdam. In 1916 begon Schiphol als klein militair vliegveldje. Inmiddels is Schiphol uitgegroeid tot de grootste luchthaven van Nederland en is het ook nog eens een mainport, een knooppunt van internationale handelsstromen. Hoewel Schiphol al groot is, is uitbreiding noodzakelijk, wil Schiphol een mainport blijven. Maar omdat Schiphol zich in een dichtbebouwde omgeving bevindt, is uitbreiding alleen mogelijk op een andere locatie. Op de locatie waar Schiphol zich nu bevind is nog plaats voor een vijfde en eventueel nog een zesde baan. Maar twee nieuwe banen erbij is niet genoeg, om op internationaal niveau meet te kunnen blijven tellen is uitbreiding op een andere locatie noodzakelijk.

Schiphol is nu in het bezit van 4 banen: 1 De Kaagbaan
2 De Buitenveldertbaan
3 De Aalsmeerbaan
4 De Zwanenburgbaan

In de zomer van 1995 besloot de Tweede Kamer tot de aanleg van
een vijfde baan op Schiphol. Deze baan zou parallel aan de Zwanenburgbaan te komen liggen, op zo’n 1,5 kilometer afstand
en zou de ‘Bulderbaan’ (nummer 5) gaan heten. De vijfde baan
zou een lengte van ruim 3 kilometer krijgen. Een eventuele zesde baan zou parallel aan de Kaagbaan komen te liggen. De Bulderbaan zou in 2003 voltooid zijn.

Wat zijn de uitbreidingsmogelijkheden voor Schiphol? Het Nederlandse parlement heeft in 1995 ingestemd met de verdere uitbreiding van Schiphol tot 44 miljoen passagiers en 3,3 miljoen ton vracht met ca. 430 000 vliegtuigbewegingen in het jaar 2015. In verband met het milieu, bij zo’n uitbreiding van Schiphol’s activiteiten komt het milieu zwaar onder druk, heeft Schiphol in 1997 zelf een aantal plannen aangekondigd die de geplande groei mogelijk moeten maken.

Er zijn veel onderzoeken geweest, en nog bezig, naar mogelijkheden voor de uitbreiding van Schiphol. In het artikel hiernaast worden al drie, in zee gelegen, locaties voor uitbreidingsmogelijkheden genoemd.

Een vliegveld in het Markermeer
De eerste mogelijkheid is de aanleg van een nieuwe luchthaven op een eiland in het Markermeer. Deze zou dan tegenover Lelystad worden gebouwd en het is de bedoeling dat vracht- en chartervliegtuigen en vliegtuigen waarin veel passagiers zitten die moeten overstappen, hier landen. Dit plan wordt ook wel het ‘tandem-model’ genoemd.

Een kunstmatig eiland in de Noordzee, ten westen van Schiphol zelf
Het ‘Banen-op-afstand-model’ is weer een andere mogelijkheid. In dit plan wordt de aanleg van start- en landingsbanen op een eiland in de Noordzee genoemd. Dit eiland zou tien kilometer uit de kust van Zandvoort en Noordwijk liggen, en ten Westen van Schiphol. Jaarlijks zouden op dit eiland 493 000 vliegtuigen moeten starten en landen, vooral vluchten met veel overstappende passagiers, vracht- en vakantievluchten worden hiernaartoe verplaatst. Schiphol wordt dan een kleinere luchthaven, waar alleen nog maar lijnvluchten en vluchten met Nederland als begin- en eindbestemming zullen landen. Als verbinding met Schiphol zelf, het vasteland, wordt dan een grotendeels ondergrondse spoorlijn aangelegd. Om dit 2600 ha grote eiland te kunnen maken zouden 550 miljoen kubieke meter zand moeten worden opgespoten.

Tweede Maasvlakte
De derde mogelijkheid is het ‘Overloop-model’. Met het ‘Overloop-model’ wordt de aanleg van een overloopluchthaven op de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam bedoeld. Dit model is alleen bedoeld voor de afhandeling van vracht- en chartervluchten. De overstapfunctie blijft op Schiphol.

In alledrie van deze uitbreidingsmogelijkheden wordt rekening gehouden met een vijfde baan. Het staat ook al vast dat er een vijfde baan komt, in 2003 zou die voltooid zijn. Ook wordt er in deze plannen van uitgegaan dat de Aalsmeer- en de Buitenveldertbaan worden gesloten en dat er ‘s nachts niet meer wordt gevlogen. Dat zou al een heel stuk minder geluidsoverlast betekenen voor Amstelveen en Aalsmeer, die vlak bij die banen liggen. Bij een vliegveld in de Noordzee of in het Markermeer wordt er ook niet meer gebruik gemaakt van het in noordelijke richting opstijgen vanaf de Zwanenburgbaan, wat ook een stuk minder geluidsoverlast betekent voor inwoners van Zwanenburg.

Schiphol IJpoortSchiphol IJpoort is de naam van een schiereiland van 1400 hectare wat voor de kust van IJmuiden is gepland (dus vlakbij het plan van het kunstmatige eiland, eerder genoemd) Het vliegveld zou twee startbanen krijgen en zou met een ondergrondse trein in verbinding met het vasteland komen te staan. Samen met de Engelsen en Belgen een vliegveld in zee bouwenAls Schiphol echt geen andere keus heeft, is het van plan samen met de Engelsen en de Belgen een vliegveld in zee te bouwen. Dit vliegveld is bedoeld voor het transitoverkeer. Schiphol blijft wel in Nederland staan, maar in een afgeslankte vorm, voor bestemmingsverkeer. Alle ‘overstap’vliegtuigen worden naar het eiland verplaatst. Schiphol deelt zijn vliegveld dan wel met Engeland en België, maar Schiphol wil daarbij wel de hoofdrol blijven spelen.

Zijn deze uitbreidingsmogelijkheden ook écht mogelijk? Zijn ze uit te voeren?

Schiphol IJpoort
Het ministerie van Natuur en Milieu vindt dat er consequent moet worden opgetreden als het gaat om de uitbreiding van Schiphol. Áls er al nieuwe banen moeten worden aangelegd, dan moet dat minstens 20 kilometer uit de kust komen te liggen. Dit betekent dat Schiphol IJpoort niet te voltooien valt.

Tweede Maasvlakte
In december 1998 is al bekend gemaakt dat de Maasvlakte als uitbreidingslocatie is afgevallen; Vooral omdat er stemmen opgaan dat de Maasvlakte in eerste instantie als havengebied is gepland, dus voor havenbedrijven. Schiphol zelf ziet ook niet zo veel in een locatie die eigenlijk te verafgelegen is. Verder valt een tweede (of derde) Maasvlakte af, omdat een kunstmatig eiland voor de kust van Rotterdam gevaarlijke stromingen zou veroorzaken en bij sommige weersomstandigheden de haven onbereikbaar zou raken.

Een vliegveld in het Markermeer
Ook het idee van een vliegveld in het Markermeer wordt afgewezen in september 1997. Omdat er altijd zoveel vogels op en rond het meer te vinden zijn, is het risico van een botsing met een vogel te groot.

Samen met de Engelsen en Belgen een vliegveld in zee bouwen
Dit plan is misschien wel mogelijk, maar er is nog niet uitgebreid onderzoek naar gedaan. Ook is de kans klein dat Schiphol dit werkelijk van plan is, hun eigen streven is nog steeds een ‘eigen’ mainport.

Een vijfde baan
In 1994 koopt Milieudefensie stukken grond waar het ‘toekomstige’ Schiphol is gepland. Op de plaats waar de vijfde landingsbaan aangelegd moet worden planten ze bomen, het zogenaamde ‘Bulderbos’. In 2000 beginnen de problemen, Schiphol wil onteigenen, en biedt aan de bomen ergens anders te planten, maar Milieudefensie weigert. Schiphol stapt naar de rechter. Hoewel het van de vijfde baan, de Bulderbaan, al zeker is dat die er komt, is het dus al tegengewerkt.

Een kunstmatig eiland in de Noordzee
Het enige mogelijke bezwaar is de mogelijkheid van zware windstoten die het landen van vliegtuigen zou kunnen bemoeilijken. Op zee draaien de winden regelmatig, en bij een harde, onverwachte windstoot zou een vliegtuig uit balans kunnen raken en verongelukken in zee.

Er zitten wel goede ideeën tussen deze plannen. Mij lijkt een vliegveld in zee het meest geschikt. Misschien worden er nog wel andere mogelijkheden bedacht, maar volgens mij zijn er niet zoveel bezwaren tegen een vliegveld in de Noordzee, als hij maar ver genoeg uit de kust is. Op zee heeft niemand last van het geluid en de stank, maar er zouden misschien wel problemen kunnen ontstaan met de harde wind die op zee waait.

Wat zijn de voor- en nadelen van een uitbreiding van Schiphol?

Je hebt voor- en nadelen bij de uitbreiding van Schiphol. Daarom zijn er ook zoveel verschillende meningen hierover. De voordelen van een uitbreiding van Schiphol: Ø Schiphol kan andere, veiligere aanvliegroutes bepalen. In het verleden zijn er al eens ongelukken gebeurd op onveilige vliegroutes, waarbij doden zijn gevallen (de Bijlmer-ramp) Ø Schiphol kan mee concurreren met andere grote vliegvelden. Dat kan alleen door uit te breiden. Ø Meer werkgelegenheid, bij een uitbreiding komen honderden vacatures open te staan. Ø De Nederlandse economie en status ten overzien van de rest van de wereld. Nederland heeft nu ook wel een goede economie, maar met een grote mainport die veel werkgelegenheid biedt kan deze economie nog verder stijgen. Ook zou Nederland met een grote mainport een hoger aanzien krijgen, doordat het dan een nog grotere rol gaat spelen in de internationale handel. De nadelen van een uitbreiding van Schiphol: Ø Het milieu krijgt veel te verduren (afhankelijk van de verschillende locaties) Ø Als het vliegveld op het vasteland van Nederland wordt gebouwd, krijg je op een gegeven moment dat steden en huizen te dicht op het vliegveld worden gebouwd, wat geluids- en stankoverlast veroorzaakt bij bewoners. Er zijn vast nog wel meer voor- en nadelen, maar ik denk toch dat dit de belangrijksten zijn. Bij een uitbreiding zijn er dus meer voordelen dan nadelen. Dat zou wel een reden kunnen zijn voor de uitbreiding. Toch, als er wordt uitgebreid, moeten er wel goede oplossingen worden bedacht voor de nadelen. Voor bijvoorbeeld het milieu moeten goede afspraken worden gemaakt.

Hoe moet het verder met de uitbreiding van Schiphol?

Er zijn vele nieuwe locaties voor Schiphol bedacht, maar niet veel van die locaties zijn ook echt mogelijk. Veel onderzoeken en rapporten spreken elkaar ook voortdurend tegen. Ook zijn er veel mensen die de uitbreiding van Schiphol helemaal niet willen, omdat dat een enorme vervuiling van het milieu zou betekenen, zij werken een uitbreiding dan ook tegen. Voorstanders van de uitbreiding zeggen daarentegen weer dat dat wel meevalt.

Toch vind ik dat er moet worden uitgebreid, zodat Schiphol een goede mainport blijft, of zelfs nog meer gaat betekenen op internationaal niveau. Schiphol is ook goed voor de Nederlandse economie, er is veel werkgelegenheid en het zorgt er voor dat het kleine Nederland nog wat betekend voor de rest van de wereld.

Als nieuwe locatie voor Schiphol zou ik kiezen voor een eiland in de Noordzee, ver weg van de kust. Op zee heeft niemand last van stank- of geluidsoverlast, en er is genoeg plaats om een paar goede landingsbanen te bouwen. Als je bijvoorbeeld ergens anders in Nederland zou bouwen zou je al snel te dicht in de buurt van de bebouwde kom komen, en zouden buurtbewoners snel kunnen klagen. Er zouden wel maatregelen moeten worden getroffen om het milieu rond het eiland zo min mogelijk te schaden, bij de bouw en bij het vliegen zelf. Ook zou er, bij een eiland in de Noordzee, moeten worden nagedacht over de veiligheid van het opstijgen en landen. Als een vliegtuig bijvoorbeeld net wil landen als het plotseling begint te waaien, kan dat problemen opleveren, misschien zelfs een dodelijk ongeluk. Ook zouden vogels bij het eiland moeten worden weggehouden. Als er een in de motor va een vliegtuig vliegt, kan die zo ook een ongeluk veroorzaken.