Carnaval

INHOUDSOPGAVE. Geschiedenis en oorsprong van carnaval - Carnaval ontstaan in de landbouwgebieden. - Carnaval ontstaan als een christelijk feest. Hoe kan carnaval gevierd worden - Het feest in Nederland. - Zomercarnaval in Rotterdam. • De Koninginneverkiezing • De Straatparade
Interviews
Carnaval in Brazilië - Algemeen - Straatcarnaval in Brazilië

Geschiedenis en oorsprong van carnaval. Carnaval is een feest van vreugde. We vieren het elk jaar weer opnieuw en gaan verkleed in de mafste kostuums. Maar hoe is carnaval eigenlijk ontstaan? En waarom wordt het bijna niet gevierd in het noorden van Nederland? Voor die antwoorden moet je terug in de geschiedenis om op zoek te gaan naar de oorsprong van carnaval. Carnaval is namelijk al een oud feest. Iedereen heeft een ander mening over het ontstaan van de carnaval. Er zijn 2 mogelijkheden over het ontstaan van de carnaval. De eerste zegt dat het uit de oudheid in de landbouwstreken is ontstaan en de andere zegt dat het met het christelijke geloof te maken heeft. We zullen ze allebei uitleggen.

Carnaval ontstaan in de landbouwgebieden. Sommigen beweren dat de oorsprong van carnaval gevonden kan worden in de oudheid. In de landbouwstreken was men ontzettend blij als na de winter weer de lente (en dus ook de zon) terugkeerde en er weer een vruchtbaar seizoen aanbrak. Water zorgde voor vruchtbaarheid en ook vrouwen waren het symbool voor vruchtbaarheid. Daarom werd er een kar uit de zee getrokken, omringd met vrouwen. Deze vrouwen droegen allemaal maskers om de boze geesten te verjagen (wat dus weer te maken kan hebben met de verkleedpartijen tijdens carnaval nu). Op de kar werd een god rondgereden, vaak in de vorm van een symbool. Dat was per land meestal verschillend. In Egypte bijvoorbeeld een houten stier met een zon tussen de horens (symbool van de terugkeer van de zon) en het symbool van de god Osiris. In Griekenland de god van de vruchtbaarheid, namelijk Dionysos. Tijdens dat feest ging het er hevig aan toe, de Grieken dronken enorm veel ter ere van Dionysus. Dus feesten en dronken en dansen ze er maar op los. Dionysus, in de Griekse mythologie de god van de vruchtbaarheid, werd later overgenomen door de Romeinen, die hem de naam Bacchus gaven. Ook op de feesten tijdens carnaval van de Romeinen werd flink gefeest en gedronken. En er werd vrolijk gezongen en muziek gemaakt. Maar ook in andere landen in de oudheid zijn deze tradities te vinden. Hierin zou de oorsprong van de optocht gezien kunnen worden: ‘carrus navalis’ betekend ‘kar uit de zee’ of ‘scheepskar’. Dit zou een mogelijke theorie kunnen zijn. Dan zou carnaval dus als een volksfeest zijn ontstaan.

Carnaval ontstaan als een christelijk feest. Er is ook nog een andere theorie. Onder invloed van het christendom zou de vorige theorie, verloren zijn gegaan. En werd er vooral gekeken naar de vasten. Want er waren namelijk ook mensen die beweren dat het carnaval niet een oude oorsprong heeft, maar dat het van oorsprong een rooms-katholiek feest is dat rond het jaar 1000 is ontstaan. Het feest der zotten vloeit volgens hen verder uit een traditie binnen het rooms katholieke geloof: de vasten. Jezus Christus trok 40 dagen door de woestijn zonder eten. Alle gelovigen moesten daarom ook 40 dagen zonder extra’s leven. Voor kinderen betekende dat meestal geen snoep. Snoepjes en andere lekkere eetbare dingen mochten ze in die tijd opsparen in een potje. Na de vasten mochten de kinderen dit opeten. Toen carnaval al langer bestond, ging op een gegeven moment op Vastenavond de jeugd langs de deuren met de potjes. Met liedjes vroegen ze om eten. Na de Vastenperiode mochten ze dit snoep opeten. Deze traditie is in 602 ingevoerd door paus Gregorius de Grote. Deze vastentijd begint na de laatste dag van carnaval, namelijk Aswoensdag, en eindigt met Pasen. Dat houdt in dat de rooms-katholieken 40 dagen geen vlees en extra’s mochten eten (soms zelfs ook geen geslachtsgemeenschap hebben) en moeten ze sober leven en eten, behalve op zondag. Mensen doen mee aan de vasten ter herdenking van het lijden van Jezus met Pasen. De vastenavond is de avond voor Aswoensdag, waarop sinds de middeleeuwen de grote vasten begint. In veel rooms-katholieke streken wordt in verband met carnaval de vastenavondtijd uitgebreid tot 3, soms 4 dagen vóór Aswoensdag. De Aswoensdag is volgens de Rooms-katholieke kerk de eerste dag van de grote of veertigdaagse vasten, die vóór het paasfeest wordt gehouden, en na de carnaval, na de kerk gaan om een ‘askruisje’ op het hoofd te laten zetten. Dit houdt in dat de pastoor met as een kruisje op je voorhoofd tekent, als teken dat je zonden zijn vergeven en als herinnering aan de betrekkelijkheid van het leven. Uit as ben je namelijk ontstaan, tot as zul je wederkeren, zeiden ze. Tijdens carnaval kon men dan nog even volop genieten want daarna volgden de 40 dagen zonder extra’s. het woord carnaval zou dan komen van de Latijnse woorden ‘carne vale’ (vlees vaarwel) of ‘carne levare’ (vlees weglaten). Vooral deze theorie zou verklaren waarom carnaval met name in het zuiden van Nederland wordt gevierd. Zuid-Nederland was altijd al katholiek, boven de rivieren was protestants. De traditionele maaltijd op Aswoensdag is witte bonen met een haring. Carnaval begint dus over het algemeen drie dagen voor Aswoensdag, maar soms zelfs nog eerder. Aan het begin van de 20ste eeuw begon carnaval zelfs al op Koppermaandag, dat is 6 januari. Al op de elfde van de elfde om elf minuten over elf geven carnavalsverenigingen het startschot voor de voorbereidingen van het carnaval. De burgemeester draagt de sleutel van de stad symbolisch over aan de Raad van Elf. Dat is de raad die alles regelt voor het carnavalsfeest. De stad of het dorp krijgen in die periode vaak ook een andere (symbolische) naam, want de stad of het dorp is tijdens carnaval terrein van de carnavalsvierders (Baarlo heet bijvoorbeeld de kook). Prins Carnaval wordt door een commissie van ‘wijze mannen’ voor een jaar gekozen tot boegbeeld van de vereniging. Bij verschillende plaatsen in Nederland kiezen ze dan ook nog een prinses erbij (Grashoek is hier een voorbeeld van). In de achttiende eeuw, na de Franse revolutie, is het feest onder druk van de protestants-christelijke bijna helemaal verdwenen. In de negentiende eeuw ontstonden de carnavalsverenigingen en na de Tweede Wereldoorlog bloeit het carnaval weer helemaal op. Voor weinigen heeft het nog de katholieke betekenis. Je kunt je dus helemaal uitleven tijdens het carnavalsfeest. In Nederland wordt het dus beneden de rivieren hevig gevierd. Maar ook Belgen en Duitsers zijn fanatieke carnavalsvierders en in Zuid-Amerika wordt carnaval helemaal uitbundig gevierd.

Hoe kan carnaval gevierd worden?

Het feest in Nederland. In Nederland wordt natuurlijk ook carnaval gevierd. Wel in mindere mate als in Rio de Janeiro, maar iedereen heeft toch plezier en er wordt gefeest en gedanst. In het zuiden wordt veel meer carnaval gevierd als in het noorden. Dit komt omdat het zuiden katholiek is en het noorden protestant
Carnaval is een katholiek feest en dus wordt het beneden de grote rivieren het enthousiast gevierd. Bij ons vind je in elk dorp of stad wel een carnavals vereniging die zorgt voor de gezellige sfeer. Er zijn ook optochten met mooie zelfgemaakte wagens. Iedereen die een wagen bouwt wil graag de allermooiste hebben. De mensen die meelopen met de carnavals optocht zijn verkleed en dansen en feesten mee. De kostuums zijn heel verschillend en iedereen mag zelf weten wat hij of zij aandoet. Dat kan een wandelende bierfles zijn, een clown of een man verkleedt als vrouw. Elke vereniging heeft ook een zogeheten ‘raad van elf’ die uit verschillende mensen bestaat die binnen de ‘raad van elf’ een eigen taak heeft. Ook prins carnaval behoort tot de raad van elf.

Wie is prins Carnaval? Prins Carnaval wordt een maand voor het carnaval bekendgemaakt. Hij krijgt de sleutel van de stad en tijdens het carnaval is hij de burgemeester van de stad.

Zomercarnaval in Rotterdam. Voor een grote, ‘Zuid-Amerikaanse’ carnaval is het in Nederland natuurlijk niet het weer voor. Normaal is het in februari erg koud voor een ‘bloot’ zomerse carnaval van Latijns- of Zuid-Amerikaanse bodem te organiseren. Daarom is er ook een zomercarnaval. Daarmee word eigenlijk niet gehouden aan de originele traditie. de laatste zaterdag van juli is het zomercarnaval in Rotterdam. In Rotterdam trekt dan een lange optocht door de stad. Aan het begin rijdt een wagen met drummers. Die maken de muziek op trommels van onder andere oude olievaten. Er komen altijd heel wat mensen naar Rotterdam om met de carnaval mee te doen. Niet alleen mensen uit Nederland. Vervolgens wordt er een optocht door de hele stad gelopen. Na afloop worden er ook allerlei prijzen uitgereikt. Er zijn prijzen voor de beste muziek, voor de leukste groep en de mooiste wagen. Het maakt niet uit hoe je erbij loopt als je maar verkleed bent. Eind mei/begin juni wordt bekend gemaakt hoe de parade eruit gaat zien. Nu al kunnen we melden dat er veel belangstelling is voor deelname in de Straatparade, dus waarschijnlijk wordt het zoals altijd een hele grote, lange optocht wordt. De stoet wordt aangevoerd door de Koningin van Zomercarnaval van vorig jaar. Zij wordt dan verkozen uit diverse deelnemers tijdens de Koninginneverkiezing. Natuurlijk willen ze de Caribische parade zo aantrekkelijk mogelijk maken, voor een zo breed mogelijk publiek. In 2001 waren de Koninginnen uit Aruba, Curaçao en Kaapverdië gast van Zomercarnaval. Deze zomer carnaval in Rotterdam is altijd een heel spektakel en trekt veel bezoekers. In het jaar 2002 bijvoorbeeld waren er ongeveer 880.000 bezoekers!Het Zomercarnaval bestaat uit 3 onderdelen: De Koninginneverkiezing
Tijdens deze verkiezing strijden diverse groepskoninginnen uit heel Nederland, van de groepen die deelnamen aan de Straatparade, om de titel van Koningin Zomercarnaval. De Koninginneverkiezing heeft een besloten karakter. In tegenstelling tot de verschillende missverkiezingen die Nederland kent, gaat het tijdens deze verkiezing niet alleen om het uiterlijk schoon. Als ambassadrice van Zomercarnaval vertegenwoordigt de Koningin een jaar lang Zomercarnaval in binnen en buitenland. Hierdoor worden er hoge eisen gesteld aan de kandidaten. De kandidaten presenteren zich in drie rondes: * tropische vrijetijdskleding * avondjurk * carnavals kostuum
De deskundige jury kiest de Zomercarnavals koningin aan de hand van de volgende punten: uitstraling, spontaniteit en dans. De beoordeling vindt plaats gedurende drie rondes waarvan de laatste ronde een spectaculaire presentatie was van de kostuums waarmee men in de Straatparade De Straatparade
Een Caribische straatparade met meer dan 2000 deelnemers in Caribische kostuums, praalwagens, muziekwagens met live orkesten en DJ\'s. De stoet wordt aangevoerd door de Koningin van Zomercarnaval. Natuurlijk willen wij de parade zo aantrekkelijk mogelijk maken, voor een zo breed mogelijk publiek. verschijnt en waaraan vaak al een jaar hard Carnaval in Brazilië.

Algemeen Overal in Brazilië viert men carnaval, eind februari of begin maart. De spectaculairste optocht wordt in Rio de Janeiro gehouden. Er nemen zo’n 80000 mensen aan deel, die in de straten zingen en dansen op sambamuziek. De dansers komen van sambascholen in verschillende delen van de stad. Één sambaschool kan wel met 5000 dansers en 4000 muzikanten deelnemen. De scholen strijden met elkaar om het carnavalskampioenschap. De parade vindt sinds 1930 plaats op twee avonden in het speciaal daarvoor gebouwde stadion, de zogeheten sambódromo. Iedere school doet zijn best om indruk te maken op de jury. De fans van de verschillende sambascholen juichen en feesten mee als hun team optreedt. Enkele dagen later wordt de uitslag bekend gemaakt en zit heel Rio in spanning.

Straatcarnaval in Brazilië. Het straatcarnaval is toch wel de bekendste gebeurtenis in Rio. Het is een spontane gebeurtenis voor jong en oud. Speciale orkesten vertrekken op een bepaald moment en gaan al feestend de stad door. Deze orkesten heten bandas of blocos. Ze krijgen een groep mensen achter zich aan, samba-dansers en gewone mensen, al dan niet verkleed. Het maakt allemaal niet uit, maar ze gaan in ieder geval uit hun dak! Het carnavalsfeest in Rio de Janeiro wordt over het algemeen beschouwd als het grootste, mooiste en spectaculairste carnavalsfeest in de wereld. Vele mensen in die landen verheugen zich er al een hele tijd van te voren op. Dat komt natuurlijk ook omdat de Brazilianen erg katholiek zijn. Daardoor besteden ze veel aandacht aan het feest. Overal ter wereld is het wel bekend en word er iets van uitgezonden. De Brazilianen hebben het geluk dat het bij hun dan zomer is. is gewerkt. De nieuwe ambassadrice van Zomercarnaval zal te bewonderen zijn op de eerste praalwagen van de Straatparade, van daaruit zal zij haar fans zal toewuiven.