Griekse mythologie en goden

De Griekse mythologie

Lang geleden vertelden de Grieken elkaar verhalen over Goden, Godinnen, Halfgoden en Helden. Die verhalen werden steeds doorverteld en telkens verzonnen de mensen er weer wat bij om het spannender of leuker te maken. Zo’n verhaal noem je een mythe. Alle mythen samen noem je de mythologie. Het woord mythologie bestaat uit twee woorden mythos en logos. Die woorden betekenen in het Grieks allebei woord. Homerus, de oudste en beroemdste Griekse dichter heeft de Ilias en de Odyssee geschreven. Daarin staan allerlei Griekse mythen. De Ilias gaat over de strijd om Troje, en de Odyssee over de zwerftochten van Odysseus.

De goden Zeus en Hera

Zeus was de belangrijkste God van de Grieken. Hij is de Oppergod en de God van de hemel, de donder en de bliksem. De naam Zeus komt van het Griekse woord voor stralen. Zeus woonde op de hoogste berg van Griekenland de Olympus. De belangrijkste plaats waar Zeus in Griekenland vereerd werd was de stad Olympia. In de vijfde eeuw voor Christus werd daar een grote tempel voor hem gebouwd. De beroemde beeldhouder Feidias kreeg de opdracht om een beeld van Zeus voor deze tempel te maken. Dit beeld werd heel beroemd. Het was een heel erg groot beeld wel tien keer zo groot als een mens. Het beeld is van goud en ivoor gemaakt. Zeus zit op een troon. Op zijn hooft heeft hij een krans van olijftakken. In zijn rechterhand staat Nike de Godin van de overwinning. In zijn linkerhand houd hij een staf waarop een adelaar zit. De kleding en de sandalen van Zeus zijn van goud. Op zijn mantel staan tekens en lelies gegraveerd. Zeus is getrouwd met zijn zus Hera. Hera is de Godin van het huwelijk. Ze werd vereerd als bruid en echtgenote. Zeus en Hera hadden vaak ruzie. In de verhalen van de dichter Homerus is Hera de jaloerse echtgenote die voortdurend haar man in de gaten hield. Hera is een zeer oude, machtige Godin. Nog voordat Zeus in Griekenland bekend werd, werd Hera in sommige plaatsen al vereerd. Hera en Zeus hebben vier kinderen twee zoons en twee dochters: Apollo: zoon van Zeus en Hera en God van muziek, poëzie en geneeskunst hoewel hij soms een pestepidemie veroorzaakte om mensen te doden. Artemis: dochter van Zeus en Hera en Godin van de jacht en de maan. Ze was ook Godin van de dood en ze was betrokken bij geboortes. Pallas Athene: geboren uit het voorhoofd van Zeus. Godin van de wijsheid, oorlog en handwerk. Ze zorgde voor de stad Athene en haar inwoners. Dionysos: zoon van Zeus en Hera en God van wijn en bedwelming
De Godinnen Demeter en Persefone

Demeter is de Godin van de verbouwing van het land, van het zaad, van het graan en van de oogst. Demeter was een belangrijke Godin voor de Grieken. Dat komt omdat de Griekse bodem droog, rotsachtig en voor een deel onbruikbaar was voor de landbouw. De Grieken geloofden dat Demeter zorgde dat de oogst lukte. Ze geloofden ook dat Demeter met de aarde die de Grieken Gaia noemden verbonden was. Demeter is een zus van Zeus. Demeter woonde op Sicilië een eiland in de Middellandse Zee samen met haar dochter Persefone. De band tussen Persefone en Demeter is zo groot dat ze vaak als één Godin werden vereerd. Persefone zag er eigenlijk hetzelfde uit als Demeter ze was alleen iets jonger. Demeter stond voor het volgroeide gewas en Persefone voor het jonge gewas. Soms waren Demeter en haar dochter heel vroeg in de morgen al buiten om viooltjes te plukken of om te spelen en te dansen. Demeter en Persefone werden op verschillende plaatsen vereerd. Niet alleen waren er overal in Griekenland tempels voor hen opgericht, er waren ook bossen voor hen. Die bossen waren heilig en de mensen mochten daar ook niet komen. Erysichthon een Griek ging eens een heilig bos binnen. Hij zocht hout voor de bouw van een nieuwe feestzaal en begon de bomen in het bos om te hakken. Demeter verscheen als priesteres en vroeg hem om ermee op te houden. Toen hij niet wou luisteren veranderde ze zich weer in Demeter. Ze gaf hem straf zodat hij altijd honger zou hebben. Erysichthon ging terug naar huis en begon daar te eten, omdat hij een vreselijke honger had. Al gauw had hij al zijn eten opgegeten en nog steeds had hij honger. Hij werd zo mager als een lat en voortaan liep hij door de stad als bedelaar op zoek naar restjes eten.

De Godin Pallas Athene

Pallas Athene die ook wel alleen Athene word genoemd, is de Godin van de wijsheid de oorlog en het handwerk. Athene is op een vreemde manier geboren: op een dag had Zeus zo’n erge hoofdpijn dat hij vroeg of zijn zoon Hephaestus zijn hoofd open te hakken. Toen hij dat had gedaan sprong Pallas Athene uit Zeus zijn hoofd. Ze droeg een gouden helm en in haar hand hield ze een speer. Athene was de lievelingsdochter van Zeus hij noemde haar altijd de ‘lief uilogige’. Vlak na de geboorte van Pallas Athene kwam er een man die Cecrops heette. Hij begon een stad te bouwen en die stad werd zo mooi dat zelfs de goden er versteld van stonden. Toen de stad klaar was wouden Poseidon en Pallas Athene er allebei een naam voor verzinnen. Zeus zei dat ze maar een soort wedstrijd moesten houden om te bepalen wie de stad een naam mocht geven. Poseidon en Pallas Athene moesten iets bedenken wat nuttig was voor de mensen. Poseidon greep zijn drietand en toverde een paard tevoorschijn. Hij vertelde op hoeveel manieren het paard wel van nut kon zijn voor de mensen. De Goden dachten dat Pallas Athene niet meer iets beters kon vinden maar dat hadden ze mis. Pallas Athene vroeg de Goden om naar de olijfboom te kijken. Eerst lachten de Goden haar nog uit maar algauw durfden ze geen commentaar meer te leveren. Ze legde uit dat het hout de olijven en de bladeren allemaal nuttig konden zijn voor de mens. En dat de olijfboom het symbool van de vrede en het paard het symbool van de oorlog was. De Goden besloten dat Pallas Athene nu de stad een naam mocht geven. Ze noemde de stad Athene. De mensen in Athene vereerden haar nu als hun eigen Godin.